Những biến chứng nguy hiểm khi thừa Cholesterol

27/11/2023

Cholesterol có vai trò rất quan trọng với sức khỏe con người và chúng có mặt tại hầu hết các bộ phận của cơ thể con người. Nhưng sức khỏe chúng ta sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi thừa nhóm chất này.

1. Tổng quan về Cholesterol

Cholesterol là một trong những thành phần của lipid máu, đóng vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động của cơ thể.

Nhóm chất này là yếu tố không thể thiếu trong các hoạt động của tế bào sợi thần kinh, cũng như trong sản sinh một số loại hormone, giúp các hoạt động của cơ thể bình thường và khỏe mạnh.

Chất này được lấy từ 2 nguồn, đó là do cơ thể tổng hợp hoặc được lấy từ thức ăn. Có khoảng 75% chất béo trong máu được sản xuất ở gan và các cơ quan khác trong cơ thể, phần còn lại là từ thức ăn.

Các loại thực phẩm có chứa nhóm chất này đều là thức ăn có nguồn gốc từ động vật, như thịt, sữa, lòng đỏ trứng, nội tạng động vật.

*Cholesterol là nguyên nhân gây ra tình trạng xơ vữa động mạch*

2. Phân loại Cholesterol

Trong cơ thể con người có hai loại Cholesterol chính, đó là LDL – chất béo xấu và HDL – chất béo tốt. Khi trong máu xuất hiện quá nhiều cholesterol xấu hoặc không đủ loại cholesterol tốt sẽ làm tăng nguy cơ tích tụ chất béo trong thành của các động mạch nuôi tim và não.

2.1 LDL – Low Density Lipoprotein Cholesterol

Đây là một loại Cholesterol xấu, loại này chiếm phần lớn lượng cholesterol trong máu. Nó có nhiệm vụ vận chuyển chất béo từ gan đi đến các cơ quan ngoại vi.

LDL được xem là “chất béo xấu” vì khi dư thừa, loại chất béo này sẽ lắng đọng ở các thành mạch máu và gây nên tình trạng xơ vữa động mạch.

2.2 HDL – High Density Lipoprotein Cholesterol

Đây là một loại Cholesterol tốt, chúng chiếm khoảng 30% tổng lượng có trong máu. HDL có nhiệm vụ mang chất béo từ các bộ phận khác trở lại gan để loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể.

2.3 Bên cạnh đó, trong cơ thể còn một loại có tên là VLDL (Very Low Density Lipoprotein Cholesterol, nếu dư thừa thì nó cũng được xem là một chất béo “xấu”.

Tương tự như LDL loại chất béo này này làm gia tăng vào việc tích tụ các mảng bám trong động mạch, làm tăng nguy cơ mắc bệnh liên quan đến tim mạch.

*Cholesterol được chia làm hai loại là LDL và HDL*

Ngoài ra, trong cơ thể còn có Triglyceride, đây cũng là một loại chất béo nhưng có vai trò khác với Cholesterol. Cơ thể sử dụng Cholesterol để làm nguyên liệu cho quá trình hình thành tế bào và sản sinh nội tiết tố, còn Triglyceride được sử dụng để tạo ra năng lượng.

Nếu cơ thể nhận được nguồn năng lượng cao hơn so với mức cần thiết, thì phần năng lượng dư thừa sẽ được chuyển thành Triglyceride và chúng sẽ được dự trữ trong tế bào mỡ. Nồng độ Triglyceride càng cao thì sẽ làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý.

3. Nồng độ Cholesterol trong máu là bao nhiêu

Nồng độ Cholesterol toàn phần và tỉ lệ các Cholesterol trong máu có thể đo bằng xét nghiệm máu. Bên cạnh đó, nồng độ Triglyceride cũng được kiểm tra để đánh giá toàn diện về nguồn năng lượng dự trữ này.

Dưới đây là các chỉ số về mức chất béo trong máu bình thường hoặc nguy hiểm, đó là:

Cholesterol toàn phần TC

Bình thường: <200 mg/dL
Ranh giới: 200 – 239 mg/dL
Nguy cơ cao: >=240 mg/dL

Cholesterol tốt HDL

Bình thường: >=60 mg/dL
Ranh giới: nam là 40 – 59 mg/dL, nữ là 50 – 59 mg/dL
Nguy cơ cao: nam: <40 mg/dL, nữ: <50 mg/dL

Cholesterol xấu LDL

Bình thường: <100mg/dL
Ranh giới: 130 – 159 mg/dL
Nguy cơ cao: 160 – 189 mg/dL là nguy cơ cao và >= 190 mg/dL nguy cơ rất cao.

Triglyceride

Bình thường: <150 mg/dL
Ranh giới: 150 – 199 mg/dL
Nguy cơ cao: 200 – 499 mg/dL là nguy cơ cao; >=500 mg/dL là nguy cơ rất cao

*Dư thừa lượng cholesterol trong máu dễ dẫn đến một số bệnh lý tim mạch*

4. Một số nguyên nhân dẫn đến Cholesterol cao?

Những nguyên nhân dưới đây để lý giải cho sự tăng Cholesterol gồm:

