Xét nghiệm miễn dịch có đánh giá được tình trạng sức khỏe
Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi ThS. BS. Nguyễn Khánh Linh – Giám đốc Chuyên môn – Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn.
Xét nghiệm miễn dịch được xem là một trong những thủ thuật được các bác sĩ chỉ định thực hiện khi bệnh nhân khám sức khỏe, mục đích là giúp phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm như viêm nhiễm, ung thư, qua đó có thể tìm được biện pháp điều trị hiệu quả.
1. Xét nghiệm miễn dịch là gì?
Xét nghiệm miễn dịch có thể được phát hiện một số chất hay các tác nhân gây bệnh.
Khi cơ thể bị tấn công bởi một số tác nhân gây bệnh hay kháng nguyên, thì hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ bắt đầu hoạt động, lúc này chúng sẽ tự sinh ra các kháng thể tương ứng để chống lại các kháng nguyên gây hại ấy.
Xét nghiệm miễn dịch là xét nghiệm dựa vào tình trạng miễn dịch của cơ thể để tìm ra các nguyên do gây bệnh như nhiễm khuẩn (do vi khuẩn, virus), nồng độ hormone, huyết sắc tố, dựa vào kết quả của phản ứng giữa các kháng nguyên và kháng thể giúp chẩn đoán được các bệnh khác nhau.
Hiện nay, có nhiều loại xét nghiệm miễn dịch khác nhau, mục đích và kết quả chẩn đoán bệnh cũng sẽ khác nhau, như thử thai, tầm soát ung thư tiêu hóa, chẩn đoán tình trạng dị ứng,…
Xem thêm: Giải mã ý nghĩa các chỉ số trong xét nghiệm sinh hóa máu
2. Ý nghĩa của xét nghiệm miễn dịch
Xét nghiệm miễn dịch giúp các bác sĩ chẩn đoán, theo dõi và điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ thống miễn dịch, cụ thể:
Chẩn đoán các bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn: xét nghiệm miễn dịch giúp phát hiện các loại vi khuẩn, virus gây bệnh, từ đó giúp cho việc chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Chẩn đoán các bệnh tự miễn: xét nghiệm này giúp phát hiện các kháng thể tự sinh trong cơ thể, từ đó chẩn đoán được các bệnh tự miễn, như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ,…
Chẩn đoán ung thư: xét nghiệm miễn dịch có thể giúp phát hiện các dấu ấn khối u, từ đó giúp chẩn đoán và theo dõi hiệu quả điều trị ung thư.
Tầm soát bệnh lý: xét nghiệm này có thể được sử dụng để tầm soát các bệnh lý như ung thư, dị ứng,…
3. Các loại xét nghiệm miễn dịch thường gặp
Trường hợp, trong cơ thể xuất hiện kháng nguyên (các mầm bệnh hay vật thể lạ), thì hệ miễn dịch sẽ bắt đầu tự hình thành nên kháng thể, đây là một loại protein có khả năng kết hợp với kháng nguyên, nguyên lý giống như chìa khóa và ổ khóa.
Các kháng thể có nhiệm vụ là vô hiệu hóa các kháng nguyên và tập hợp nhiều tế bào miễn dịch để cùng tiêu diệt những mầm bệnh đó.
Xét nghiệm miễn dịch sẽ giúp phát hiện những vật thể lạ này hoặc các mầm bệnh trong cơ thể, từ đó các bác sĩ sẽ dễ dàng đo lường và tìm ra các nguyên nhân gây ra nhiễm khuẩn (vi khuẩn, virus), hormone, tế bào máu.
3.1 Xét nghiệm dị ứng
Theo các tài liệu y khoa, dị ứng là một phản ứng của hệ miễn dịch trong cơ thể với môi trường, đi kèm là các triệu chứng và biểu hiện thường gặp như hắt hơi, chảy nước mắt, chảy nước mũi, nổi mề đay,…
Tình trạng dị ứng là do các kháng nguyên gây ra thông qua các con đường như hô hấp (kháng nguyên tiếp xúc với mũi hoặc phổi), da (các chất gây dị ứng tiếp xúc với da dẫn đến ngứa ngáy, phát ban, nổi mẩn đỏ), đường tiêu hóa.
Người ta dựa vào những con đường tiếp xúc này để tìm thấy các phương pháp xét nghiệm dị ứng, chẳng hạn xét nghiệm Panel dị ứng, test thử thuốc,…
3.2 Tầm soát ung thư
Tầm soát ung thư được xem là một trong những xét nghiệm có vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát hiện bệnh sớm, mục đích là để đưa ra những phương pháp điều trị kịp thời, hiệu quả, tăng tỷ lệ chữa khỏi bệnh thành công và tăng khả năng kéo dài sự sống.
Các phương pháp thường được áp dụng trong xét nghiệm tầm soát ung thư có thể nhắc đến là xét nghiệm máu, sinh thiết, dịch tủy, chụp X – quang, siêu âm, nội soi,…
Còn tùy vào các triệu chứng lâm sàng và vị trí bất thường trên cơ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp nhất cho từng bệnh nhân. Những phương pháp xét nghiệm ung thư này sẽ giúp phát hiện ra tế bào ung thư ở gan, phổi, dạ dày, tiền liệt tuyến, vú, đại tràng,…
3.3 Thử thai
Que thử thai được xem là một dụng cụ hữu ích, mục đích là xác định chính xác bạn đã mang thai hay chưa. Bên cạnh đó, loại que này còn giúp phát hiện ra hormone HCG thai kỳ có trong nước tiểu.
