5 cách phòng ngừa mang thai ngoài tử cung hiệu quả

15/03/2024

Mang thai ngoài tử cung là một trong những biến chứng thai kỳ nguy hiểm của các mẹ bầu – hơn 90% xảy ra ở ống dẫn trứng. Khi thai lớn dần, nó có thể làm vỡ ống dẫn trứng. Vậy có cách nào phòng ngừa tình trạng thai ngoài tử cung hay không? Hãy cùng chúng tôi tham khảo qua bài viết dưới đây nhé!

*Có cách nào phòng ngừa mang thai ngoài tử cung?*

1. Mang thai ngoài tử cung là gì?

Trong quá trình rụng trứng, một quả trứng (noãn) được phóng ra từ một trong hai buồng trứng. Sự thụ thai xảy ra khi trứng gặp tinh trùng trong ống dẫn trứng. Thông thường, trứng được thụ tinh sẽ di chuyển xuống ống dẫn trứng và vào tử cung (dạ con) để bám vào niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung).

Mang thai ngoài tử cung là hiện tượng thai phát triển bên ngoài tử cung, thường là ở một trong hai ống dẫn trứng. Trong hầu hết các trường hợp, mang thai ngoài tử cung đều bắt buộc phải loại bỏ.

Nhau thai đang phát triển không thể tiếp cận được nguồn cung cấp máu dồi dào và ống dẫn trứng không đủ lớn để hỗ trợ phôi đang phát triển. Trong khoảng 15% trường hợp, khi thai lớn sẽ làm ống dẫn trứng bị vỡ, gây đau, chảy máu trong. Đây là một trường hợp cấp cứu y tế cần phẫu thuật ngay lập tức và là một trong số trường hợp cần phải truyền máu.

Ngoài ra, thai ngoài tử cung cũng có thể phát triển ở cổ tử cung (lối vào tử cung), khoang bụng và buồng trứng, nhưng những trường hợp này rất hiếm. Khoảng 5 trong 1.000 ca mang thai là thai ngoài tử cung.

*Mang thai ngoài tử cung là một trong những biến chứng thai kỳ nguy hiểm*

2. Triệu chứng của mang thai ngoài tử cung

Các triệu chứng của thai ngoài tử cung có thể giống với sảy thai hoặc các triệu chứng của các rối loạn sinh sản khác có thể kể đến như bệnh viêm vùng chậu (PID) hoặc lạc nội mạc tử cung. Mang thai ngoài tử cung ban đầu có thể xuất hiện như một thai kỳ bình thường.

Các triệu chứng của thai ngoài tử cung phổ biến đó là:

Mất kinh
Ngực đau và căng tức
Nghén
Đau lâm râm bụng dưới
Đau ở thắt lưng dưới
Có thể bị chuột rút ở xương chậu
Âm đạo chảy máu

*Đau bụng, mệt mỏi là những triệu chứng điển hình của mang thai ngoài tử cung*

3. Nguyên nhân dẫn đến mang thai ngoài tử cung

Mang thai ngoài tử cung là do trứng đã thụ tinh không thể di chuyển qua ống dẫn trứng. Điều này có thể do tắc nghẽn trong ống dẫn trứng hoặc do những sợi lông nhỏ bên trong ống không thể cuốn trứng đã thụ tinh về phía tử cung. Những điều có thể gây ra vấn đề này bao gồm:

Mang thai ngoài tử cung trước đó: nếu bạn đã từng mang thai ngoài tử cung trước đây, bạn sẽ có nhiều khả năng bị lần thứ hai.
Viêm hoặc nhiễm trùng: các bệnh lây truyền qua đường tình dục như bệnh lậu, chlamydia nếu không điều trị sớm có thể gây viêm trong ống dẫn trứng và các cơ quan lân cận khác. Từ đó làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
Phẫu thuật ống dẫn trứng: phẫu thuật để điều chỉnh ống dẫn trứng có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
Thắt ống dẫn trứng, một phương pháp ngừa thai vĩnh viễn thường được gọi là “buộc ống dẫn trứng”, cũng làm tăng nguy cơ nếu bạn có thai sau thủ thuật này.
Hút thuốc: thuốc lá là nguyên nhân có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
Dị tật bẩm sinh ở ống dẫn trứng.
Sẹo sau khi ruột thừa bị vỡ.
Lạc nội mạc tử cung.
Sẹo do đã từng phẫu thuật cơ quan sinh dục.
Tuổi trên 35.

