Tinh hoàn ở bên bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể có kích thước nhỏ hơn tinh hoàn ở bên đối diện. Tinh hoàn bị ảnh hưởng sẽ ảnh hưởng tới chất lượng của tinh trùng và khả năng sinh sản của nam giới.

Giãn tĩnh mạch thừng tinh - Nguy cơ vô sinh ở nam giới
Giãn tĩnh mạch thừng tinh – Nguy cơ vô sinh ở nam giới

1. Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng rối loạn tĩnh mạch giãn trong bìu. Nguyên lý hoạt động của tinh hoàn đó là cần lưu lượng máu từ động mạch và tĩnh mạch để thực hiện các chức năng quan trọng. Cũng giống như chứng giãn tĩnh mạch ở chân, khi các van ở tinh hoàn bị hỏng, máu sẽ chảy ngược và ứ đọng, gây tắc nghẽn và sưng tấy đau đớn.

Người bệnh bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể bị đau nhói đến đau nhói âm ỉ ở tinh hoàn, bìu hoặc háng, kéo dài đến vùng. Những người bị giãn tĩnh mạch thừng tinh cũng cảm thấy nặng bìu, tình trạng này trầm trọng hơn khi tập thể dục hoặc sau khi đứng lâu.

Bệnh lý này khá phổ biến, và thường xảy ra ở bên bìu trái do vị trí của tĩnh mạch tinh hoàn trái. Trong một số ít các trường hợp là ảnh hưởng ở bìu phải hoặc cả hai bìu. 

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là nguyên nhân chính gây ra tình trạng sản xuất tinh trùng thấp và giảm chất lượng tinh trùng, cuối cùng dẫn đến vô sinh ở 40% nam giới gặp khó khăn khi sinh con đầu lòng. 

Giãn tĩnh mạch thừng tinh ở người lớn tuổi xuất hiện đột ngột có thể do khối u thận gây ra, có thể chặn lưu lượng máu đến tĩnh mạch.

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng các mạch máu trong bìu bị giãn ra
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng các mạch máu trong bìu bị giãn ra

2. 3 biểu hiện phổ biến của giãn tĩnh mạch thừng tinh

2.1 Bìu bị giãn tĩnh mạch

Gồm một nhóm các tĩnh mạch giãn rộng thường trông giống như một túi giun.

2.2 Hình dạng tinh hoàn không đều nhau

Một tinh hoàn lớn hơn tinh hoàn kia. Thông thường, tinh hoàn nhỏ hơn sẽ nằm ở bên bìu có giãn tĩnh mạch thừng tinh. Và thường xuyên nhất – 85% trường hợp – giãn tĩnh mạch thừng tinh phát triển ở bên trái bìu do vị trí của các tĩnh mạch ở bên đó.

2.3 Có khối u ở tinh hoàn nhưng không gây đau

Bất cứ khi nào bạn tìm thấy một khối u ở tinh hoàn hoặc bìu, bạn nên nhờ bác sĩ kiểm tra càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu khối u mà bạn cảm thấy thực chất là giãn tĩnh mạch thừng tinh thì nó có thể sẽ không gây đau

Mặc dù cơn đau do giãn tĩnh mạch thừng tinh không phổ biến nhưng nó có thể xảy ra, đặc biệt là khi giãn tĩnh mạch thừng tinh trở nên lớn hơn. Cơn đau thường có những đặc điểm sau:

  • Đau âm ỉ, khó chịu ở bìu. Cơn đau này là do máu tụ lại trong bìu của bạn.
  • Cơn đau càng nặng hơn khi bạn đứng lâu và giảm bớt khi bạn nằm xuống. Bạn đứng càng lâu thì máu đọng lại trong giãn tĩnh mạch thừng tinh càng lâu. Nằm xuống có thể giúp máu thoát ra khỏi bìu, giúp giảm đau.
  • Cơn đau tệ hơn sau khi tập thể dục kéo dài hoặc vất vả. Tập thể dục kéo dài và vất vả có thể làm căng tĩnh mạch, khiến máu chảy nhiều hơn.
  • Cơn đau tăng lên khi thời tiết nóng bức. Thời tiết nóng có thể khiến các tĩnh mạch giãn ra hoặc trở nên lớn hơn, khiến các tĩnh mạch bị ảnh hưởng khó bơm máu về tim hơn.
Các tĩnh mạch khu vực bìu giãn nở ra gây giãn tĩnh mạch thừng tinh
Các tĩnh mạch khu vực bìu giãn nở ra gây giãn tĩnh mạch thừng tinh

3. Giãn tĩnh mạch thừng tinh có gây vô sinh không? 

Theo BSCKI. Nguyễn Tuấn Anh – Bác sĩ Hỗ trợ sinh sản tại Bệnh Viện HTSS & Nam Học Sài Gòn cho biết, giãn tĩnh mạch thừng tinh nếu chuyển biến nặng sẽ gây ra tình trạng vô sinh hiếm muộn ở nam giới. Theo bác sĩ, bởi tinh trùng được sản xuất trong tinh hoàn.

