Rối loạn chức năng tình dục và cách khắc phục hiệu quả
Rối loạn chức năng tình dục không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt vợ chồng mà còn khiến người bệnh tự ti, lo lắng, thậm chí là trầm cảm.
1. Rối loạn chức năng tình dục là gì?
Rối loạn chức năng tình dục là một thuật ngữ bao gồm bất kỳ vấn đề nào ảnh hưởng đến bất kỳ giai đoạn nào của phản ứng tình dục. Từ đó ngăn cản một hoặc cả hai đối tác đạt được sự thỏa mãn tình dục. Các giai đoạn khác nhau của chu kỳ tình dục bao gồm hưng phấn, ổn định, cực khoái và giải quyết.
Rối loạn chức năng tình dục ảnh hưởng đến 43% phụ nữ và 31% nam giới ở các mức độ khác nhau và thuộc nhiều loại.
Một số ví dụ về rối loạn chức năng tình dục ở nam giới bao gồm rối loạn cương dương, rối loạn cực khoái/xuất tinh và chứng cương đau khi cương cứng. Các vấn đề tình dục của phụ nữ bao gồm mất hứng thú với tình dục, khó đạt cực khoái, suy nghĩ tiêu cực khi quan hệ, khô và căng âm đạo gây đau khi giao hợp.
2. Phân loại rối loạn chức năng tình dục
Rối loạn chức năng tình dục được phân loại thành các dạng như sau:
2.1 Rối loạn ham muốn tình dục
Đây là những vấn đề liên quan đến việc thiếu hoặc không có ham muốn tình dục, còn được gọi là ham muốn tình dục thấp. Việc thiếu ham muốn có thể áp dụng nói chung hoặc đối với đối tác hiện tại. Dạng rối loạn chức năng tình dục này có thể luôn tồn tại hoặc có thể phát triển sau một thời gian chức năng tình dục trở lại bình thường.
Nồng độ hormone nữ estrogen và hormone nam testosterone thấp có thể dẫn đến giảm ham muốn tình dục. Testosterone duy trì ham muốn tình dục ngoài việc sản xuất tinh trùng, phát triển cơ, xương và mọc tóc kiểu nam giới.
Các yếu tố thúc đẩy bao gồm tuổi cao, mang thai, trầm cảm, lo lắng và sử dụng một số loại thuốc như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc. Xung đột trong mối quan hệ và bệnh tật về thể chất như tiểu đường hoặc tăng huyết áp là những nguyên nhân khác.
2.2 Rối loạn kích thích tình dục
Trước đây, các thuật ngữ dùng để mô tả chứng rối loạn hưng phấn tình dục bao gồm “lãnh cảm” trong trường hợp cho phụ nữ và “bất lực” trong trường hợp cho nam giới nhưng những thuật ngữ này hiện không được sử dụng rộng rãi. Bất lực hiện nay được mô tả là rối loạn chức năng cương dương và có một số thuật ngữ để mô tả chứng lãnh cảm.
Những cá nhân này có thể có ác cảm hoặc có xu hướng tránh quan hệ tình dục với bạn tình. Nam giới có thể thấy rằng họ chỉ có thể duy trì sự cương cứng một phần hoặc có thể không thể đạt được điều đó. Nam giới bị ảnh hưởng cũng có thể thấy họ không đạt được khoái cảm hoặc hứng thú từ hoạt động tình dục.
Dạng rối loạn chức năng tình dục này là việc không thể duy trì sự cương cứng để giao hợp và có thể ảnh hưởng đến một phần không nhỏ nam giới sau độ tuổi 40.
Các nguyên nhân gây rối loạn cương dương bao gồm:
- Xơ cứng động mạch hoặc các bệnh mạch máu khác
- Rối loạn thần kinh
- Các yếu tố tâm lý như căng thẳng, xung đột giữa các đối tác, trầm cảm và lo lắng về hiệu suất
- Chấn thương dương vật
- Bệnh mãn tính như đái tháo đường hoặc tăng huyết áp
- Nghiện rượu, hút thuốc, béo phì và lối sống ít vận động
- Ở những phụ nữ bị ảnh hưởng, âm đạo có thể không được bôi trơn trước khi giao hợp.
2.3 Rối loạn cực khoái
Những người bị rối loạn cực khoái không đạt được cực khoái hoặc thấy rằng cực khoái thường bị trì hoãn. Những rối loạn chức năng tình dục này có thể do các yếu tố thể chất, bệnh tật hoặc thậm chí là do sử dụng một số loại thuốc. Ở nam giới, rối loạn cực khoái bao gồm rối loạn xuất tinh.
Rối loạn xuất tinh được phân loại là:
- Xuất tinh sớm (trước hoặc rất sớm sau khi thâm nhập)
- Xuất tinh bị ức chế hoặc chậm trễ (mất nhiều thời gian để xuất tinh sau khi thâm nhập)
- Xuất tinh ngược (xuất tinh vào bàng quang chứ không phải qua lỗ dương vật) – đặc biệt ở bệnh nhân tiểu đường, nhưng cũng có thể xảy ra với một số loại thuốc hoặc sau một số phẫu thuật cổ bàng quang hoặc tuyến tiền liệt
- Một số yếu tố gây xuất tinh sớm có thể do tâm lý như:
- Lo lắng về hiệu suất khi giao hợp
- Căng thẳng hoặc trầm cảm
- Thiếu tự tin
- Rào cản xung đột hoặc giao tiếp giữa các đối tác
Nguyên nhân vật lý có thể bao gồm:
- Bệnh mãn tính
- Chứng nghiện rượu
- Một số tác dụng phụ do thuốc
- Phẫu thuật
2.4 Rối loạn đau tình dục
Dạng rối loạn chức năng tình dục này chủ yếu xảy ra ở phụ nữ và nguyên nhân là do âm đạo không được bôi trơn đầy đủ khi quan hệ tình dục. Điều này có thể do thiếu sự kích thích hoặc hưng phấn trong hoạt động tình dục hoặc do sự thay đổi nội tiết tố xảy ra do mang thai, cho con bú hoặc mãn kinh.
Ở phụ nữ, cơn đau có thể do khô âm đạo, co thắt âm đạo (một tình trạng ảnh hưởng đến cơ âm đạo), nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI), thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh và các tình trạng khác.
Ở nam giới, cơn đau có thể do bệnh Peyronie (tổn thương thực thể ở dương vật), nhiễm trùng như UTI, viêm tuyến tiền liệt và nhiễm trùng nấm men, mụn rộp sinh dục và các bệnh về da.
Đau khi quan hệ tình dục cũng có thể do một tình trạng gọi là co thắt âm đạo gây ra, trong đó các cơ của thành âm đạo co thắt không chủ ý khi giao hợp. Nguyên nhân của những cơn co thắt này không rõ ràng nhưng chấn thương tình dục trước đây như bị lạm dụng hoặc hành hung được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Một chứng rối loạn đau khi quan hệ tình dục xảy ra ở nam giới được gọi là chứng cương đau dương vật, tức là tình trạng cương cứng đau đớn có thể kéo dài vài giờ, ngay cả khi không có kích thích tình dục.
Điều này là do máu bị ứ đọng trong dương vật, không thoát ra được. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến mất chức năng cương dương vĩnh viễn.
Các nguyên nhân gây đau khi quan hệ tình dục khác ở nam giới bao gồm bệnh Peyronie sau chấn thương, nhiễm trùng tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt, nhiễm trùng nấm men, mụn rộp sinh dục và bệnh ngoài da.
