Giải mã từ A – Z về tinh trùng dị dạng ở nam giới

Tinh trùng dị dạng là một trong những vấn đề ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản ở nam giới. Chúng đe dọa khả năng làm bố và hạnh phúc gia đình của các cặp vợ chồng. Vậy tinh trùng dị dạng là gì? Có chữa được không? Điều trị như thế nào? Ăn gì để cải thiện tinh trùng? Trong bài viết này chúng tôi chia sẻ từ A – Z cho bạn đọc. 

1. Thế nào là tinh trùng dị dạng? Các loại tinh trùng bất thường

Tinh trùng dị dạng được hiểu đơn giản là tinh trùng có sự biến đổi về hình thái, gồm có kích thước và hình dạng. Chúng tồn tại cùng với những tinh trùng có cấu trúc bình thường trong tinh dịch của nam giới.

Những tinh trùng bình thường có hình dạng như con nòng nọc, phần đầu hình bầu dục, thân và đuôi thẳng. Còn với tinh trùng bị dị dạng có những bất thường như đầu to, đuôi không thẳng, đầu không tròn, đuôi kép,… Nếu số lượng tinh trùng bất thường nhiều thì nguy cơ vô sinh xảy ra là rất cao.

Các loại tinh trùng bất thường phổ biến hiện nay

• Tinh trùng di động kém: Những con tinh trùng bình thường sẽ di chuyển theo đường thẳng hoặc hình vòng tròn. Nhưng có lý do nào đó, tinh trùng di động kém hoặc di chuyển không bình thường. Với những tinh trùng di động kém theo đó lượng tinh trùng cũng sẽ rất thấp.
• Quái tinh: Là tinh trùng có đầu kỳ lạ, có thêm đầu hoặc thêm đuôi. Khi hình thái tinh trùng bất thường thì khả năng di chuyển cũng sẽ kém đi.
• Thiểu nhược quái tinh: Các thông số của tinh trùng gồm số lượng, khả năng di chuyển và hình dạng đều bất thường. Bệnh có 3 thể là nhẹ, trung bình và nặng.
• Tinh trùng hoại tử: Là khi tất cả tinh trùng đều bị chết. Nguyên nhân gây ra tình trạng này chưa xác định được.

2. Vì sao tinh trùng bị dị dạng?

Hiện nay, các nguyên nhân khiến tinh trùng dị dạng vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, những yếu tố dưới đây được cho là ảnh hưởng đến chất lượng của tinh trùng.

• Sự oxy hóa: Tác động của gốc tự do khiến cho số lượng tinh trùng bất thường tăng cao.
• Tuổi tác: Tuổi tác và một số bệnh lý khi tuổi cao ảnh hưởng đến chất lượng của tinh trùng. Một số nghiên cứu chỉ ra nam giới >40 tuổi cơ thể xuất hiện sự suy giảm hormone Testosterone gây xuất tinh sớm, số lượng và chất lượng tinh trùng bị giảm.
• Dinh dưỡng kém: Ăn nhưng loại thực phẩm chứa nhiều selen,… gây ảnh hưởng đến sản xuất và nuôi dưỡng tinh trùng. Cơ thể lúc này sẽ tiết ra Gonadotropin làm suy giảm sức khỏe tình dục của nam giới. Làm tăng tỷ lệ tinh trùng bất thường.
• Do môi trường sống: Môi trường, lối sống sinh hoạt, làm việc nhiều hóa chất, tia phóng xạ,…
• Dùng các chất gây hại: Hút thuốc, uống rượu bia, dùng chất kích thích,… ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
• Một số nguyên nhân khác: Sử dụng máy tính nhiều, bỏ điện thoại vào trong túi quần,…

3. Chữa được tinh trùng bất thường không?

Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ sẽ đánh giá và lên phác đồ điều trị hiệu quả. Dưới đây là 2 phương pháp: Chẩn đoán, điều trị.