Các chuyên gia cho rằng khi tĩnh mạch giãn rộng sẽ tạo nên giãn tĩnh mạch thừng tinh khiến nhiệt độ trong hoặc xung quanh tinh hoàn cao hơn bình thường. Từ đó ảnh hưởng đến việc sản xuất, khả năng vận động (chuyển động) và chức năng của tinh trùng, dẫn đến khả năng sinh sản thấp hơn hoặc vô sinh ở nam giới.

Trên thực tế, giãn tĩnh mạch tinh là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vấn đề ở 4/10 nam giới gặp vấn đề về vô sinh. Ngoài ra, giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể cản trở việc sản xuất testosterone thực tế. Ngoài vô sinh, sản xuất testosterone thấp có thể dẫn đến nhiều vấn đề, bao gồm:

  • Rối loạn cương dương
  • Suy giảm ham muốn tình dục
  • Trầm cảm
  • Mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng
  • Khó ngủ
  • Khó tập trung
  • Hay bốc hỏa
  • Khối lượng cơ giảm
  • Tăng khối lượng mỡ
Giãn tĩnh mạch thừng gây ra một số bệnh lý ở nam giới có thể gây vô sinh
Giãn tĩnh mạch thừng gây ra một số bệnh lý ở nam giới có thể gây vô sinh

4. Điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh bằng cách nào?

Phương pháp điều trị không phẫu thuật đối với giãn tĩnh mạch thừng tinh đó là sử dụng thuốc nếu tình trạng không quá nghiêm trọng.

Đây là phương pháp an toàn, hiệu quả mà không cần phải xâm lấn. Tuy nhiên trong trường hợp phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn hơn, khi điều trị bằng thuốc không hiệu quả, bác sĩ sẽ phải phẫu thuật cắt bỏ tĩnh mạch thừng tinh bao gồm việc cắt các tĩnh mạch gây ra giãn tĩnh mạch thừng tinh.

Một vết mổ được thực hiện ở háng. Sau khi tìm thấy các tĩnh mạch bìu, chúng sẽ được cắt để ngăn dòng máu chảy. Các rủi ro bao gồm giãn tĩnh mạch tinh tái phát, chảy máu, nhiễm trùng, xuất hiện tràn dịch tinh hoàn (dịch quanh tinh hoàn) và phản ứng gây mê.

Thuốc là phương pháp điều trị ưu tiên nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh thể nhẹ
Thuốc là phương pháp điều trị ưu tiên nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh thể nhẹ

Một lựa chọn khác là thuyên tắc qua da. Điều này được thực hiện trong phòng X-quang đặc biệt. Một ống thông được đưa vào tĩnh mạch ở háng của bệnh nhân. Bác sĩ chụp X-quang xác định vị trí các tĩnh mạch giãn rộng ở bìu. Sau đó, sự tắc nghẽn được tạo ra trong các tĩnh mạch đó.

Sự tắc nghẽn sẽ ngăn chặn dòng máu và các tĩnh mạch giãn nở sẽ biến mất. Phương pháp này thường kéo dài 45 phút đến một giờ. Rủi ro của thủ tục này đó là nhiễm trùng, xuất hiện các cục máu đông và tổn thương mô bìu. 

Vì vậy để ngăn ngừa các rủi ro, người bệnh nên lựa chọn cơ sở điều trị, bệnh viện uy tín, tay nghề chuyên môn bác sĩ cao. 

Sau phẫu thuật tinh hoàn bị ảnh hưởng sẽ về lại kích thước như ban đầu. Đồng thời, cả số lượng và chất lượng của tinh trùng đều được cải thiện rõ rệt.

5. Sau phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh sẽ như thế nào?

Sau khi phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh, người bệnh có thể được xuất viện ngay trong ngày và có thể hoạt động tình dục bình thường ngay ngày thứ 2 sau phẫu thuật.

Thông thường, có tới 30 – 50% các cặp vợ chồng có thai bình thường sau khi trải qua phẫu thuật (với điều kiện cả 2 đều không mắc các bệnh lý sinh sản khác). Tuy nhiên về số lượng tinh trùng, nam giới sẽ phải mất tới 3 tháng sau phẫu thuật để cải thiện.

Gần 50% các cặp vợ chồng có thai bình thường sau khi trải qua phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh
Gần 50% cặp vợ chồng có thai bình thường sau khi trải qua phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện uy tín với chất lượng chuyên môn cao trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn, nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh những dịch vụ thăm khám và xét nghiệm tìm ra nguyên nhân hiếm muộn, bệnh viện còn cung cấp các gói khám đánh giá sức khỏe tổng quát, và các xét nghiệm sinh sản.

Hơn thế nữa, bệnh viện còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế đều là những người có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên môn bài bản, điều này sẽ nâng cao tỷ lệ điều trị thành công hơn.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN

Nguồn tài liệu tham khảo:

  1. https://www.reproductivefacts.org/news-and-publications/fact-sheets-and-infographics/varicocele
  2. https://www.memorial.com.tr/en/diseases/what-is-varicocele-varicocele-symptoms-and-treatment