Ths.BS Phan Nguyễn Hoàng Vân


Tư vấn chuyên môn Bài Viết

ThS.BS PHAN NGUYỄN HOÀNG VÂN

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn

Viêm tuyến tiền liệt là một căn bệnh chỉ xuất hiện ở nam giới và bệnh này có thể tái đi tái lại nhiều lần. Bệnh lý này có thể gặp ở bất cứ độ tuổi nào ở nam giới.

Viêm tuyến tiền liệt có khiến nam giới vô sinh
Viêm tuyến tiền liệt có khiến nam giới vô sinh

1. Tìm hiểu viêm tuyến tiền liệt

Viêm tuyến tiền liệt là thuật ngữ y khoa được, được dùng chỉ tình trạng nhiễm trùng tại tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt là một bộ phận thuộc hệ tiết niệu – sinh dục và đặc biệt là chỉ có ở nam giới. Tuyến này nằm phía dưới bàng quang, chúng bao bọc quanh niệu đạo sau, khối lượng khoảng 20gr. Chúng có chức năng tiết ra dịch trong tinh dịch và hỗ trợ cho sự xuất tinh.

Bệnh có 2 dạng đó là cấp tính hay mạn tính. Nguyên nhân có thể là do vi khuẩn hoặc tác nhân khác. Độ tuổi mà nam giới thường mắc viêm tuyến tiền liệt là giai đoạn trung niên từ 40 – 50 tuổi.

Bệnh lý này nếu không được phát hiện và điều trị sớm, thì sẽ có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe, tâm sinh lý và ảnh hưởng nhiều đến khả năng sinh sản của nam giới.

Tuyến tiền liệt bao quanh phần đầu niệu đạo ngay dưới bàng quang hay niệu đạo sau
Tuyến tiền liệt bao quanh phần đầu niệu đạo ngay dưới bàng quang hay niệu đạo sau

Tham khảo thêm: Căn bệnh nguy hiểm mang tên ung thư tuyến tiền liệt

2. Nguyên nhân gây ra viêm tuyến tiền liệt

Theo các bác sĩ, khoa Nam học, Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm tuyến tiền liệt.

2.1 Vi khuẩn

Theo các tài liệu y học, đường tiết niệu là một trong những nơi chứa rất nhiều vi khuẩn, như E.coli, phẩy khuẩn tả Proteus, nấm Mycoplasma, Enterobacter,… 

Những loại vi khuẩn này có thể xâm nhập vào tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo gây nên tình trạng viêm tuyến tiền liệt cấp tính và mãn tính. Một số trường hợp, vi khuẩn có thể di chuyển ngược theo đường dẫn tinh gây ra viêm tinh hoàn, viêm mào tinh ở nam giới.

Mycoplasma là nguyên nhân gây ra tình trạng viêm tuyến tiền liệt
Mycoplasma là nguyên nhân gây ra tình trạng viêm tuyến tiền liệt

2.2 Phản ứng của hệ thống miễn dịch

Bệnh lý viêm tuyến tiền liệt cũng có thể là do phản ứng của hệ thống miễn dịch với tình trạng nhiễm trùng đường tiểu.

2.3 Tổn thương do thủ thuật

Có một số trường hợp viêm tuyến tiền liệt không phải do vi khuẩn gây ra. Có thể là do các thủ thuật liên quan đến niệu đạo, sau sinh thiết tuyến tiền liệt, chấn thương khi chơi thể thao, vận động mạnh.

2.4 Không rõ nguyên nhân

Với nguyên nhân ngày thì đôi khi không có nguyên nhân cụ thể.

3. Triệu chứng bệnh Viêm tuyến tiền liệt

3.1 Viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn

Triệu chứng: cơ thể người mắc bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, sốt, ớn lạnh, đau nhức toàn thân, đau vùng bẹn, thắt lưng, đặc biệt vị trí giữa bìu và xương mu.

Ngoài ra còn có một số triệu chứng khác, như tiểu buốt, nước tiểu có thể có máu, tiểu nhiều trong ngày và thường xuyên tiểu đêm. Bên cạnh đó tiểu rắt, tiểu khó, tiểu ngắt quãng, tia nước tiểu yếu, đau buốt khi xuất tinh, rối loạn cương dương.

Đau vùng bẹn, vùng thắt lưng là biểu hiện của bệnh lý viêm tuyến tiền liệt
Đau vùng bẹn, vùng thắt lưng là biểu hiện của bệnh lý viêm tuyến tiền liệt

3.2 Viêm tuyến tiền liệt mãn tính do vi khuẩn

Triệu chứng gần giống với viêm tuyến tiền liệt cấp tính nhưng lại kéo dài và có thể kèm các biểu hiện sau:

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính ảnh hưởng đến chức năng sản xuất tinh dịch và chất lượng tinh trùng, nghiêm trọng nhất là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới.