3.1 Phương pháp chẩn đoán

Theo các chuyên gia, phân tích dịch đồ là một trong những phương pháp kiểm tra phổ biến và chính xác, phục vụ cho việc chẩn đoán tình trạng tinh trùng bị dị dạng.

Qua kính hiển vi có khả năng phóng đại lớn, mẫu tinh dịch được soi để phân tích hình dạng, số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng.

Quá trình phân tích tinh dịch thể hiện qua:

• Lượng tinh dịch: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), >= 1,5ml là thể tích bình thường của tinh dịch mỗi lần xuất tinh. Trường hợp lượng tinh dịch thấp hơn là dấu hiệu tình trạng tắc nghẽn, xuất tinh ngược dòng, rối loạn chức năng trong túi tinh hoặc tuyến tiền liệt.
• Số lượng tinh trùng: Cũng theo WHO, số lượng tinh trùng bình thường là >= 15 triệu/ml tinh dịch được xuất tinh.
• Hình thái tinh trùng: Gồm kích thước đầu, hình dáng bên ngoài và cấu trúc của đuôi.
• Khả năng di chuyển: Nếu tỷ lệ 40% tinh trùng di động được xem là bình thường.

3.2 Phương pháp điều trị

Khi đã có kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ, xác định được nguyên nhân tinh trùng dị dạng, bác sĩ hướng dẫn một số biện pháp cải thiện chất lượng tinh trùng.

Theo đó, bệnh nhân được chỉ định:

• Dùng thuốc hỗ trợ tăng sức khỏe tinh trùng. Bác sĩ cũng sẽ đánh giá tác dụng của các loại thuốc đã được kê cho bệnh nhân.
• Thay đổi lối sống sinh hoạt bằng việc bỏ hút thuốc, hạn chế dùng rượu bia, tập thể dục đều đặn, không thức muộn, tránh áp lực căng thẳng,…
• Phẫu thuật nếu được chỉ định.

Ngoài ra, một số biện pháp có thể được áp dụng để tăng tỷ lệ thụ thai:

• IUI (Thụ tinh nhân tạo): Thực hiện bằng cách bơm tinh trùng vào buồng tử cung người vợ. Điều này làm giảm tác động của môi trường âm đạo lên chất lượng tinh trùng, giúp cho tinh trùng và trứng dễ gặp nhau hơn.
• IVF (Thụ tinh trong ống nghiệm): Tinh trùng và trứng kết hợp với nhau trong môi trường ống nghiệm. Sau đó tạo thành phôi và được chuyển vào tử cung của người vợ để thụ thai.
• ICSI (Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn): Tinh trùng được chọn lọc rồi tiêm thẳng trực tiếp vào bào tương của trứng.

4. Giải đáp các câu hỏi về tinh trùng bị dị dạng

4.1 Tinh trùng dị dạng có con được không?

Các chuyên gia cho biết, tinh trùng bị dị dạng vẫn có khả năng kết hợp với trứng. Và có con được. Tuy nhiên, tinh trùng bất thường có thể mang đến một số rủi ro về sức khỏe cho em bé khi chào đời.

4.2 Có rủi ro không khi thụ tinh bằng tinh trùng bị dị dạng?

Những tinh trùng chất lượng, khỏe mạnh, di động nhanh sẽ có nhiều cơ hội thụ thai thành công, em chào đời khỏe mạnh. Trường hợp thụ tinh bằng tinh trùng bị dị dạng có thể tiềm ẩn một số nguy cơ như:

• Sảy thai.
• Sinh non.
• Thai bị lưu.
• Thai bị dị dạng.

4.3 Ăn gì để cải thiện chất lượng tinh trùng?

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng thể cũng như chất lượng tinh trùng. Dưới đây là một số thực phẩm rất tốt cho tinh trùng.

• Hàu biển: Chứa hàm lượng kẽm lớn, giúp kích thích sản sinh testosterone. Nhờ đó cải thiện khả năng di chuyển của tinh trùng.
• Cá hồi: Chứa hàm lượng oemga-3 cao, giúp xây dựng màng tế bào. Tinh trùng cải thiện đáng kể.
• Tôm, cua: Chứa kẽm, canxi, protein,… giúp tinh trùng khỏe mạnh, di chuyển tốt hơn.
• Thịt bò: Chứa sắt, kẽm, protein rất tốt. Hơn nữa, trong thịt bò có sản sinh axit nictric giúp cải thiện khả năng sinh lý cho nam giới.
• Giá đỗ: Chứa omega-3, vitamin A, C, E,… giúp cải thiện tinh trùng hiệu quả.
• Quả bơ: Cung cấp nhiều axit amin và chất béo cần thiết cho quá trình sản xuất tinh trùng.
• Măng tây: Có chứa axit ascorbic, vitamin C,… giúp bảo vệ tinh hoàn, chống oxay hóa tinh trùng hiệu quả.
• Bông cải xanh: Cải thiện tinh trùng dị dạng, sinh lý yếu, rối loạn cương dương,…
• Quả lựu: Cho khả năng chống oxy hóa cực tốt, cải thiện tinh binh và chức năng sinh lý.
• Ngũ cốc nguyên cám và hạt: Có chứa axit folic, tác động lớn với các khuyết điểm của tinh trùng.

4.4 Không nên ăn gì khi tinh trùng bị dị dạng?

Bên cạnh những thực phẩm tốt cho tinh trùng, bạn cũng cần lưu ý tránh ăn những loại thực phẩm không tốt cho tinh trùng dưới đây.

• Cà phê.
• Các chất gây hại: Rượu, bia, thuốc lá, ma túy,…
• Các chất béo bão hòa: Mỡ bò, mỡ lợn, da gà,…
• Thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh: Xúc xích, lạp xưởng,…
• Đậu nành cùng các sản phẩm được chế biến từ đậu nành.

5. Chia sẻ U45 làm bố khi 95% tinh trùng bị dị dạng

Đó là câu chuyện của vợ chồng anh Dương, chị Thu (Sóc Trăng) cưới nhau được 3 năm nhưng không có con. Họ cùng nhau đi khám vô sinh hiếm muộn ở Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn. Họ được bác sĩ thông báo chồng bị tinh trùng yếu, tỷ lệ tinh trùng bị dị dạng 85%, không thể sinh con tự nhiên. Cần thực hiện phương pháp IVF (thụ tinh trong ống nghiệm) để gia tăng cơ hội thụ thai.

Sau đó, theo chỉ định của bác sĩ, hàng tuần vợ chồng anh Dương đều đến Bệnh viện để điều trị. Kết quả vợ anh đã thụ thai thành công.

Anh Dương bồi hồi kể lại “Quả thực chúng em rất xúc động khi nhìn thấy kết quả siêu âm. Cứ nghĩ hết hy vọng rồi nhưng các bác sĩ tại Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn đã giúp vợ chồng em có con. Ban đầu cũng có lo lắng vì tỷ lệ tinh trùng bị dị dạng cao. Tuy nhiên, được sự hỗ trợ từ phía các bác sĩ tư vấn, đưa lời khuyên, phân tích phác đồ thì vợ chồng em quyết định làm IVF. Cũng may mắn vợ em đã đậu thai ngay từ lần đầu tiên. Sinh con ra khỏe mạnh, bụ bẫm. Nhân đây em cũng xin cảm ơn các bác sĩ của bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Sài Gòn.”

6. Tạm kết

Trên đây là những thông tin về tinh trùng dị dạng ở nam giới. Cùng cách điều trị và các câu hỏi liên quan. Hy vọng rằng bài viết chia sẻ những kiến thức hữu ích đến bạn đọc. Từ đó có cách điều chỉnh thói quen và biện pháp cải thiện sức khỏe kịp thời.

Cảm ơn bạn đọc theo dõi bài viết. Cùng đồng hành với chúng tôi để cập nhật kiến thức về vô sinh, hiếm muộn sớm nhất nhé!