3. Nguyên nhân gây rối loạn chức năng tình dục là gì?
3.1 Ở nam giới
- Giảm lưu lượng máu
Lưu lượng máu đến dương vật giảm có thể có nhiều nguyên nhân như lão hóa, hút thuốc lá, lạm dụng thuốc và các vấn đề sức khỏe khác như tăng huyết áp, tiểu đường và béo phì. Ngoài ra việc giảm lưu lượng máu trong động mạch dương vật có thể xảy ra trước khi lưu lượng máu đến các cơ quan khác giảm, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Tình trạng thần kinh
Các vấn đề sức khỏe như chấn thương tủy sống, đột quỵ, chấn thương dương vật, tiểu đường hoặc phẫu thuật tuyến tiền liệt có thể gây tổn thương dây thần kinh dương vật dẫn đến rối loạn chức năng tình dục.
- Thuốc
Các loại thuốc như opioid, thuốc chẹn beta hoặc thuốc chống trầm cảm có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh hoặc làm giảm nồng độ testosterone cũng là nguyên nhân dẫn đến các rối loạn chức năng tình dục.
- Lo lắng và trầm cảm
Nhiều nam giới cảm thấy lo lắng, tự ti khi chức năng tình dục của bản thân suy giảm do tuổi tác hoặc bẩm sinh. Từ đó khiến họ trở nên mất hứng thú với các hoạt động tình dục và giảm ham muốn tình dục.
- Chấn thương dương vật khi quan hệ tình dục
Chấn thương có thể dẫn đến sự phát triển của các mô sẹo xơ gây ra sự cương cứng cong và có thể gây đau đớn. Khoảng 7% nam giới gặp phải tình trạng dương vật cong bất thường, có thể gây đau và không thể quan hệ tình dục, đặc biệt khi độ cong trên 60 độ.
- Suy giảm nội tiết tố
Testosterone có vai trò duy trì ham muốn cho nam giới. Khi nồng độ hormone này giảm đi, sẽ khiến hoạt động tình dục trở nên kém hơn gây rối loạn chức năng tình dục.
3.2 Đối với nữ giới
- Lạm dụng thuốc tránh thai
- Lạm dụng rượu, chất kích thích
- Mắc các bệnh nhiễm trùng âm đạo và tiết niệu
- Suy giảm nội tiết tố
- Mãn kinh gây khô âm đạo, có thể dẫn đến đau khi quan hệ tình dục
4. Điều trị rối loạn chức năng tình dục bằng cách nào?
Hầu hết các loại rối loạn chức năng tình dục có thể điều trị được. Các phương pháp thường được áp dụng để điều trị có thể kể đến:
- Thuốc
Đàn ông và phụ nữ bị thiếu hụt hormone có thể được bổ sung bằng cách tiêm hormone, uống thuốc hoặc bôi kem. Đối với nam giới, có thể giúp cải thiện chức năng tình dục bằng cách tăng lưu lượng máu đến dương vật.
Đối với phụ nữ, bác sĩ có thể sử dụng các thuốc liên quan đến nội tiết tố như estrogen và testosterone. Ở phụ nữ tiền mãn kinh, có hai loại thuốc được FDA chấp thuận để điều trị chứng giảm ham muốn tình dục, đó là flibanserin và brasheranotide.
- Hỗ trợ cơ học
Các thiết bị hỗ trợ như cấy ghép dương vật có thể giúp nam giới trị rối loạn cương dương (không có khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng). Thuốc giãn nở có thể giúp ích cho những phụ nữ bị thu hẹp âm đạo.
- Tâm lý trị liệu
- Tăng cường rèn luyện thể chất
Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện chuyên điều trị vô sinh hiếm muộn, nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Bên cạnh những dịch vụ thăm khám và xét nghiệm tìm ra nguyên nhân hiếm muộn, bệnh viện còn cung cấp các gói khám đánh giá sức khỏe tổng quát, và các xét nghiệm sinh sản.
Hơn thế nữa, bệnh viện còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế đều là những người có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên môn bài bản, điều này sẽ nâng cao tỷ lệ điều trị thành công hơn.
BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN
|
Nguồn tài liệu tham khảo:
Theo dõi Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn trên 