3.3 Viêm tiền liệt tuyến mãn tính nhưng không do vi khuẩn

Đây là tình trạng hiếm gặp, khi bệnh nhân làm xét nghiệm nước tiểu và tinh dịch thì không phát hiện thấy vi khuẩn. 

Dấu hiệu của bệnh trong trường hợp này giống với trường hợp của viêm tiền liệt tuyến mãn tính nhưng lại có điểm nổi bật đó là có các tế bào mủ trong nước tiểu. Ngoài ra, bệnh lý viêm tiền liệt tuyến không do khuẩn còn gây ra tình trạng tiểu nhiều và khá buốt.

Viêm tuyến tiền liệt dù là cấp tính hay mãn tính hoặc do nguyên nhân gì đi chăng nữa thì cũng gây ra không ít phiền toái cho cuộc sống người bệnh. 

Hơn nữa, các biểu hiện của bệnh lại xuất hiện ở nơi khá nhạy cảm nên nhiều nam giới thường ngại chia sẻ nên giấu bệnh, bệnh diễn tiến trong thời gian dài có thể gây biến chứng nguy hiểm, khiến cho việc điều trị khó khăn hơn.

4. Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt

Dưới đây là những yếu tố khiến nam giới dễ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt, đó là:

  • Tuổi tác: nam giới đang ở độ tuổi thanh niên hoặc trên 50
  • Có tiền sử đã bị viêm tuyến tiền liệt
  • Nam giới từng bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc cơ quan sinh dục
  • Mắc Hội chứng suy giảm miễn dịch (HIV/AIDS)
  • Bệnh nhân đặt ống thông tiểu để chẩn đoán và điều trị các bệnh về đường tiết niệu
  • Nam giới đã từng sinh thiết để chẩn đoán nguy cơ ung thư
  • Người uống ít nước, tiểu ít làm tồn đọng vi khuẩn
  • Người làm việc trong môi trường rung lắc, chấn động
  • Bên cạnh đó còn có một số yếu tố sau: áp lực tâm lý, người từng bị tổn thương vùng chậu do phẫu thuật hoặc chấn thương do thể thao.
  • Người bị hẹp bao quy đầu hay có những người có nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu cũng có nguy cơ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt.
Nam càng lớn tuổi càng dễ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt
Nam càng lớn tuổi càng dễ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt

5. Biến chứng viêm tuyến tiền liệt

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính hay mãn tính đều có thể gây ra nhiều biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của nam giới, như:

  • Nhiễm trùng máu
  • Áp xe tuyến tiền liệt
  • Viêm mào tinh
  • Lo âu, trầm cảm
  • Nghiêm trọng hơn là sẽ lan đến các vùng lân cận như xương chậu, xương sống
  • Rối loạn chức năng tình dục, như rối loạn cương dương
  • Trầm trọng hơn có thể gây vô sinh
  • Những trường hợp nghiêm trọng có thể gây tử vong

Triệu chứng của bệnh viêm tuyến tiền liệt có thể có hoặc không. Nhưng nếu nhận thấy những biểu hiện sau đây thì nam giới hãy đến ngay các cơ quan y tế để tiến hành kiểm tra:

  • Chảy máu, đặc biệt là sau khi quan hệ tình dục
  • Xuất tinh bất thường, có lẫn máu
  • Đau nặng ở vùng chậu, lưng dưới
Khi xuất hiện các cơn đau ở vùng thắt lưng nam giới nên đi đến bệnh viện kiểm tra
Khi xuất hiện các cơn đau ở vùng thắt lưng nam giới nên đi đến bệnh viện kiểm tra

6. Chẩn đoán bệnh lý viêm tuyến tiền liệt

Bác sĩ chuyên khoa sẽ dựa vào tiền sử bệnh, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Ngoài ra, bác sĩ có thể sử dụng ngón tay qua ngả trực tràng thăm khám tuyến tiền liệt, nhằm đánh giá các đặc điểm tuyến tiền liệt hoặc phát hiện các tổn thương có nguy cơ ác tính.

6.1 Xét nghiệm nước tiểu

Tìm kiếm vi khuẩn thông qua việc phân tích nước tiểu, máu và các yếu tố khác có nguy cơ gây viêm tuyến tiền liệt.

6.2 Cấy nước tiểu

Nuôi cấy nước tiểu trong phòng Lab có thể giúp tìm ra vi khuẩn gây bệnh ở tuyến tiền liệt và sẽ kê đơn loại kháng sinh phù hợp để điều trị.

6.3 Thăm khám qua ngả trực tràng 

Việc thăm khám này sẽ được bác sĩ chuyên khoa thực hiện, mục đích đánh giá kích thước, mật độ, tính đàn hồi của tuyến tiền liệt. Ngoài ra, bác sĩ có thể chọc hút lấy mủ từ tuyến tiền liệt và đem đi cấy để làm kháng sinh đồ.

6.4 Cấy dịch niệu đạo

Giống như cấy nước tiểu, việc cấy dịch niệu đạo ở phòng thí nghiệm, giúp xác định chủng vi khuẩn và xây dựng phác đồ điều trị thích hợp.

6.5 Nội soi bàng quang

Phương pháp này sẽ giúp bác sĩ khảo sát đường tiểu dưới để tầm soát, chẩn đoán, theo dõi và đánh giá kết quả điều trị.

6.6 Siêu âm qua ngả trực tràng 

Đây là một trong những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến, xác định kích thước tuyến tiền liệt, tình trạng các mô, khối u, ổ viêm,… 

Ngoài giúp xác định nguy cơ gây bệnh, siêu âm còn có thể giúp phát hiện những dấu hiệu ban đầu của ung thư tuyến tiền liệt.

6.7 Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Chụp cộng hưởng từ cho phép khảo sát tuyến tiền liệt một cách toàn diện, mục đích để đánh giá nguy cơ nhiễm trùng, nhằm tìm ra biện pháp can thiệp phù hợp.

Bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện đo niệu động học, công thức máu, nhằm tìm ra kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA), để phục vụ cho công tác chẩn đoán bệnh lý này.

Sử dụng kỹ thuật MRI phát hiện viêm tuyến tiền liệt
Sử dụng kỹ thuật MRI phát hiện viêm tuyến tiền liệt

7. Điều trị viêm tuyến tiền liệt

Tùy vào nguyên nhân gây bệnh viêm tuyến tiền liệt, bệnh nhân sẽ được chỉ định điều trị bằng các phương pháp sau đây:

7.1 Thuốc kháng sinh

Các loại kháng sinh như Levofloxacin, Ciprofloxacin, thường được chỉ định điều trị viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn. 

Khi dùng thuốc kháng sinh, người bệnh phải tuân thủ phác đồ điều trị để diệt sạch vi khuẩn, tránh nguy cơ tái phát và tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn.

Các loại kháng sinh này hầu hết được sử dụng qua đường uống, nhưng cũng có dùng đường tiêm để rút ngắn thời gian điều trị.

Viêm tuyến tiền liệt sẽ được điều trị bằng thuốc kháng sinh
Viêm tuyến tiền liệt sẽ được điều trị bằng thuốc kháng sinh

7.2 Thuốc chẹn alpha

Thuốc này giúp giãn các cơ ở tuyến tiền liệt, cổ bàng quang để giải quyết các triệu chứng tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu nhiều lần,…

Nhưng cần phải chú ý tác dụng phụ của nhóm thuốc này là hạ huyết áp, nên với những người có huyết áp thấp hay đang dùng thuốc hạ huyết áp bác sĩ sẽ cân nhắc trong những trường hợp này.

7.3 Thuốc kháng viêm, giảm đau

Ibuprofen, Piroxicam, Diclofenac, Paracetamol, có tác dụng hỗ trợ làm giảm các triệu chứng khó chịu của viêm tuyến tiền liệt như đau nhức, sốt.

7.4 Một số cách khác

Người mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt được dùng kháng sinh trong khoảng 6 tuần cho đến 6 tháng. Sau đó, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để làm thông bàng quang  bị tắc nghẽn, loại bỏ mô sẹo nhằm cải thiện lưu lượng nước tiểu.

8. Phòng ngừa bệnh viêm tuyến tiền liệt

Một số biện pháp hạn chế nguy cơ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt, đó là:

  • Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su
  • Vệ sinh vùng kín sạch sẽ trước và sau khi quan hệ
  • Uống nhiều nước (2 – 3 lít mỗi ngày)
  • Đi tiểu ngay khi cảm mắc tiểu
  • Tránh thức ăn cay nóng, rượu bia, chất kích thích
  • Xây dựng lối sống lành mạnh, ăn nhiều rau xanh, bổ sung vitamin
  • Hạn chế ngồi lâu, tránh chơi các môn thể thao làm tăng áp lực lên tuyến tiền liệt
Quan hệ tình dục an toàn góp phần ngăn ngừa viêm tuyến tiền liệt
Quan hệ tình dục an toàn góp phần ngăn ngừa viêm tuyến tiền liệt

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện tiên phong trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn và nam học tại Sài Gòn. Quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên gia đầu ngành, đã chữa khỏi hàng ngàn ca bệnh.

Bệnh viện cung cấp các dịch vụ khám, chữa bệnh nam khoa, cánh mày râu có thể đặt niềm tin để điều trị những bệnh thầm lặng, khó nói mà nam giới mắc phải.

Ngoài ra, hệ máy trang thiết bị máy móc tại viện tân tiến hiện đại, hiện đại, giúp các kết quả xét nghiệm được chính xác hơn, làm tăng hiệu quả cho việc điều trị.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN

🗓 Cập nhật lần cuối: 14:50 05/06/2024
  1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/prostatitis/symptoms-causes/syc-20355766
  2. https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/prostate-problems/prostatitis-inflammation-prostate
  3. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15319-prostatitis