Liệt dương – nỗi lo bản lĩnh phái mạnh
Liệt dương (rối loạn cương dương) mặc dù không gây đau đớn nhưng lại ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe tinh thần của nam giới.
1. Liệt dương là gì?
Liệt dương hay rối loạn chức năng cương dương được định nghĩa là tình trạng không thể đạt được hoặc duy trì sự cương cứng của dương vật để thực hiện hoạt động tình dục thỏa đáng.
Nghiên cứu về Lão hóa nam giới ở Massachusetts đã khảo sát 1.709 nam giới ở độ tuổi 40 – 70 từ năm 1987 đến 1989 và nhận thấy tỷ lệ rối loạn cương dương là 52%.
Người ta ước tính rằng vào năm 1995, hơn 152 triệu nam giới trên toàn thế giới đã trải qua liệt dương. Vào năm 2025, tỷ lệ bị rối loạn cương dương được dự đoán là khoảng 322 triệu người trên toàn thế giới.
Trước đây, rối loạn cương dương thường được cho là do vấn đề tâm lý. Hiện nay nhiều nghiên cứu y khoa đã chỉ ra, đối với hầu hết nam giới, rối loạn cương dương là do các vấn đề về thể chất, thường liên quan đến việc cung cấp máu cho dương vật.
2. Các loại liệt dương và nguyên nhân gây ra
2.1 Liệt dương hữu cơ
Rối loạn cương dương hữu cơ liên quan đến những bất thường ở động mạch, tĩnh mạch hoặc cả hai dương vật và là nguyên nhân phổ biến nhất đặc biệt là ở nam giới lớn tuổi. Khi vấn đề liên quan đến động mạch, nguyên nhân thường là do xơ cứng động mạch, mặc dù chấn thương động mạch đôi lúc cũng có thể là nguyên nhân.
Các yếu tố nguy cơ gây chứng xơ cứng động mạch đó là thừa cân, ít tập thể dục, cholesterol cao, huyết áp cao và hút thuốc lá. Chúng thể gây ra chứng rối loạn cương dương thường xuyên trước khi tiến triển và ảnh hưởng đến tim.
Nguyên nhân gây chứng liệt dương hữu cơ đó là:
Nhiều chuyên gia tin rằng sự phát triển của mô dư thừa, mô cơ trơn trong dương vật (cơ trơn hang) gây ra các vấn đề về khả năng duy trì sự cương cứng. Khả năng duy trì sự cương cứng kém thường là triệu chứng sớm của rối loạn cương dương.
Mặc dù tình trạng này được gọi là rò rỉ tĩnh mạch nhưng vấn đề thực sự không nằm ở tĩnh mạch mà là sự trục trặc của cơ trơn bao quanh tĩnh mạch. Kết quả cuối cùng là khó duy trì được sự cương cứng vững chắc (mất cương cứng quá nhanh) hiện được cho là biểu hiện ban đầu của chứng xơ vữa động mạch và bệnh mạch máu.
Bệnh tiểu đường: liệt dương thường gặp ở những người mắc bệnh tiểu đường. Quá trình này liên quan đến tình trạng xơ cứng động mạch sớm và nghiêm trọng bất thường. Bệnh lý thần kinh ngoại biên, liên quan đến dây thần kinh kiểm soát sự cương cứng, thường gặp ở những người mắc bệnh tiểu đường.
Trầm cảm: là một nguyên nhân khác của liệt dương và có liên quan chặt chẽ đến rối loạn cương dương. Vì có mối quan hệ tay ba giữa trầm cảm, rối loạn cương dương và bệnh tim mạch nên nam giới bị trầm cảm cần được đánh giá đầy đủ về bệnh nội khoa cũng như các yếu tố tâm lý. Một số loại thuốc chống trầm cảm có thể gây ra tình trạng rối loạn cương dương.
Nguyên nhân thần kinh: như bệnh tiểu đường, nghiện rượu mãn tính, bệnh đa xơ cứng, ngộ độc kim loại nặng, chấn thương tủy sống và dây thần kinh cũng như tổn thương thần kinh do phẫu thuật vùng chậu có thể gây ra rối loạn cương dương.
Rối loạn cương dương do thuốc gây ra: rất nhiều loại thuốc theo toa, chẳng hạn như thuốc huyết áp, thuốc chống lo âu và thuốc chống trầm cảm, thuốc nhỏ mắt tăng nhãn áp và thuốc hóa trị ung thư cũng có thể có tác dụng phụ gây liệt dương.
Do hormone gây ra: các bất thường về nội tiết tố, chẳng hạn như tăng prolactin (một loại hormone do tuyến yên trước sản xuất), vận động viên thể hình lạm dụng steroid, quá nhiều hoặc quá ít hormone tuyến giáp và các hormone dùng cho ung thư tuyến tiền liệt có thể gây ra rối loạn cương dương.
2.2 Xuất tinh sớm
Xuất tinh sớm là tình trạng rối loạn chức năng tình dục ở nam giới và được xem là nguyên nhân gây ra tình trạng liệt dương với các đặc điểm:
- Ngay sau khi thâm nhập vào âm đạo đã xuất tinh hoặc xuất tinh sau khoảng một phút.
- Không có khả năng trì hoãn xuất tinh ở tất cả hoặc gần như tất cả các lần thâm nhập vào âm đạo.
Xuất tinh sớm được chia thành 2 loại:
- Xuất tinh sớm suốt đời. Với tình trạng xuất tinh sớm suốt đời, bệnh nhân đã bị xuất tinh sớm kể từ lần đầu tiên bắt đầu giao hợp.
- Mắc phải chứng xuất tinh sớm. Với chứng xuất tinh sớm, bệnh nhân trước đây đã có quan hệ tình dục thành công và chỉ bây giờ mới bị xuất tinh sớm.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng xuất tinh sớm bao gồm:
- Rối loạn cương dương.
- Tâm lý mặc cảm, tự ti do từng bị xuất tinh sớm trong các lần quan hệ trước đó.
- Rối loạn nội tiết tố.
- Các yếu tố khác như: di truyền, stress quá mức, viêm tuyến tiền liệt mạn tính,…
3. Liệt dương có điều trị được không?
Hiện tại, với sự phát triển của y học, rối loạn cương dương hoàn toàn có thể điều trị được. Trước tiên, bác sĩ sẽ xác định tình trạng và mức độ liệt dương của từng người bệnh. Từ đó lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.
3.1 Điều trị bằng thuốc
Sildenafil: đây là một loại thuốc theo toa dùng bằng đường uống để điều trị liệt dương. Thuốc này hoạt động tốt nhất khi uống lúc bụng đói và nhiều nam giới có thể cương cứng sau 30 đến 60 phút sau dùng thuốc. Người bệnh cần kích thích tình dục để sildenafil citrate có hiệu quả tốt nhất.
Vardenafil: thuốc này có cấu trúc hóa học tương tự sildenafil citrate và hoạt động theo cách tương tự.
Tadalafil: các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tadalafil citrate tồn tại trong cơ thể lâu hơn các loại thuốc khác cùng loại. Hầu hết nam giới dùng thuốc này đều nhận thấy rằng sự cương cứng xảy ra trong vòng 4 đến 5 giờ sau khi uống thuốc (hấp thu chậm) và tác dụng của thuốc có thể kéo dài đến 24 đến 36 giờ.
Avanafil: thuốc này hoạt động bằng cách ức chế enzyme phosphodiesterase type 5 (PDE 5), để giúp mạch máu thư giãn và mở rộng. Từ đó tạo điều kiện để máu dồn về cơ quan sinh dục, điều trị tình trạng liệt dương của nam giới.
