Xoắn tinh hoàn là bệnh lý nam khoa nếu không được điều trị kịp thời có thể khiến nam giới phải cắt bỏ tinh hoàn, gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới. Biểu hiện của bệnh lý này là gì, mọi người hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

Xoắn tinh hoàn - bệnh lý gây vô sinh ở nam giới
Xoắn tinh hoàn – bệnh lý gây vô sinh ở nam giới

1. Tổng quan xoắn tinh hoàn là gì?

Xoắn tinh hoàn là tình trạng dây thừng tinh bị xoắn lại, khiến cho quá trình vận chuyển máu đến nuôi tinh hoàn bị chặn lại, làm cho lưu lượng máu giảm, xuất hiện tình trạng đau dữ dội.

Xoắn tinh hoàn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và những bé trai từ 12 – 18 tuổi. Tình trạng này bắt buộc phải can thiệp bằng phẫu thuật khẩn cấp, giúp tránh tổn thương nghiêm trọng có thể dẫn đến cắt bỏ tinh hoàn.

Bệnh lý tinh hoàn bị xoắn là hiện tượng xoắn cơ học của tĩnh mạch thừng tinh, khiến tinh hoàn bị treo ở một vị trí bất thường chứa động mạch và tĩnh mạch. 

Tình trạng này sẽ làm giảm hoặc ngăn chặn toàn bộ lưu lượng máu đến nuôi dưỡng là cung cấp oxy cho cơ quan này. Mức độ tắc nghẽn còn phụ thuộc vào thời gian và cả mức độ nghiêm trọng của tình trạng xoắn.

Trường hợp của bệnh này, đầu tiên có thể thấy lượng máu đến nuôi dưỡng sẽ giảm rõ rệt. Khiến áp lực tĩnh mạch tăng lên và làm giảm lưu lượng máu động mạch, khiến cho lượng oxy cung cấp cho tinh hoàn giảm xuống, nếu không được điều trị sẽ dẫn đến những tổn thương rất nghiêm trọng.

Theo một số tài liệu y khoa, bệnh xoắn tinh hoàn có thể xảy ra ngay trong quá trình phát triển của thai nhi. Đây cũng là nguyên nhân khiến trẻ sinh ra có tinh hoàn bị dị tật.

Xoắn tinh hoàn là tình trạng thừng tinh bị xoắn lại
Xoắn tinh hoàn là tình trạng thừng tinh bị xoắn lại

2. Nguyên nhân gây ra tình trạng xoắn tinh hoàn

Hiện tại, lý do dẫn đến bệnh xoắn tinh hoàn vẫn chưa rõ ràng, có một số yếu tố dưới đây làm tăng nguy cơ bao gồm:

  • Dị tật hoặc do giải phẫu ở tinh hoàn, điển hình là “quả lắc chuông”, 90% nam giới đều có dị tật này. Một người bình thường, tinh hoàn dính liền với bìu, nhưng với những người mắc dị tật thì tinh hoàn treo và lắc tự do,làm tăng nguy cơ vặn xoắn của cơ quan này.
  • Chấn thương hoặc va đập mạnh.
  • Ở trẻ sơ sinh, tinh hoàn không di chuyển xuống bìu.
  • Xuất hiện khối u tinh hoàn hoặc thừng tinh.
  • Di truyền là yếu tố gây nguy cơ cao nhất.
  • Tinh hoàn bị xoắn thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và người trong độ tuổi dậy thì từ 12 – 18 tuổi.
  • Quan hệ không an toàn.
  • Tình trạng này thường rất dễ xảy ra khi trời lạnh.
Yếu tố di truyền chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm nguy cơ gây xoắn tinh hoàn
Yếu tố di truyền chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm nguy cơ gây xoắn tinh hoàn

3. Dấu hiệu nhận biết xoắn tinh hoàn ở nam giới

Xoắn tinh hoàn khiến đường vận chuyển máu đến bìu bị ngắt, khiến nam giới đau dữ dội. Cơ quan sưng to lên và có thể bị hoại tử nếu không được điều trị kịp thời. 

Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết tình trạng này, nhìn vào đó mà mọi người có thể nhận biết và cấp cứu kịp thời, đó là:

  • Một bên bìu đột ngột bị đau dữ dội.
  • Bìu bị đỏ và sưng to.
  • Vị trí hai tinh hoàn không đều, bên cao bên thấp.
  • Nam giới bị đau bụng.
  • Có tình trạng buồn nôn và nôn.
  • Xuất hiện sốt và chóng mặt.
  • Thường xuyên đi tiểu.
  • Có khối u bất thường bên trong bìu.
Đau dữ dội và đột ngột có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng xoắn tinh hoàn
Đau dữ dội và đột ngột có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng xoắn tinh hoàn

4. Biến chứng nguy hiểm của tình trạng xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn được xem là tình trạng khẩn cấp, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì nam giới sẽ có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản như sau:

  • Tinh hoàn tổn thương nghiêm trọng: tinh hoàn bị xoắn làm tổn thương nghiêm trọng, nguyên nhân do lượng máu giảm, thiếu hụt oxy và chất dinh dưỡng. Trường hợp khẩn cấp, bắt buộc phải cắt bỏ tinh hoàn để tránh tình trạng hoại tử lan rộng.
  • Vô sinh: bệnh này tác động trực tiếp đến khả năng sinh sản của nam giới. Tình trạng này tác động rất nhiều đến chất lượng tinh trùng.
  • Khiến tinh hoàn còn lại bị tổn thương: khi một tinh hoàn bị tổn thương thì hệ thống miễn dịch sẽ được kích hoạt để dọn dẹp, chữa lành. Quá trình này, những kháng thể sẽ được tạo ra, làm tăng nguy cơ gây tổn thương cho tinh hoàn bên còn lại.
  • Tổn thương do tái tưới máu: đây là loại tổn thương thường xảy ra ở các mô thiếu máu cung cấp trong thời gian dài.
  • Nhiễm trùng huyết: đây là một trong những trường hợp cực kỳ hiếm gặp, chiếm 0.03% trong tổng số ca mắc bệnh, nếu tình trạng này kéo dài không được điều trị thì có thể gây nhiễm trùng huyết, nghiêm trọng nhất là làm tổn thương tế bào máu, thậm chí là tử vong.
Vô sinh là một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh xoắn tinh hoàn ở nam giới
Vô sinh là một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh xoắn tinh hoàn ở nam giới

5. Chẩn đoán tình trạng xoắn tinh hoàn

Một trong những cách tốt nhất để phát hiện tình trạng xoắn tinh hoàn đó là khám lâm sàng, vì các bác sĩ có thể dựa vào các triệu chứng điển hình, trực tiếp quan sát bất thường của vị trí, kích thước và có thể tiến hành tháo xoắn bằng tay.

Chẩn đoán hình ảnh bằng phương pháp siêu âm, đây là cách tốt nhất trong chẩn đoán xoắn tinh hoàn hiện nay. Ưu điểm của phương pháp này là nhanh chóng, an toàn, rẻ, không gây đau đớn và khảo sát được hầu hết các bộ phận trong bộ sinh sinh dục.

Dưới đây là một số đặc điểm của hình ảnh siêu âm nghi ngờ người bệnh bị xoắn tinh hoàn, đó là:

  • Xoắn thừng tinh: đây có thể được đánh giá là chẩn đoán đặc hiệu nhất trong công tác để chẩn đoán tinh hoàn bị xoắn, chuyên gia có thể quan sát thấy dấu hiệu “xoáy nước” trên hình ảnh ảnh siêu âm thường hoặc Doppler.
  • Tinh hoàn và mào tinh tăng kích thước rõ rệt, trục thay đổi, trường hợp nam giới bị xoắn thì sẽ không thấy tín hiệu mạch bên trong tinh hoàn.
  • Tinh hoàn bị xoắn có vị trí bất thường, sẽ cao hơn với bên còn lại.
Siêu âm là phương pháp được áp dụng phổ biến trong việc chẩn đoán xoắn tinh hoàn
Siêu âm là phương pháp được áp dụng phổ biến trong việc chẩn đoán xoắn tinh hoàn

6. Những phương pháp điều trị xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn là trường hợp cấp cứu ngoại khoa, chính vì thế người bệnh cần liên hệ ngay với chuyên gia khi bị đau bìu cấp. 

