Xuất tinh ngược dòng là một trong những bệnh lý gây ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe sinh sản cũng như cuộc sống hôn nhân của nam giới. Nếu bệnh lý này không được phát hiện và điều trị sớm thì sẽ khiến nam giới bị vô sinh hiếm muộn.

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi BSCKI. Nguyễn Tuấn Anh, Bác sĩ Hỗ trợ Sinh sản tại Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn.

Xuất tinh ngược nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới
Xuất tinh ngược nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới

1. Xuất tinh ngược – nguyên nhân do đâu?

Xuất tinh ngược dòng tên tiếng anh Retrograde Ejaculatio, là tình trạng nam giới xuất tinh ra ngoài không xuôi dòng hoặc đôi lúc có một phần tinh dịch di chuyển ngược vào trong qua cổ bàng quang vào bàng quang, từ đó làm giảm cảm giác đạt cực khoái.

Bình thường cơ vòng gần cổ bàng quang và cơ niệu đạo ở nam giới có nhiệm vụ đóng – mở nhịp nhàng khi đi vệ sinh hoặc quan hệ tình dục. Vẫn có một số trường hợp, các cơ này không bít chặt, từ đó tinh dịch không thể thoát ra ngoài mà chảy ngược vào bàng quang.

Hiện tại, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến nam giới mắc bệnh xuất tinh ngược, đó là:

Các cơ bàng quang hoặc các dây thần kinh kiểm soát bị tổn thương sau những loại phẫu thuật sau đây:

  • Phẫu thuật tuyến tiền liệt: chiếm khoảng 15% người bệnh sau khi cắt bỏ tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo sẽ bị xuất tinh ngược.
  • Phẫu thuật mở rộng vùng chậu, trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt, tinh hoàn, đại tràng,…
  • Phẫu thuật điều trị ung thư vùng xương chậu hoặc bụng dưới.
  • Một số phẫu thuật thực hiện trên đĩa và đốt sống ở cột sống dưới.
  • Tổn thương thần kinh do bệnh nội khoa: phổ biến ở những đàn ông mắc bệnh đa xơ cứng hoặc đái tháo đường trong thời gian dài.
  • Tác dụng phụ của một số thuốc điều trị tâm thần, tim mạch, tăng huyết áp, phì đại tuyến tiền liệt,…
  • Dị tật bẩm sinh ở niệu đạo và bàng quang từ khi sinh ra.
Xuất tinh ngược là tình trạng tinh trùng xuất ngược vào bàng quang
Xuất tinh ngược là tình trạng tinh trùng xuất ngược vào cổ bàng quang và bàng quang

2. Xuất tinh ngược nguy hiểm như thế nào?

Xuất tinh ngược nếu không được điều trị thì nam giới có thể gặp những biến chứng nguy hiểm sau đây:

  • Nam giới mất dần sự tự tin, thường lo lắng về sức khỏe, làm giảm sút chất lượng cuộc sống và công việc.
  • Là nguyên nhân gây ra một số bệnh lý khác như rối loạn cương dương, yếu sinh lý, rối loạn cực khoái,…
  • Vì tinh dịch không xuất hoặc xuất với lượng rất nhỏ ra ngoài nên chất lượng tinh trùng vừa yếu vừa ít, làm ảnh hưởng đến quá trình thụ tinh với trứng.
  • Ngoài ra, xuất tinh ngược còn là nguyên nhân gây ra các bệnh viêm bàng quang, nhiễm trùng tiết niệu do tinh dịch trào ngược,… Bên cạnh đó, có một số trường hợp vi khuẩn gây bệnh di chuyển ngược dòng vào đường niệu gây ra tình trạng viêm bể thận, viêm thận cấp.

3. Đối tượng dễ mắc bệnh xuất tinh ngược

Dưới đây là một số yếu tố khiến nam giới có nguy cơ cao mắc phải tình trạng xuất tinh ngược, đó là:

  • Người mắc bệnh đái tháo đường.
  • Nam giới mắc bệnh đa xơ cứng.
  • Người bị phì đại tuyến tiền liệt.
  • Đã từng trải qua phẫu thuật bàng quang.
  • Có tiền sử chấn thương tủy sống.
  • Người đang điều trị bằng các thuốc tâm lý hoặc các bệnh về tim mạch.
Phì đại tuyến tiền liệt là nguyên nhân gây ra tình trạng xuất tinh ngược
Phì đại tuyến tiền liệt là nguyên nhân gây ra tình trạng xuất tinh ngược

4. Chẩn đoán bệnh lý xuất tinh ngược

Để giúp các chuyên gia chẩn đoán chính xác về tình trạng xuất tinh ngược dòng ở cánh mày râu, các bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện một số phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm dưới đây: 

4.1 Thăm khám lâm sàng  

Các chuyên gia sẽ tiến hành khai thác bệnh sử bằng cách hỏi về các triệu chứng, thời gian xuất hiện tình trạng hiện tại. Người bệnh cũng sẽ được hỏi về tình trạng sức khỏe như: bệnh tật đã mắc, các phẫu thuật từng làm, những loại thuốc đã và đang dùng để,…

  • Khám sức khỏe tổng quát 
  • Tiến hành thăm khám cơ quan sinh sản, gồm khám dương vật, tinh hoàn và khám qua ngã trực tràng.

4.2 Xét nghiệm nước tiểu

Được đánh giá là cách tốt nhất giúp các chuyên gia xác định chính xác tình trạng xuất tinh ngược ở cánh mày râu, khi phát hiện có tinh dịch trong nước tiểu. 

Người bệnh được yêu cầu thủ dâm trước khi lấy mẫu nước tiểu. Nếu trong nước tiểu có chứa tinh trùng, chẩn đoán sẽ là xuất tinh ngược.

Trường hợp, nước tiểu sau khi đạt cực khoái không chứa tinh dịch, có thể kết luận người bệnh đang gặp một số vấn đề có liên quan đến việc sản xuất tinh dịch. Dựa vào đó các bác sĩ khác sẽ tiến hành kiểm tra thêm để tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Xét nghiệm nước tiểu giúp chẩn đoán tình trạng xuất tinh ngược
Xét nghiệm nước tiểu giúp chẩn đoán tình trạng xuất tinh ngược

5. Điều trị xuất tinh ngược dòng bằng cách nào?

Theo các chuyên gia, bệnh lý xuất tinh ngược ở nam giới không cần phải điều trị, nếu tình trạng này không gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. 

Tuy nhiên, một số trường hợp nam giới cần phải điều trị, phương pháp như thế nào, có hiệu quả hay không thì còn phải phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh lý này.  

5.1 Điều trị bằng thuốc

Việc sử dụng thuốc có thể mang lại hiệu quả nếu nguyên nhân gây ra bệnh lý xuất tinh ngược chỉ là do tổn thương các dây thần kinh, hay ảnh hưởng từ các bệnh lý đái tháo đường, đa xơ cứng hoặc vừa trải qua một số cuộc phẫu thuật ở khu vực bàng quang,…  

Tác dụng của những loại thuốc này là giữ cho cổ bàng quang được đóng lại trong quá trình xuất tinh, tuy nhiên chúng vẫn gây ra một số tác dụng phụ. Người bệnh nên báo ngay với bác sĩ khi cơ thể bắt đầu xuất hiện một số tình trạng bất lợi, đặc biệt là ở người bệnh bị cao huyết áp hoặc bệnh tim mạch.

Trường hợp, người bệnh đang dùng các loại thuốc khác có làm ảnh hưởng đến việc xuất tinh, thì nên cần được trao đổi kỹ với bác sĩ chuyên khoa, để các chuyên gia sẽ đưa ra quyết định điều chỉnh liều lượng sao cho phù hợp, tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Điều trị bằng thuốc là sự lựa chọn đầu tiên trong điều trị xuất tinh ngược
Điều trị bằng thuốc là sự lựa chọn đầu tiên trong điều trị xuất tinh ngược

5.2 Sử dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản 

Trường hợp, nếu nam giới thất bại trong điều trị nội nhưng các cặp đôi muốn có con, người bệnh sẽ được các chuyên gia chỉ định áp dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản để người vợ có thể mang thai.

Các bác sĩ sẽ tiến hành nhiều biện pháp hỗ trợ gồm cả những cách có thể lấy tinh trùng từ trong tinh hoàn, mào tinh hay trong cả nước tiểu. Mẫu sẽ được xử lý trong phòng thí nghiệm để phục vụ cho phương pháp thụ tinh ống nghiệm. 

6. Phòng ngừa xuất tinh ngược

Theo BSCKI. Nguyễn Tuấn Anh nam giới có thể phòng ngừa tình trạng xuất tinh ngược bằng những cách dưới đây, đó là: 

  • Chủ động chăm sóc sức khỏe bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh, thể dục thể thao điều độ, nghỉ ngơi hợp lý, những việc này sẽ giúp nam giới phòng ngừa được các bệnh lý như đái tháo đường, tim mạch, huyết áp, trầm cảm,… 
  • Trường hợp, nam giới bắt buộc phải dùng thuốc điều trị nếu có bệnh, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về những tác dụng phụ không muốn có, các chuyên sẽ đề xuất những phương pháp khác giúp khả năng sinh sản của nam giới ít bị ảnh hưởng hơn. 
  • Đối với những người bệnh đã trải qua các cuộc phẫu thuật như phẫu thuật tuyến tiền liệt, bàng quang có thể ảnh hưởng đến sự hoạt động cơ cổ bàng quang, hãy hỏi bác sĩ về nguy cơ xuất tinh ngược. 
  • Nếu người bệnh chưa có con hoặc đang có kế hoạch sinh con, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về các phương pháp như trữ tinh trùng trước khi thực hiện phẫu thuật.
Người bệnh xuất tinh ngược nên hỏi ý kiến bác sĩ khi muốn có con
Người bệnh xuất tinh ngược nên hỏi ý kiến bác sĩ khi muốn có con

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là Bệnh viện chuyên khoa điều trị vô sinh hiếm muộn, sản phụ khoa và nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Sở hữu đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị hiếm muộn. Ngoài ra, bệnh viện còn cung cấp các dịch vụ thăm khám đánh giá sức khỏe tổng thể cho những người đã và đang có ý định mang thai.

Hệ thống máy móc hiện đại, được nhập khẩu từ các nước có nền y học phát triển trên thế giới, được kiểm định thường xuyên, giúp cho kết quả xét nghiệm được chính xác hơn và nâng cao hiệu quả điều trị.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN

Nguồn tài liệu tham khảo:

  1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/retrograde-ejaculation/symptoms-causes/syc-20354890
  2. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21870-retrograde-ejaculation
  3. https://www.webmd.com/men/what-is-retrograde-ejaculation