Trường hợp, nếu que hiện 2 vạch nghĩa là bạn đã mang thai, ngược lại nếu chỉ hiện 1 vạch tức là bạn vẫn chưa mang thai.
Cơ chế hoạt động là do các kháng thể bên trong que thử phản ứng gắn kết với kháng nguyên beta HCG (có trong nước tiểu), đổi màu lần 1 khi đến vạch đầu tiên, các kháng thể còn lại không gắn được với beta HCG khi đến vạch thứ 2 sẽ làm đổi màu lần 2.
Vì vậy, khi có thai thì que sẽ hiện 2 vạch. Nếu không có thai, tức không có beta HCG thì sẽ không có phản ứng gắn kết giữa kháng nguyên trong nước tiểu và kháng thể trong que thử, vì thế sẽ chỉ làm đổi màu 1 lần nên que chỉ hiện 1 vạch.
3.4 Phát hiện mầm bệnh
Tình hình hiện tại, chúng ta đang sống trong một môi trường ô nhiễm nên rất dễ bị các loại vi trùng. vi khuẩn tấn công, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng. Lúc này, xét nghiệm miễn dịch sẽ giúp tìm ra chính xác tên của vi khuẩn gây bệnh và đưa ra phác đồ điều trị bệnh.
Với những đối tượng đang mang thai, xét nghiệm miễn dịch được chỉ định trong việc phát hiện, chẩn đoán có thể có bị nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma Gondii hay không.
Hoặc nếu bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân bị viêm amidan do vi khuẩn, thì bệnh nhân sẽ được chỉ định làm xét nghiệm miễn dịch để tìm vi khuẩn có tên là Streptococcus.
Bên cạnh đó, xét nghiệm này còn giúp tìm thấy các loại virus gây bệnh như viêm gan B, viêm gia C, HPV, HIV,…
3.5 Thử nhanh các loại thuốc
Xét nghiệm miễn dịch được sử dụng nhằm phát hiện một số loại thuốc gây ảo giác như cần sa, cocain, thuốc lắc hay các loại thuốc tác động trực tiếp đến hệ thần kinh TW như ma túy tổng hợp, morphine, thuốc ngủ,…
3.6 Xét nghiệm nước tiểu
Khi nghi ngờ người bệnh bị suy thận, đái tháo đường, nhiễm trùng đường tiểu, các chuyên gia sẽ chỉ định bệnh nhân tiến hành xét nghiệm nước tiểu, mục đích là để chẩn đoán, phát hiện nhanh lượng đường, máu, protein hay các tế bào gây viêm.
3.7 Xác định nhóm máu
Xét nghiệm miễn dịch giúp xác định nhóm máu trước khi bạn quyết định cho hay nhận máu, vì việc này đòi hỏi nhóm máu của người cho và người nhận phải giống nhau.
4. Những lưu ý khi làm xét nghiệm miễn dịch
Để tránh ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm miễn dịch, người bệnh cũng cần phải lưu ý những vấn đề sau trước khi tiến hành xét nghiệm:
- Người bệnh cần nghe theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc điều dưỡng trong suốt quá trình lấy mẫu làm xét nghiệm.
- Nếu người bệnh thực hiện sai ở một bước nào đó, thì cần phải thông báo đến bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời, tránh việc mất thời gian khi phải thực lại xét nghiệm khác.
- Người bệnh cần thông báo cho bác sĩ biết những loại thuốc đang sử dụng, kể cả các loại thực phẩm chức năng.
- Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc chống đông máu, chống động kinh, thì hãy nên ghi lại thời gian sử dụng chính xác và thông báo đến bác sĩ.
- Một số hoạt động sẽ gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm như vận động với cường độ cao, uống ít nước, ăn uống không điều độ, sử dụng chất kích kích, quan hệ tình dục,…
- Giống như các xét nghiệm khác, người bệnh nên trả lời những câu hỏi của bác sĩ liên quan đến dấu hiệu, bệnh sử, những loại thuốc đã dùng, sai lầm trong quá trình lấy mẫu một các thành thật nhất.
- Bên cạnh đó, việc cung cấp chính xác thông tin sẽ giúp hạn chế xảy ra tình trạng xấu, ảnh hưởng đến kết quả điều trị và giúp việc điều trị hiệu quả hơn.
Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện tiên phong trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn và nam học tại Sài Gòn.
Để phục vụ cho việc điều trị đạt hiệu quả nhất, quy trình khám bệnh tại viện có đủ các loại xét nghiệm trong đó có cả xét nghiệm miễn dịch, nhằm góp phần tối ưu cho việc chẩn đoán của các chuyên gia.
Sở hữu đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực điều trị vô sinh và đã chữa khỏi cho rất nhiều ca bệnh.
Hệ thống máy móc, trang thiết bị tân tiến, hiện đại, nhập khẩu 100% từ nước ngoài, giúp cho các kết quả xét nghiệm trả về được chính xác nhất, giúp cho việc điều trị đạt hiệu quả cao nhất.
BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN
|
Nguồn tài liệu tham khảo:
Theo dõi Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn trên 
