U xơ tử cung được xem là một bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản. Bệnh lý này hiếm khi sẽ phát triển thành ung thư nếu được tầm soát và điều trị kịp thời. 

Bài viết được tham vấn chuyên môn từ BSCKI. Phan Nguyễn Hoàng Vân – Trưởng khoa Khám bệnh tại Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn.

Nỗi sợ mang tên U xơ tử cung
Nỗi sợ mang tên U xơ tử cung

1. U xơ tử cung là gì

U xơ tử cung hay u cơ tử cung, là những khối u cơ phát triển trong tử cung phụ nữ. Đây là một dạng u lành tính và hiếm khi biến thành ung thư.

U xơ tử cung chúng đa dạng về kích thước, hình dạng và vị trí phát bệnh. Có một số loại u xơ có thể dính vào tử cung theo dạng cuống hoặc gốc.

Có một số trường hợp u xơ quá nhỏ, đến nỗi bác sĩ khó nhìn thấy bằng mắt thường. Nhưng có một số khác lại phát triển lớn, gây thay đổi kích thước và cấu trúc của tử cung.

U xơ tử cung thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản từ 30 đến 40 tuổi và bệnh lý này có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi.

U xơ tử cung là những khối u phát triển bên trong tử cung của phụ nữ
U xơ tử cung là những khối u phát triển bên trong tử cung của phụ nữ

Tham khảo: Cấu tạo và chức năng tử cung của nữ giới đầy đủ nhất

2. Triệu chứng của u xơ tử cung

U xơ tử cung thường chỉ được phát hiện khi tiến hành khám định kỳ hoặc siêu âm. Bệnh lý này thường không có triệu chứng cụ thể, nhưng nếu có sẽ là các triệu chứng đặc trưng sau:

  • Chảy máu kinh nhiều hoặc đau bụng nhiều khi tới kỳ kinh
  • Tức, đau hoặc chướng phần bụng dưới
  • Bụng hoặc tử cung có kích thước lớn hơn bình thường
  • Thường xuyên bị táo bón
  • Đi tiểu nhiều lần hoặc khó tiểu sạch bàng quang
  • Đau rát khi quan hệ
  • U xơ dưới nằm niêm mạc tử cung có thể gây vô sinh, sảy thai
U xở tử cung là nguyên nhân gây ra sảy thai
U xở tử cung là nguyên nhân gây ra sảy thai

3. Có bao nhiêu loại u xơ tử cung

Cùng với kích thước và số lượng khối u xơ, thì việc phân loại cũng là điều có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Bệnh lý u xơ tử cung được chia làm 3 loại, là:

3.1 U xơ dưới thanh mạc

Đây là một dạng khối u thường gặp nhất trong u xơ tử cung. Khối u phát triển từ cơ tử cung, hướng ra phía ngoài tử cung, tạo khối rõ ràng, u có thể có cuống gây xoắn và hoại tử.

3.2 U xơ trong cơ tử cung

Là khối u nằm hoàn toàn bên trong lớp cơ tử cung, thường có nhiều khối làm cho tử cung to lên.

3.3 U xơ dưới niêm mạc

Là loại u xơ ít gặp nhất, u phát triển từ cơ tử cung, nhưng hướng về phía lòng tử cung, đội lớp niêm mạc lên, khối u có thể phát triển to ra và chiếm hết toàn bộ không gian tử cung. 

Có những trường hợp u có cuống có thể thò ra ngoài, dẫn tới nhiễm trùng tử cung.

Một số trường hợp, u xơ có thể xuất hiện trong dây chằng rộng, vòi trứng, hoặc cổ tử cung.

Các khối u xơ tử cung khiến nữ giới bị đau bụng nhiều khi tới kỳ kinh
Các khối u xơ tử cung khiến nữ giới bị đau bụng nhiều khi tới kỳ kinh

4. Dấu hiệu mắc bệnh u xơ tử cung

U xơ tử cung không có bất kỳ triệu chứng nào cụ thể và không cần điều trị, ngoài việc phải theo dõi thường xuyên bởi các bác sĩ chuyên môn. 

U xơ lớn có thể khiến bạn gặp nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm:

  • Rối loạn kinh nguyệt 
  • Chu kỳ kinh kéo dài, rong kinh
  • Chảy máu giữa kỳ kinh
  • Đau và khó chịu ở vùng chậu
  • Đi tiểu với tần suất nhiều
  • Xuất hiện tình trạng táo bón
  • Đau vùng thắt lưng dưới
  • Đau rát và chảy máu trong khi quan hệ
  • Ra nhiều khí hư
  • Đầy, chướng bụng
  • Gặp khó khăn khi muốn mang thai
  • Sau mãn kinh, hormone trong cơ thể bị suy giảm, chính vì thế các triệu chứng của u xơ tử cung thường ở mức độ nhẹ hoặc biến mất.
U xơ tử cung làm cho chị em phụ nữ luôn bị mệt mỏi, đau bụng hoặc ra máu bất thường
U xơ tử cung làm cho chị em phụ nữ luôn bị mệt mỏi, đau bụng hoặc ra máu bất thường

5. Nguyên nhân dẫn đến u xơ tử cung

Theo các chuyên gia, những nguyên nhân gây ra u xơ tử cung hiện vẫn chưa rõ ràng. Nhưng, người ta có thể dựa vào hai yếu tố sau để xem chị em phụ nữ có thể mắc u xơ.

5.1 Nội tiết tố

Hai loại hormone sinh dục nữ là Estrogen và Progesterone, có nhiệm vụ làm cho niêm mạc tử cung dày lên mỗi tháng theo chu kỳ kinh. 

Nội tiết tố này ảnh hưởng đến sự phát triển của u xơ. Trường hợp các hormone bị sản xuất chậm lại trong thời kỳ mãn kinh, thì các u xơ thường sẽ bị teo lại.

5.2 Di truyền

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy điểm khác biệt di truyền giữa các tế bào u xơ và các tế bào bình thường bên trong tử cung.

Ngoài yếu tố tuổi tác và chủng tộc, thì sẽ có một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh u xơ tử cung, chẳng hạn như bệnh sử của gia đình. Ví dụ, bạn sẽ có nhiều khả năng bị u xơ nếu mẹ hoặc chị gái đã từng bị.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều yếu tố khác góp phần tăng nguy cơ u xơ tử cung, đó là:

  • Có kinh sớm
  • Sử dụng các biện pháp tránh thai
  • Ăn quá nhiều thịt, chế độ dinh dưỡng thiếu rau xanh, trái cây
  • Uống quá nhiều bia rượu và sử dụng chất kích thích
U xơ tử cung mang tính di truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác
U xơ tử cung mang tính di truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác

6. Các đối tượng dễ mắc u xơ tử cung

U xơ tử cung là một bệnh phổ biến mà phụ nữ gặp phải trong cuộc đời. Nguyên nhân hiện vẫn chưa được xác định rõ, nhưng một số đối tượng sau đây sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường:

  • Tuổi tác: phụ nữ ở độ tuổi 30, 40 và đến tuổi mãn kinh rất dễ mắc bệnh này. Nhưng sau khi mãn kinh, u xơ sẽ ít hình thành và nếu có sẽ có xu hướng nhỏ dần.
  • Tiền sử gia đình: trường hợp nếu gia đình có người bị u xơ tử cung thì làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
  • Dân tộc: theo một số nghiên cứu thì những phụ nữ Mỹ gốc Phi sẽ có nhiều khả năng mắc bệnh cao hơn với phụ nữ ở các sắc tộc khác.
  • Béo phì: thừa cân, béo phì là nguyên nhân dẫn đến phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao. Với những phụ nữ quá nặng cân, nguy cơ mắc bệnh cao gấp hai đến ba lần.
Phụ nữ bị béo phì là nhóm người rất dễ mắc u xơ tử cung
Phụ nữ bị béo phì là nhóm người rất dễ mắc u xơ tử cung

7. U xơ tử cung có phát triển thành ung thư không

Bệnh nhân mắc u xơ tử cung cần được tầm soát, siêu âm để theo dõi sự phát triển của khối u. Không được chủ quan khi thấy khối u không gây chèn ép tử cung mà bỏ qua việc tái khám định kỳ. 

Vì u xơ tử cung vẫn có thể phát triển âm thầm, tăng kích thước và số lượng. Sẽ có lúc các khối u phát triển to, sẽ gây nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng.

U xơ tử cung hiếm khi chuyển thành ung thư. Do các u xơ được xem là khối u lành tính, nên không thể phát triển thành tế bào ung thư. 

Người bệnh không nên chủ quan mà cần phải điều trị sớm, nhằm kiểm soát và tránh biến chứng không mong muốn, gây nguy hiểm.

8. Chẩn đoán u xơ tử cung

U xơ tử cung thường được phát hiện khi phụ nữ đi khám sức khỏe. Bác sĩ có thể cảm nhận một cục cứng ở vùng bụng bằng cách sờ nắn và thông qua một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh để phát hiện, như:

8.1 Siêu âm

Là phương pháp phổ biến nhất trong việc chẩn đoán u xơ tử cung. Các khối u có thể được phát hiện qua siêu âm tử cung và ổ bụng. 

Phụ nữ cần nhịn tiểu để làm đầy bàng quang trước siêu âm, điều này giúp bác sĩ có thể đánh giá được cách chính xác hơn. 

Bên cạnh đó, một số trường hợp u xơ nằm ở dưới niêm mạc thì cần được siêu âm bằng đầu dò.

8.2 MRI

Phương pháp này được sử dụng để kiểm tra và đánh giá đặc điểm của khối u. Kỹ thuật này có thể cung cấp cho các bác sĩ thông tin về kích thước, số lượng cũng như vị trí của các khối u.

Sử dụng kỹ thuật chụp MRI để phát hiện các khối u xơ tử cung
Sử dụng kỹ thuật chụp MRI để phát hiện các khối u xơ tử cung

9. Phương pháp điều trị u xơ tử cung

Dựa vào kích thước, số lượng và vị trí mà có thể đưa ra phương pháp điều trị u xơ tử cung phù hợp. 

Trong trường hợp không có bất kỳ triệu chứng, bệnh nhân có thể không cần điều trị, chỉ cần theo dõi sự phát triển của khối u thường xuyên. 

Người tiền mãn kinh/mãn kinh thường thì các khối u sẽ không gây triệu chứng, nên cũng không cần điều trị vì thời điểm này khối u sẽ nhỏ dần đi.

Chữa trị u xơ tử cung để đạt được hiệu quả nhất, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ và người bệnh nên khám phụ khoa và siêu âm định kỳ. Việc điều trị bệnh lý này sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố như sau:

  • Số lượng u xơ ở tử cung
  • Kích thước của nhân xơ
  • Vị trí của khối u 
  • Triệu chứng liên quan đến bệnh lý u xơ tử cung
  • Mong muốn mang thai trong tương lai
  • Bảo tồn tử cung

10. Khi nào cần phẫu thuật để điều trị u xơ tử cung

Khi gặp tình trạng u xơ tử cung bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý điều trị khi chưa có chẩn đoán của bác sĩ chuyên khoa. 

Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng u xơ mà đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Nếu ở thể nhẹ và được phát hiện sớm thì bệnh nhân chỉ cần uống thuốc để khống chế và thu nhỏ các khối u.

Nhưng có rất nhiều trường hợp u xơ tử cung cần phải phẫu thuật, vì một số nguyên do sau:

Làm khó có thai hoặc dễ gây sảy thai: u xơ tử cung có thể khiến thai nhi bị dị dạng, nặng hơn là sảy thai. Với phụ nữ mắc u xơ tử cung làm giảm khả năng thụ thai, gây vô sinh.

Có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật nội soi để điều trị u xơ tử cung
Có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật nội soi để điều trị u xơ tử cung

Rong kinh, băng huyết: U xơ làm niêm mạc tử cung dễ bị tổn thương, làm rong kinh, băng huyết. Phụ nữ bị đau bụng nhiều do các khối u xoắn lại hoặc khối u chuyển sang dạng polyp.

Các khối u phát triển lớn hơn, các cơ quan xung quanh tử cung cũng bị tác động như bàng quang, đại tràng, vì thế mà uống thuốc sẽ không có hiệu quả.

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện chuyên khoa trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn và nam học tại Sài Gòn. Quy tụ đội ngũ các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, đã chữa khỏi cho cả ngàn ca bệnh.

Bên cạnh đó, bệnh viện còn có cung cấp dịch vụ Sản Phụ Khoa cho các chị em phụ nữ đến khám và kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhằm theo dõi được sức khỏe cũng như có thể phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh mà bản thân gặp phải.

Hơn thế nữa, hệ thống cơ sở vật chất, máy móc tân tiến hiện đại, được nhập khẩu 100% từ nước ngoài, giúp cho các kết quả xét nghiệm được chính xác nhất, đóng góp cho việc điều trị đạt hiệu quả cao nhất.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN

Nguồn tài liệu tham khảo:

  1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/uterine-fibroids/symptoms-causes/syc-20354288
  2. https://www.healthline.com/health/uterine-fibroids
  3. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9130-uterine-fibroids