Cần lưu ý rằng người bệnh đang dùng thuốc có chứa nitrat, chẳng hạn như nitroglycerin, không nên sử dụng những loại thuốc này. Dùng nitrat cùng với một trong những loại thuốc trên có thể làm giảm huyết áp quá nhiều.
Ngoài ra, nếu người bệnh dùng tadalafil hoặc vardenafil nên cẩn thận khi sử dụng thuốc chẹn alpha và chỉ theo chỉ dẫn của bác sĩ vì chúng có thể dẫn đến hạ huyết áp (huyết áp thấp bất thường). Người bệnh khi thăm khám cần nên nói với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng (nếu có) bao gồm cả thuốc không kê đơn.
Những nam giới mắc các bệnh lý có thể gây cương cứng kéo dài, chẳng hạn như thiếu máu hồng cầu hình liềm, bệnh bạch cầu hoặc đa u tủy hoặc nam giới có dương vật có hình dạng bất thường, có thể việc sử dụng thuốc sẽ không có hiệu quả.
Ngoài ra, nam giới mắc bệnh gan hoặc bệnh võng mạc, chẳng hạn như thoái hóa điểm vàng hoặc viêm võng mạc sắc tố, cũng có thể không dùng được các loại thuốc trên.
3.2 Liệu pháp thay thế hormone
Liệu pháp thay thế testosterone có thể cải thiện năng lượng, tâm trạng và mật độ xương, tăng khối lượng cơ và cân nặng, đồng thời nâng cao hứng thú tình dục ở những người đàn ông lớn tuổi có thể bị thiếu hụt testosterone.
Việc bổ sung testosterone không được khuyến khích cho những nam giới có mức testosterone bình thường do nguy cơ phì đại tuyến tiền liệt và các tác dụng phụ khác. Liệu pháp thay thế testosterone có sẵn dưới dạng kem hoặc gel, dung dịch bôi ngoài da, miếng dán da, dạng tiêm và dạng viên đặt dưới da.
3.3 Cấy ghép dương vật
Phương pháp này được dùng trong trường hợp các biện pháp điều trị liệt dương bằng thuốc không có hiệu quả.
Quy trình cấy ghép dương vật được diễn ra như sau:
- Dương vật giả bơm hơi (bơm thủy lực 3 chiếc): một máy bơm và hai xi lanh được đặt trong buồng cương cứng của dương vật, gây ra sự cương cứng bằng cách giải phóng dung dịch muối đồng thời thể loại bỏ dung dịch làm xẹp dương vật.
- Bán cứng dương vật giả: hai thanh bán cứng nhưng có thể uốn cong được đặt trong khoang cương cứng của dương vật, cho phép thao tác vào vị trí cương cứng hoặc không cương cứng.
Tuy nhiên, cấy ghép dương vật cũng gây ra rủi ro đó là nhiễm trùng đặc biệt đối với người bệnh bị tiểu đường.
Tình trạng nhiễm trùng có thể xảy ra ngay sau phẫu thuật (1- 2 tuần) hoặc thậm chí có thể là vài năm. Biểu hiện của nhiễm trùng đó là bìu sưng, có mủ ở dương vật, sốt cao liên tục. Các triệu chứng sẽ kéo dài và ngày càng chuyển biến nghiêm trọng nếu không được xử lý sớm.
Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện chuyên khoa điều trị vô sinh hiếm muộn, nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Bên cạnh những dịch vụ thăm khám và xét nghiệm tìm ra nguyên nhân hiếm muộn, bệnh viện còn cung cấp các gói khám đánh giá sức khỏe tổng quát, các xét nghiệm liên quan đến sinh sản.
Hơn thế nữa, bệnh viện còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế đều là những người có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên môn bài bản, điều này sẽ nâng cao tỷ lệ điều trị thành công hơn.
BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN
|
Nguồn tài liệu tham khảo:
Theo dõi Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn trên 