*Mẹ bầu trên 35 tuổi nguy cơ bị mang thai ngoài tử cung là rất cao*

4. Chẩn đoán mang thai ngoài tử cung bằng cách nào?

4.1 Xét nghiệm beta hCG

Xét nghiệm máu để đo nồng độ hormone thai kỳ được gọi là gonadotropin màng đệm ở người (còn gọi là hCG). Mang thai ngoài tử cung có thể khiến nồng độ hCG tăng chậm hơn so với thai kỳ khỏe mạnh.

4.2 Siêu âm

Siêu âm sử dụng sóng âm thanh và màn hình máy tính để hiển thị hình ảnh của em bé trong bụng mẹ. Trong quá trình siêu âm, bác sĩ sẽ sử dụng một công cụ gọi là đầu dò trên bụng (còn gọi là siêu âm qua bụng) hoặc bên trong âm đạo (còn gọi là siêu âm qua âm đạo).

Thông thường, bác sĩ sẽ siêu âm qua âm đạo để phát hiện thai ngoài tử cung vì nó có thể cho thấy thai sớm hơn siêu âm qua bụng.

*Siêu âm là một trong những phương pháp chẩn đoán mang thai ngoài tử cung*

5. Phương pháp điều trị mang thai ngoài tử cung

Trứng được thụ tinh chỉ phát triển được khi ở trong tử cung. Bên ngoài tử cung, nó không thể phát triển bình thường được. Vì vậy, để ngăn ngừa các biến chứng đe dọa tính mạng, cần phải loại bỏ các mô ngoài tử cung. Tùy thuộc vào các triệu chứng của bạn và thời điểm phát hiện thai ngoài tử cung, để đưa ra phương án điều trị phù hợp.

5.1 Sử dụng thuốc

Mang thai ngoài tử cung sớm mà không chảy máu không ổn định thường được điều trị bằng thuốc gọi là methotrexate, giúp ngăn chặn sự phát triển của tế bào và loại bỏ các tế bào hiện có.

Thuốc được tiêm bằng cách tiêm. Ngay khi chắc chắn mang thai ngoài tử cung thời điểm sớm, phương pháp này thường được lựa chọn thực hiện.

Sau khi tiêm, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm gonadotropin màng đệm ở người (hCG) thường xuyên cho đến khi hCG trở về mức 0. Việc này có thể mất vài tuần.

Nếu nồng độ hCG vẫn ở mức cao, điều đó có thể có nghĩa là bạn vẫn còn mô ngoài tử cung trong cơ thể. Nếu vậy, bạn có thể cần phải điều trị thêm bằng methotrexate hoặc phẫu thuật để loại bỏ mô.

*Thuốc là phương pháp ưu tiên sử dụng trong trường hợp mang thai ngoài tử cung*

5.2 Phẫu thuật nội soi

Cắt bỏ ống dẫn trứng và cắt bỏ ống dẫn trứng là hai ca phẫu thuật nội soi được sử dụng để điều trị một số trường hợp chửa ngoài tử cung. Trong thủ thuật này, một vết mổ nhỏ được thực hiện ở bụng, hoặc ở gần rốn.

Tiếp theo, bác sĩ sử dụng một ống mỏng có gắn ống kính camera và đèn (nội soi) để quan sát khu vực ống dẫn trứng. Trong phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn trứng, thai ngoài tử cung sẽ được cắt bỏ và ống sẽ tự lành lại.