Triệu chứng điển hình của bệnh tinh hoàn xoắn đó là những cơn đau đột ngột. Người bệnh sẽ gặp phải tình trạng xoắn không liên tục, dấu hiệu là đau dữ dội sau đó giảm bớt và khả năng tái phát cao, vì thế người bệnh cần được điều trị sớm.

Bên cạnh đó, phẫu thuật là phương pháp luôn được lựa chọn ưu tiên trong chữa xoắn tinh hoàn. Phương pháp điều trị này cần được thực hiện càng sớm càng tốt để khôi phục đường vận chuyển máu đến bìu. Nếu dòng máu bị ngưng trệ hơn 6 giờ, các mô tinh hoàn có nguy cơ cao sẽ bị hoại tử, bắt buộc là phải cắt bỏ.

Người bệnh sẽ được gây mê toàn thân. Bác sĩ sẽ rạch ở bìu một đường nhỏ, sau đó tiến hành tháo xoắn. Tinh hoàn sẽ được cố định vào đúng vị trí trong bìu nhờ các mũi khâu, giúp cho tình trạng xoắn không xảy ra lần nữa.

Phẫu thuật là phương pháp ưu tiên trong điều trị xoắn tinh hoàn
Phẫu thuật là phương pháp ưu tiên trong điều trị xoắn tinh hoàn

7. Có cách nào phòng ngừa xoắn tinh hoàn

Dưới đây là một số phương pháp giúp nam giới có thể phòng ngừa tình trạng xoắn tinh hoàn đó là:

  • Vận động mỗi ngày để làm tăng lưu lượng máu đến tinh hoàn.
  • Tránh va chạm mạnh ở dẫn đến tổn thương tinh hoàn.
  • Không mặc quần bó sát, nên lựa chọn các trang phục có chất liệu mềm mại, thông thoáng.
  • Kiểm tra sức khỏe nam khoa thường xuyên để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
  • Không quan hệ tình dục mạnh bạo vì điều này có thể ảnh hưởng đến chức năng của tinh hoàn.
  • Việc thay đổi thời tiết, nhiệt độ thường xuyên có thể gây ra tình trạng xoắn tinh hoàn.
  • Nam giới không nên ngồi hoặc đứng lâu một chỗ vì có thể ảnh hưởng đến sự vận chuyển máu đến tinh hoàn.
Luyên tập thể thao thường xuyên giúp tăng cường lượng máu chảy xuống tinh hoàn
Luyện tập thể thao thường xuyên giúp tăng cường lượng máu chảy xuống tinh hoàn

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là Bệnh viện chuyên khoa điều trị vô sinh hiếm muộn, sản phụ khoa và nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Sở hữu đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị hiếm muộn. Ngoài ra, bệnh viện còn cung cấp các dịch vụ thăm khám đánh giá sức khỏe tổng thể cho những người đã và đang có ý định mang thai.

Hệ thống máy móc hiện đại, được nhập khẩu từ các nước có nền y học phát triển trên thế giới, được kiểm định thường xuyên, giúp cho kết quả xét nghiệm được chính xác hơn và nâng cao hiệu quả điều trị.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN

Nguồn tài liệu tham khảo:

  1. https://www.vietnammedicalpractice.com/hanoi/vn/news/no_vietnamese
  2. https://vietnamnews.vn/life-style/716463/testicular-pain-and-torsion-teenage-boys-beware.html
  3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/testicular-torsion/diagnosis-treatment/drc-20378274