Sự thật của việc hiến tinh trùng

Hiến tinh trùng là một trong những phương pháp hỗ trợ sinh sản mang tính nhân văn cao cho các cặp vợ chồng hiếm muộn. Nhưng việc hiến tinh trùng cũng có những quy định chặt chẽ về mặt pháp luật mà người nhận và người hiến cần tuân thủ nghiêm ngặt.

1. Thế nào là hiến tinh trùng

Hiến tinh trùng là quá trình mà người đàn ông mang tinh trùng của chính bản thân mình cho ngân hàng hoặc trung tâm dự trữ tinh trùng. Sau đó, tinh trùng sẽ được dùng để thực hiện biện pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh ống nghiệm IVF cho các cặp vợ chồng hiếm muộn, hay những người cần tinh trùng để hoàn thành quy trình thụ tinh. Mặc dù hiến tặng, nhưng họ cũng phải làm một vài xét nghiệm trước đó để đảm bảo tinh trùng không mang gen mắc bệnh nguy hiểm hoặc mang nhiễm sắc thể bất thường, gây ảnh hưởng đến thế hệ sau.

2. Tầm quan trọng của việc hiến tinh trùng

Theo thống kê mới nhất từ Tổ chức Y tế thế giới WHO, cứ có 6 người trên thế giới thì có 1 người mắc bệnh vô sinh, từ đó ta thấy được tỉ lệ vô sinh đang ngày một tăng cao. Trong đó, vô sinh do nam chiếm khoảng 40%, do nữ là 40%, 10% do cả hai và 10% là vô sinh chưa rõ nguyên nhân. Có những trường hợp mà y học chưa thể giúp đỡ được như nam giới, đó là người nam bị mất khả năng sinh tinh, không tìm thấy tinh trùng cho dù đã thực hiện các phẫu thuật trích tinh trùng từ tinh hoàn và mào tinh, người có tinh trùng dị dạng và đã từng thất bại khi sử dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản trước đó hay người chồng mang bệnh lý di truyền có thể ảnh hưởng đến thế hệ sau. Thời điểm này, ngân hàng tinh trùng có ý nghĩa là giúp các cặp vợ chồng có thể có con với những mẫu tinh trùng hiến tặng. Ngoài ra, những phụ nữ mong muốn làm mẹ đơn thân, các cặp đôi LGBT nữ mong có con cũng có thể sử dụng ngân hàng tinh trùng này.

3. Hiến tinh trùng cần những điều kiện gì

Để tiến hành việc hiến tinh trùng, thì nam giới phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Nam giới trong độ tuổi 21 – 45.
• Sức khỏe phải tốt.
• Hiểu rõ và thực hiện đầy đủ mọi quy định pháp luật về hiến tinh trùng.
• Có trách nhiệm đạo đức trong việc trở thành người hiến tinh trùng.
• Sẵn sàng cung cấp thông tin về di truyền, tiền sử các bệnh lý của gia đình, điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến thai nhi trong tương lai.
• Đem theo đầy đủ giấy tờ tùy thân khi đến hiến tặng.
• Chuẩn bị đầy đủ thông tin cho phép đứa trẻ trong tương lai có thể xác định người cho tinh trùng như là cha của mình vì trẻ nhỏ có quyền biết được về một phần di truyền của mình.
• Cung cấp thông tin về các lần hiến tinh trùng đã thực hiện trước đó, để đảm bảo mỗi người không được hiến tinh trùng trên 5 – 10 gia đình.

Một số trường hợp không được hiến tặng tinh trùng là:

• Tinh trùng số lượng ít.
• Rối loạn di truyền hoặc tinh trùng có bất thường.
• Tinh trùng không có khả năng sử dụng được sau khi trải qua quá trình rã đông.

4. Quy trình hiến tinh trùng

Quy trình hiến tinh trùng trải qua những giai đoạn kiểm tra nghiêm ngặt nhằm đảm bảo chất lượng của tinh trùng được hiến, bao gồm những giai đoạn sau:

4.1. Giai đoạn trước khi hiến tinh trùng

Ngày 2 – 3 ngày trước khi hiến tinh trùng, người nam cần kiêng quan hệ tình dục để đảm bảo khi hiến sẽ thu được lượng tinh trùng nhiều nhất.

Người hiến tinh trùng phải ký cam kết về việc tinh trùng sẽ được dùng sau đó. Cam kết kiểm tra sức khỏe và cung cấp chính xác thông tin cá nhân để sau này người nhận tinh trùng dễ lựa chọn.

Nam giới được kiểm tra sơ bộ các thông số sức khỏe cơ bản, về cân nặng, chiều cao, tiền sử gia đình, trình độ học vấn. Với người nam giới trên 40 tuổi, thường không được chấp nhận hiến tinh trùng vì ADN của chúng dễ bị tổn thương.

Nam giới được kiểm tra sức khỏe, kiểm tra tầm soát bệnh truyền nhiễm và về di truyền.

Thực hiện xét nghiệm kiểm tra chất lượng tinh trùng: thông qua các xét nghiệm tinh dịch đồ xác định được số lượng, độ di chuyển cũng như hình thái tinh trùng trước khi đem đi trữ đông. Các xét nghiệm này cần khoảng thời gian từ 1 đến 2 tuần mới thực hiện lấy tinh trùng để hiến.