Ăn uống không lành mạnh: việc ăn không đúng bữa, ăn khuya hoặc thường xuyên ăn thức ăn nhiều dầu mỡ đặc biệt là mỡ động vật, thiếu chất xơ,…
Người ít vận động kéo dài có thể làm giảm trao đổi chất và tiêu hóa chất béo.
Hút thuốc sẽ làm giảm lượng HDL và tăng lượng LDL, từ đó làm giảm khả năng đào thải mỡ của cơ thể và cũng đồng thời làm tăng triglyceride, là nguyên nhân gây tăng tình trạng vữa xơ động mạch.
Thường xuyên sử dụng rượu, bia thường xuyên sẽ làm giảm chức năng gan, điều này sẽ khiến việc đào thải chất béo ra khỏi cơ thể bị ảnh hưởng, gây tích tụ chất béo trong máu.
Càng lớn tuổi thì lượng cholesterol trong máu có xu hướng tăng, nên người già thường có nguy cơ cao bị tăng mỡ máu hơn ở người trẻ.
Với những người có tiền sử gia đình bị mỡ máu cao, thường sẽ có nguy cơ mắc bệnh mỡ máu cao hơn người bình thường.
Người thừa cân, người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên thì đây là những đối tượng có nguy cơ cao bị thừa cholesterol trong máu.
Một số chủng tộc nhất định có thể có nguy cơ tăng chất béo trong máu cao. Chẳng hạn, người Mỹ gốc Phi thường có mức HDL và LDL cao hơn người da trắng.

*Người thừa cân béo phì thường có nguy cơ thừa cholesterol trong máu cao hơn bình thường*

5. Yếu tố nguy cơ làm tăng Cholesterol

Một số trường hợp sau đây người bệnh sẽ đối mặt với nguy cơ mắc Cholesterol cao:

Chế độ ăn không lành mạnh
Thừa cân hoặc béo phì
Lười vận động
Sử dụng chất kích thích, hút thuốc lá
Tiền sử gia đình có người bị mắc bệnh
Đái tháo đường hoặc thiểu năng tuyến giáp

6. Biến chứng nguy hiểm khi Cholesterol cao?

Cholesterol trong máu cao đặc biệt là LDL sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với cơ thể. Một số bệnh lý có thể xuất hiện, đó là:

Đột quỵ
Nhồi máu cơ tim
Đau ngực
Tăng huyết áp
Bệnh động mạch ngoại biên
Bệnh thận mạn
Ngoài ra, nếu không được điều trị, nồng độ chất béo cao có thể gây vữa xơ mạch máu, làm hẹp lòng mạch, hạn chế dòng chảy của máu, gia tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Rất nhiều biến chứng có thể xảy ra, thậm chí các biến chứng có thể đe dọa tính mạng bệnh người bệnh.

*Người bị dư thừa cholesterol máu dễ bị đột quỵ*

7. Người Cholesterol cao khi nào cần đến bác sĩ

Người bị Cholesterol cao thường không có triệu chứng tiền lâm sàng, chỉ có một cách duy nhất để phát hiện là làm xét nghiệm máu.

Những người có nguy cơ cao như thừa cân, béo phì, người già, nên được đi khám sức khỏe định kỳ thường xuyên để có thể phát hiện bệnh sớm và có hướng điều trị kịp thời.

Nhưng nếu gặp một số biểu hiện như huyết áp không ổn định, tay chân tê bì, đau ngực, thì cần gặp ngay bác sĩ để biết rõ tình trạng sức khỏe của bản thân.

8. Phòng tránh nồng độ Cholesterol cao?

Để phòng tránh nồng độ Cholesterol cao, người bệnh nên thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và thay đổi lối sống. Những thức ăn tốt nên có trong thực đơn hằng ngày là:

Thức ăn giàu protein tốt từ thịt nạc (thịt gà, cá,…).
Thực phẩm có chứa nhiều chất xơ, như trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt.
Cần chú ý về các cách chế biến thực phẩm, nên chế biến thức ăn bằng các phương pháp nướng, hấp, luộc,… thay vì chiên xào để tránh tình trạng thức ăn nhiều dầu mỡ.

*Ăn nhiều rau xanh giúp làm giảm tình trạng cholesterol trong máu cao*

Người bị Cholesterol cao nên hạn chế ăn các loại thức ăn sau:

Thịt đỏ, nội tạng động vật, sữa và các thực phẩm từ sữa chứa nhiều chất béo.
Đồ ăn được chế biến có chứa bơ cacao, dầu cọ, dầu dừa.
Thức ăn nhanh, chiên rán ngập dầu như: khoai tây chiên, gà rán,…
Lưu ý một số thực phẩm chứa nhiều lipid, chất béo bão hòa và chất béo dạng trans.

Xây dựng và duy trì lối sống lành mạnh bằng cách:

Hạn chế uống đồ uống có cồn (rượu, bia).
Tránh ăn đêm và các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ.
Không hút thuốc lá.
Duy trì mức cân nặng hợp lý.
Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên.

*Hạn chế rượu bia để có một cơ thể khỏe mạnh, ngăn ngừa tình trạng cholesterol cao*

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện tiên phong trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn và nam học tại Sài Gòn. Sở hữu đội ngũ y bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm và đã chữa khỏi hàng ngàn ca bệnh.

Các xét nghiệm tại bệnh viện ngoài có thể giúp các bác sĩ tìm ra nguyên nhân vô sinh, còn giúp người bệnh biết được sức khỏe của mình ra sao.

Nhờ có trang thiết bị vật chất hiện đại tân tiến, giúp các xét nghiệm được chính xác nhất và góp phần cho việc điều trị đạt hiệu quả cao nhất.

Hơn thế nữa, đội ngũ nhân viên y tế tại viện được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn cao, có thể giải đáp tất cả các thắc mắc của người bệnh và hỗ trợ bệnh nhân 24/7.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN