Tất tần tật về vô sinh nguyên phát ở nam và nữ

Mang thai, làm mẹ là niềm hạnh phúc ngọt ngào với người phụ nữ. Tuy nhiên, có nhiều nguyên nhân vô sinh khiến các cặp vợ chồng chưa thể chạm tới giấc mơ làm cha, làm mẹ. Trong đó có 2 loại vô sinh: Vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. Vô sinh nguyên phát thường phổ biến hiện nay. Trong bài viết này chúng tôi chia sẻ đến bạn đọc sự thật về vô sinh nguyên phát ở cả nam và nữ. Cùng tìm hiểu ngay! 

1. Thế nào là vô sinh nguyên phát?

Vô sinh là tình trạng các cặp vợ chồng không có con khoảng 1 năm sống với nhau. Cả 2 người quan hệ tình dục đều đặn, bình thường, không sử dụng biện pháp tránh thai nào.

Với những chị em >35 tuổi, thời gian không có thai chỉ còn 6 tháng được xem là vô sinh.

Vô sinh nguyên phát là tình trạng các cặp vợ chồng chưa có con lần nào mặc dù không dùng biện pháp tránh thai. Khi điều trị vô sinh nguyên phát, bác sĩ dựa vào nguyên nhân của cả 2 người, sau đó sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

2. Sự thật lý do gây vô sinh nguyên phát ở nam và nữ

Có rất nhiều nguyên nhân, lý do gây vô sinh ở cả nam và nữ. Cụ thể đó là:

2.1 Đối với nữ giới

Theo các chuyên gia, nguyên nhân gây vô sinh nguyên phát ở nữ giới thường là do các bệnh phụ khoa. Dưới đây là một số nguyên nhân gây vô sinh ở người nữ.

• Buồng trứng đa nang: Buồng trứng có nhiều nang nhỏ, xảy ra tình trạng và tháng mới có kinh 1 lần, rối loạn phóng noãn.
• Viêm nhiễm vùng chậu: Vùng chậu bị nhiễm do các vi khuẩn: chlamydia, lậu,…
• Viêm tắc ống dẫn trứng: Ống dẫn trứng bị viêm để lại sẹo, khiến ống dẫn trứng bị hẹp, tắc nghẽn, ngăn cản tinh trùng và trứng gặp nhau, gây vô sinh. Nguyên nhân khiến chị em tắc ống dẫn trứng đó là không vệ sinh sạch sẽ trong chu kỳ kinh nguyệt.
• Khi đến chu kỳ, âm đạo trong trạng thái mở, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại thâm nhập, gây viêm nhiễm. Nếu tình trạng viêm nhiễm âm đạo, viêm cổ tử cung để lâu sẽ ngược dòng lên vòi trứng, gây tắc ống dẫn trứng.
• Chất lượng trứng kém: Trứng không tạo thành hợp tử được với tinh trùng.
• Các bệnh lý tử cung U xơ tử cung, polyp tử cung,…
• Các bệnh lý khác như gout, béo phì, bệnh thận, bệnh gan, đái tháo đường, bệnh tuyến giáp,…
• Tác dụng của một số loại thuốc điều trị.

Ngoài lý do từ các bệnh lý trên, chế độ dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Cụ thể:

• Hút thuốc lá, uống rượu bia.
• Tiếp xúc thường xuyên với hóa chất, ô nhiễm môi trường.
• Lười vận động, lười tập thể dục.

Ngoài ra, tuổi tác cũng ảnh hưởng tới khả năng sinh sản. Nữ giới sau 35 tuổi sẽ khó thụ thai hơn với người trẻ tuổi.

2.2 Đối với nam giới 

Với nam giới, nguyên nhân vô sinh nguyên phát có thể là do số lượng tinh trùng ít, dị dạng nhiều, không có tinh trùng, tinh trùng di động thấp. Dưới đây là nguyên nhân khiến tinh trùng có chất lượng kém.

• Nam giới bị bất thường ở tinh hoàn như viêm tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, viêm ống sinh tinh,…
• Sử dụng thuốc ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng như thuốc tăng huyết áp, thuốc điều trị đau dạ dày,…
• Mắc các bệnh lây lan qua đường tình dục dẫn đến viêm ống dẫn tinh, gây tắc hẹp đường vận chuyển tinh trùng từ tinh hoàn đến túi tinh hoàn.
• Các bệnh lý như nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm mào tinh hoàn do quai bị, lao mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch tinh khiến tinh trùng bị dị dạng, có cấu trúc bất thường ở đầu – thân – đuôi, bệnh huyết áp cao, bệnh liệt dương, suy giảm ham muốn tình dục.
• Ảnh hưởng từ các tia phóng xạ.
• Tâm lý căng thẳng kéo dài, áp lực công việc dẫn tới tình trạng vô sinh ở nam giới.
• Thường xuyên uống rượu bia, thuốc lá,… gây đột biến tinh trùng.

3. Làm thế nào nhận biết vô sinh nguyên phát ở cả 2 giới?

Có rất nhiều dấu hiệu để nhận biết bạn có đang mắc phải tình trạng vô sinh hiếm muộn hay không? Dưới đây là những triệu chứng vô sinh nguyên phát gây ra cho cả 2 giới.

3.1 Đối với nữ giới 

Xuất hiện các dấu hiệu dưới đây:

• Bị rối loạn kinh nguyệt: Mất kinh, rong kinh hơn 10 ngày; kinh nguyệt ra không đều, ra quá ít chỉ từ 2 – 3 ngày rồi hết, kinh nguyệt bị vón cục màu đen,…
• Cơ thể mệt mỏi: Chị em luôn có cảm giác mệt mỏi, da xanh xao hay vàng vọt, đau đầu, chóng mặt,… ảnh hưởng tới khả năng sinh sản như bệnh thận, bệnh gan, bệnh nội tiết,…
• Quan hệ tình dục đều đặn nhưng không có em bé: Trường hợp cả 2 vợ chồng không có bất cứ biểu hiện nêu trên, thường xuyên quan hệ từ 2 – 3 lần/tuần, không sử dụng biện pháp tránh thai nào nhưng vẫn không có thai.

3.2 Đối với nam giới 

Triệu chứng nhận biết vô sinh nguyên phát ở nam giới đó là:

• Khi xuất tinh bị đau rát, tinh dịch có lẫn máu.
• Vùng bìu sưng to, căng tròn như quả bóng, khi chạm vào thấy mềm ở 1 hoặc cả 2 bên.
• Tinh hoàn bị xoắn, không nằm đúng với vị trí trong bìu.
• Tinh hoàn sưng đau, tấy đỏ do viêm mào tinh hoàn thể nặng hay bị xoắn tinh hoàn, làm máu không thể di chuyển để nuôi dưỡng tinh hoàn.
• Nam giới bị đau ống đái, có dịch mủ chảy ra từ miệng lỗ đái.
• Bị mắc chứng rối loạn chứng năng tình dục.

Ngoài ra, cánh mày râu có thể nhận biết dấu hiệu vô sinh thông qua các triệu chứng như béo bụng, tóc rụng, da khô, nhăn, stress, lo âu,…

4. Cách chẩn đoán và phương pháp điều trị vô sinh nguyên phát hiện nay

4.1 Chẩn đoán 

Về việc chẩn đoán vô sinh, các bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, xét nghiệm để tìm ra các vấn đề bất thường.

Với nam giới, tiến hành các xét nghiệm đó là:

• Xét nghiệm tinh dịch đồ.
• Xét nghiệm hormone.
• Xét nghiệm các vấn đề liên quan đến di truyền.
• Siêu âm bìu.
• Sinh thiết tinh hoàn.

Với nữ giới, tiến hành các xét nghiệm gồm:

• Chụp buồng trứng tử cung.
• Kiểm tra khả năng dự trữ của buồng trứng.
• Xét nghiệm hormone.
• Kiểm tra sự rụng trứng.
• Siêu âm vùng chậu.

4.2 Điều trị vô sinh nguyên phát như thế nào?

Việc điều trị vô sinh nguyên phát sẽ dựa vào nguyên nhân gây bệnh. Đây là cơ sở để bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Dưới đây là những phương pháp điều trị cụ thể.

Dùng thuốc

• Thuốc giúp thụ thai để kích thích trứng rụng do rối loạn rụng trứng.
• Thuốc điều trị những vấn đề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới như mất cân bằng hormone, rối loạn cương dương,…
• Thuốc chống oxy hóa, thuốc đặc trị với mục đích nâng cao chất lượng tinh trùng.
• Thuốc kháng sinh điều trị tình trạng viêm, tiêu diệt vi khuẩn, tạo điều kiện cho tinh trùng di chuyển nhanh, khỏe mạnh.

Phẫu thuật

Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cụ thể:

• Đối với nữ giới: Phẫu thuật giải quyết những vấn đề ở tử cung như polyp nội mạc tử cung, vách ngăn tử cung, mô sẹo trong tử cung,…
• Đối với nam giới: Phẫu thuật điều trị tắc nghẽn ống dẫn tinh, phẫu thuật giãn tĩnh mạch ở tinh hoàn,…

Sử dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản

Trong trường hợp các phương pháp trên đã sử dụng nhưng không có kết quả, bác sĩ sẽ khuyến khích các cặp vợ chồng tìm đến phương pháp hỗ trợ sinh sản, bao gồm:

• Thụ tinh nhân tạo (IUI): Tinh trùng được lọc rửa, chọn tinh trùng khỏe mạnh, di chuyển tốt bơm vào tử cung của người vợ để gia tăng cơ hội thụ thai.
• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Tinh trùng của người chồng kết hợp trứng của người vợ mang đi thụ tinh trong ống nghiệm tạo thành phôi. Sau khi phôi hình thành sẽ chuyển lại vào buồng tử cung để phôi làm tổ, phát triển thành thai nhi.
• Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI): 1 tinh trùng chất lượng tốt nhất, khỏe nhất sẽ tiêm trực tiếp vào noãn, làm tăng khả năng thụ tinh. Sau khi thụ tinh thành công, phôi được nuôi cấy đến ngày 3 hay ngày 5 rồi chuyển phôi vào buồng tử cung của nữ giới để làm tổ, rồi phát triển thành thai nhi.
• Hỗ trợ phôi thoát màng (AH): Phương pháp làm mỏng hay lớp màng ngoài của phôi, làm tăng khả năng bám dính của phôi vào niêm mạc tử cung. Từ đó làm tăng khả năng làm tổ của phôi.
• Phương pháp trưởng thành noãn trong ống nghiệm: Sau khi chọc hút noãn, các noãn chưa trưởng thành được nuôi cấy trực tiếp trong phòng Lab (từ 24 – 48 giờ) đạt trạng thái trưởng thành.
• Trữ lạnh phôi, tinh trùng, noãn,…

5. Giải pháp phòng ngừa bệnh vô sinh nguyên phát

Để phòng ngừa bệnh bạn hãy lưu ý những điều dưới đây:

• Duy trì đời sống sinh hoạt vợ chồng lành mạnh, đều đặn từ 2 – 3 lần/tuần.
• Không sử dụng rượu bia, hút thuốc lá.
• Bổ sung thực phẩm tốt cho sức khỏe như hải sản, rau củ quả, nước ép trái cây.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ.

6. Tạm kết

Trên đây là những thông tin về vô sinh nguyên phát ở nam và nữ. Hy vọng bài viết cung cấp thông tin hữu ích đến bạn đọc. Giúp bạn đọc biết cách nhận biết, chữa trị và phòng tránh kịp thời.