4.2. Giai đoạn hiến tinh trùng

Nam giới tự xuất tinh vào lọ đựng mẫu được nhân viên y tế cung cấp, quá trình này được thực hiện tại phòng lấy mẫu.

Tinh trùng sau khi xuất ra sẽ được đem đi trữ đông để bảo quản cho đến thời điểm được mang ra sử dụng.

Cần khoảng 6 tháng trữ đông và bảo quản tinh trùng, để đảm bảo rằng không có sự hiện diện của virus HIV, sau đó tinh trùng mới được đem vào sử dụng.

4.3. Giai đoạn sau khi hiến tinh trùng

Sau 3 tháng, người hiến tinh trùng cần quay lại để thực hiện xét nghiệm HIV, giúp xác định chắc chắn về nguy cơ nhiễm HIV của người hiến.

5. Một số lưu ý trong việc hiến tinh trùng

Người đã hiến tinh trùng có quyền được biết thông tin về em bé được sinh ra từ tinh trùng của mình, như: giới tính, sức khỏe và khi đứa trẻ lớn lên, chúng cũng có quyền biết về người góp phần tạo nên chúng. Thông tin về người hiến và người nhận tinh trùng, sẽ được các cơ sở y tế lưu lại, để việc tra cứu sau đó trở nên dễ dàng.

Hiến tinh trùng là hành động tự nguyện, diễn ra tại cơ Sở Y Tế và được Bộ Y tế cấp phép thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản bằng IVF.

Tinh trùng được hiến chỉ dùng cho một người, chỉ khi không thành công thì mới được dùng cho người khác. Nếu người nhận đã sinh con thành công, thì số lượng tinh trùng còn lại sẽ phải được đem hiến tặng cho các nghiên cứu khoa học hoặc hủy bỏ.

Người nhận tinh trùng phải là những cặp vợ chồng bị vô sinh và nguyên nhân vô sinh từ người chồng hoặc đang trong quá trình điều trị vô sinh. Trường hợp khác, người nhận tinh trùng phải là phụ nữ đang độc thân cần sinh con, đồng thời họ phải được kiểm tra tình trạng nang noãn có đảm bảo chất lượng cho việc thụ thai hay không.

Thông tin của người hiến và người nhận tinh trùng đều được bảo mật, nên các cơ sở thực hiện không được phép cung cấp bất cứ thông tin và hình ảnh cá nhân nào của họ cho người khác.

Cuối cùng, người hiến tinh trùng hoàn toàn không có trách nhiệm với đứa bé được sinh ra từ tinh trùng mà họ hiến tặng.

6. Thăm khám và tư vấn trước khi hiến tinh trùng

Thăm khám là việc bắt buộc với những người hiến tinh trùng, để đảm bảo người đó có đủ khả năng và phù hợp để hiến hay tặng tinh trùng. Các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và chỉ định một số xét nghiệm cần thiết, bao gồm:

• Khai thác tiền sử bệnh tật và  thói quen sinh hoạt: người hiến sẽ được yêu cầu cung cấp đầy đủ và thật chi tiết tiền sử bệnh tật, gồm cả thói quen tình dục của mình. Người hiến tặng phải cần cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ để việc sàng lọc đạt được kết quả chính xác nhất.
• Tiền sử bệnh tật gia đình: người nam sẽ được yêu cầu cung cấp chi tiết về tiền sử bệnh tật của gia đình họ, ít nhất là hai thế hệ. Một số bệnh lý di truyền của gia đình người hiến tinh trùng có thể sẽ được phát hiện qua khai thác bệnh sử và khả năng mang gen bệnh di truyền của người đó. Dựa vào đánh những đánh giá đó các chuyên gia có thể xác định được người người này đủ hoặc không đủ điều kiện cho việc hiến tinh trùng hoặc cần phải đánh giá ở những xét nghiệm chuyên sâu hơn.
• Xét nghiệm tinh dịch đồ: mẫu xuất tinh sẽ được lấy tại phòng Nam khoa bằng phương pháp thủ dâm. Người hiến cần phải kiêng xuất tinh từ 2 – 5 ngày, để đảm bảo kết quả đánh giá chất lượng tinh trùng được chính xác nhất.

Ngoài ra, người hiến còn phải thực hiện các xét nghiệm máu để loại trừ các nguy cơ gây bệnh cho đứa bé, như xét nghiệm công thức máu, nhóm máu, HIV, Viêm gan, lậu, giang mai. 

Bác sĩ thực hiện công tác tư vấn tâm lý: nhằm đảm bảo cho người hiến tinh trùng có đủ kiến thức tâm lý về việc trở thành người cha sinh học của một đứa trẻ và họ có thể không bao giờ biết mặt đứa con ấy. Bên cạnh đó, phải đảm bảo rằng người hiến phải hiểu trách nhiệm về đạo đức và pháp lý trong việc trở thành một người hiến tặng tinh trùng.

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn với đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, có nhiều năm thâm niên trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn. Ngoài ra, bệnh viện được trang bị các thiết bị máy móc hiện đại, phục vụ cho quá trình thăm khám và điều trị đạt kết quả tốt nhất.