Nếu thai ngoài tử cung gây chảy máu nhiều, bạn có thể cần phải phẫu thuật khẩn cấp. Điều này có thể được thực hiện bằng nội soi hoặc thông qua vết mổ ở bụng. Trong một số trường hợp, nếu mang thai ngoài tử cung được phát hiện và loại bỏ sớm, ống dẫn trứng có thể được cứu. Tuy nhiên, nếu ống dẫn trứng đã vỡ, bác sĩ bắt buộc phải loại bỏ.

*Phẫu thuật nội soi là phương pháp điều trị tiếp theo nếu cơ thể không đáp ứng thuốc*

6. Sau phẫu thuật mang thai ngoài tử cung, có thể mang thai được nữa không?

Câu trả lời là có. Nhiều phụ nữ mang thai ngoài tử cung vẫn tiếp tục có một thai kỳ khỏe mạnh trong tương lai. Cơ thể phụ nữ thường có hai ống dẫn trứng. Nếu một ống không may phải loại bỏ, trứng có thể kết hợp với tinh trùng trong ống còn lại và sau đó di chuyển đến tử cung.

Nếu cả hai ống dẫn trứng đều bị thương hoặc bị cắt bỏ thì thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) vẫn có thể là một lựa chọn. Với thủ tục này, trứng trưởng thành được thụ tinh trong phòng thí nghiệm và sau đó được cấy vào tử cung.

6. 5 cách phòng ngừa mang thai ngoài tử cung hiệu quả

Theo BSCKI. Phan Nguyễn Hoàng Vân, mặc dù không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa mang thai ngoài tử cung nhưng chị em có thể thực hiện một số bước để giảm nguy cơ này.

Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn: một trong những cách phòng ngừa mang thai ngoài tử cung hiệu quả nhất là sử dụng biện pháp tránh thai để tránh mang thai ngoài ý muốn. Có nhiều loại biện pháp tránh thai khác nhau, bao gồm thuốc tránh thai đường uống, thuốc tránh thai tiêm và các biện pháp tránh thai có tác dụng kéo dài (LARC) như vòng tránh thai (dụng cụ tử cung) và que cấy. Việc mang thai ngoài ý muốn nếu bắt buộc phải loại bỏ, có thể sẽ gây sẹo hoặc tổn thương tử cung khiến nguy cơ mang thai ngoài tử cung tăng lên.

Sử dụng biện pháp tránh thai là một trong nhưng phương pháp phòng ngừa mang thai ngoài tử cung — *Sử dụng biện pháp tránh thai là một trong nhưng phương pháp phòng ngừa thai ngoài tử cung*

Điều trị dứt điểm các bệnh lây truyền qua đường tình dục: một số bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) có thể dẫn đến viêm ống dẫn trứng, từ đó làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Để giảm nguy cơ mang thai ngoài tử cung, điều quan trọng là phải xét nghiệm STI và điều trị kịp thời, dứt điểm.

Không hút thuốc lá: hút thuốc làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung và làm hỏng ống dẫn trứng. Bỏ hút thuốc có thể giúp giảm nguy cơ mang thai ngoài tử cung và cải thiện sức khỏe sinh sản tổng thể.

Tránh các hoạt động tình dục không lành mạnh để giảm thiểu rủi ro.

Cần đi khám ngay nếu thấy đau vùng chậu: đau vùng chậu có thể là một trong những dấu hiệu của mang thai ngoài tử cung, hoặc các bệnh lý liên quan đến sinh sản. Vì vậy cần phải thăm khám càng sớm càng tốt. Hậu quả nghiêm trọng có thể tránh được nếu được phát hiện và điều trị sớm.

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện chuyên khoa điều trị vô sinh hiếm muộn, nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh những dịch vụ thăm khám và xét nghiệm tìm ra nguyên nhân hiếm muộn, bệnh viện còn cung cấp các gói khám đánh giá sức khỏe tổng quát, và các xét nghiệm sinh sản.

Hơn thế nữa, bệnh viện còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế đều là những người có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên môn bài bản, điều này sẽ nâng cao tỷ lệ điều trị thành công hơn.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN