Niêm mạc tử cung dày lên và tự đổi mới hàng tháng, chuẩn bị cho quá trình mang thai. Nếu quá trình mang thai không xảy ra, niêm mạc tử cung sẽ bong ra trong một quá trình được gọi là kinh nguyệt.

Các tips chăm sóc niêm mạc tử cung tăng khả năng đậu thai
Các tips chăm sóc niêm mạc tử cung tăng tỉ lệ đậu thai

1. Niêm mạc tử cung là gì?

Niêm mạc tử cung (còn gọi là lớp nội mạc tử cung) là lớp trong cùng của tử cung. Nó bao gồm lớp biểu mô và lớp mô liên kết giàu tế bào (lamina propria). Về mặt chức năng, lớp biểu mô của nội mạc tử cung có thể được chia thành hai lớp:

  • Lớp cơ bản – bao gồm chủ yếu là các tế bào gốc phục vụ tái tạo lớp chức năng.
  • Lớp chức năng – nằm cạnh khoang tử cung và được lót bởi một lớp biểu mô trụ. Độ dày của lớp này thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt (dưới tác động của estrogen và progesterone) để chuẩn bị nội mạc tử cung chứa phôi.

Nếu điều này không xảy ra, lớp chức năng sẽ bong ra trong thời kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu mang thai xảy ra, niêm mạc tử cung sẽ trở thành một lớp mô tuyến dày, giàu mạch máu.

Chức năng chính của nội mạc tử cung là chuẩn bị môi trường tối ưu cho phôi làm tổ. Ngoài ra, lớp niêm mạc còn này ngăn cản sự kết dính giữa các thành đối diện của nội mạc tử cung và duy trì sự thông thoáng của khoang tử cung.

Xem thêm: Lạc nội mạc tử cung và những điều cần lưu ý
Niêm mạc tử cung hay nội mạc tử cung nằm trong hệ thống cơ quan sinh dục nữ
Niêm mạc tử cung hay nội mạc tử cung nằm trong hệ thống cơ quan sinh dục nữ

2. Niêm mạc tử cung mỏng là như thế nào?

Độ dày niêm mạc tử cung sẽ thay đổi trong suốt cuộc đời của người phụ nữ. Độ dày nội mạc tử cung bình thường khi mang thai khác với độ dày của một cô gái trẻ chưa bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt. Niêm mạc trở nên dày hơn khi người phụ nữ lớn lên. Ngoài ra, trong thời kỳ kinh nguyệt, là giai đoạn nội mạc tử cung mỏng nhất và có độ dày từ 2 mm đến 4 mm.

Sau khoảng 6 đến 14 ngày của chu kỳ kinh nguyệt và trước khi rụng trứng, nội mạc tử cung trở nên dày hơn và dày từ 5 đến 7 mm. Khi chu kỳ của phụ nữ tiến triển và đến thời điểm rụng trứng, nó có thể đạt tới 11mm. Sau khoảng 14 ngày, khi hormone giải phóng trứng, độ dày đạt mức tối đa và có thể khoảng 16mm.

Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng nội mạc tử cung mỏng là nguyên nhân gây ra các vấn đề về khả năng sinh sản trong khi trên thực tế, nó chỉ là triệu chứng của một vấn đề tiềm ẩn.

Lớp niêm mạc tử cung bị tổn thương do thay đổi nồng độ hormone, lưu lượng máu kém, nhiễm trùng hoặc thậm chí chất lượng trứng kém có thể là nguyên nhân khiến nội mạc tử cung mỏng.

Độ dày lớp niêm mạc tử cung thay đổi khi đến chu kỳ kinh nguyệt
Độ dày lớp niêm mạc tử cung thay đổi khi đến chu kỳ kinh nguyệt

Xem thêm:

3. Mối liên hệ giữa niêm mạc tử cung và khả năng sinh sản

Có mối tương quan chặt chẽ giữa độ dày nội mạc tử cung và khả năng sinh sản. Điều này là do nội mạc tử cung là lớp niêm mạc tử cung giúp hỗ trợ quá trình mang thai. Nội mạc tử cung mỏng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ theo nhiều cách.

Các nguyên nhân gây ra tình trạng niêm mạc tử cung mỏng đó là: 

  • Mất cân bằng nội tiết tố: đặc biệt là thiếu estrogen, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm căng thẳng, chế độ ăn uống không lành mạnh và thậm chí do một số loại thuốc.
  • Buồng trứng đa nang (PCOS) là nguyên nhân phổ biến nhất gây mỏng nội mạc tử cung và ảnh hưởng đến 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. PCOS được đặc trưng bởi hàm lượng androgen (nội tiết tố nam) cao, có thể cản trở sự rụng trứng và ngăn cản sự phát triển của nội mạc tử cung khỏe mạnh.
Đa nang buồng trứng là nguyên nhân khiến niêm mạc tử cung mỏng
Đa nang buồng trứng là nguyên nhân khiến niêm mạc tử cung mỏng
  • Tuổi tác: lượng estrogen do buồng trứng sản xuất sẽ giảm đi một cách tự nhiên theo độ tuổi của phụ nữ. Tuổi càng cao, lượng estrogen sản xuất ra càng ít đi. Thêm vào đó, các mạch máu bên trong nội mạc tử cung có thể trở nên kém linh hoạt hơn và khó tự lành hơn, điều này sẽ gây ảnh hưởng tới độ dày của niêm mạc tử cung. 
  • Chất lượng trứng kém cũng là nguyên nhân làm cho niêm mạc tử cung mỏng đi.
  • Lưu lượng máu kém: độ dày của nội mạc tử cung được xác định bởi lượng máu chảy đến tử cung hằng tháng. Nếu không đủ lượng máu tới tử cung, nội mạc tử cung sẽ mỏng hơn bình thường. Lưu lượng máu kém có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm hút thuốc, béo phì, huyết áp cao, tiểu đường và sử dụng thuốc tránh thai.
  • Bệnh tự miễn: xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn mô khỏe mạnh với những kẻ xâm lược từ bên ngoài và tấn công nó. Điều này có thể dẫn đến viêm và tổn thương nội mạc tử cung, khiến nó mỏng đi. Các bệnh tự miễn dịch có thể khiến nội mạc tử cung mỏng bao gồm bệnh lupus, viêm khớp dạng thấp, bệnh celiac và bệnh Crohn.
  • Nhiễm trùng, các bệnh lây truyền qua tình dục (STIs),… có thể gây sẹo mô nội mạc tử cung dẫn đến nội mạc tử cung mỏng hoặc dính trong khoang.
  • Sử dụng thuốc tránh thai đường uống hoặc viên nén như clomiphene cũng có thể khiến niêm mạc mỏng hơn.
Lupus ban đỏ là nguyên nhân khiến niêm mạc tử cung bị tổn thương
Lupus ban đỏ là nguyên nhân khiến niêm mạc tử cung bị tổn thương

4. Triệu chứng niêm mạc tử cung mỏng

Có một số triệu chứng của niêm mạc tử cung mỏng mà phụ nữ nên lưu ý, bao gồm:

  • Kinh nguyệt không đều hoặc ít là một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy có gì đó không ổn ở nội mạc tử cung là những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt bình thường. Nếu kinh nguyệt trở nên ít hơn hoặc không đều hơn bình thường, đó có thể là dấu hiệu cho thấy nội mạc tử cung đang bắt đầu mỏng đi.
  • Vô sinh ở phụ nữ là một trong những triệu chứng khá phổ biến do niêm mạc tử cung mỏng gây ra. Bởi vì niêm mạc quá mỏng nên nó không thể hỗ trợ tốt cho quá trình mang thai. Gây khó khăn cho phôi thai trong việc bám vào tử cung để tiến hành làm tổ. 
Kinh nguyệt hàng tháng không đều là dấu hiệu niêm mạc tử cung có vấn đề
Kinh nguyệt hàng tháng không đều là dấu hiệu niêm mạc tử cung có vấn đề

5. Nội mạc tử cung mỏng có thể điều trị được không?

Nếu bạn đang cố gắng thụ thai và được chẩn đoán có lớp lót nội mạc tử cung mỏng, vẫn có các phương pháp hỗ trợ điều trị tình trạng này. Một niêm mạc tử cung mỏng có thể được chẩn đoán thông qua siêu âm hoặc sinh thiết.

Với việc điều trị đúng cách tình trạng nội mạc tử cung mỏng và một số thay đổi trong lối sống, bạn có thể tăng cơ hội mang thai và có một thai kỳ khỏe mạnh. Theo BSCKI. Phan Nguyễn Hoàng Vân – Trưởng khoa khám bệnh tại Bệnh Viện HTSS & Nam Học Sài Gòn, có thể điều trị niêm mạc tử cung mỏng bằng cách: 

5.1 PRP

Đối với những phụ nữ có niêm mạc tử cung mỏng, một lựa chọn điều trị mới đầy hứa hẹn đó là huyết tương giàu tiểu cầu (PRP). PRP là nồng độ của tiểu cầu và các yếu tố tăng trưởng có thể kích thích quá trình lành vết thương.

PRP sẽ được tiêm trực tiếp vào tử cung và kết quả thường thấy trong vòng hai đến ba chu kỳ kinh nguyệt. Tác dụng phụ của PRP là rất ít và không có nguy cơ phát triển phản ứng dị ứng hoặc kháng thuốc.

Phương pháp PRP được áp dụng trong trường hợp điều trị niêm mạc tử cung mỏng
Phương pháp PRP được áp dụng trong trường hợp điều trị niêm mạc tử cung mỏng

5.2 Điều trị bằng estrogen

Có một số cách khác nhau mà liệu pháp estrogen có thể được sử dụng để làm dày nội mạc tử cung. Chẳng hạn như sử dụng miếng dán hoặc gel có chứa estrogen, sau đó bôi lên da hàng ngày. Một phương pháp khác là bổ sung estrogen bằng đường uống.

Trong hầu hết các trường hợp, liệu pháp estrogen thành công trong việc làm dày nội mạc tử cung và giúp phụ nữ thụ thai. 

5.3 Loại bỏ mô sẹo/nội soi tử cung

Mô sẹo thường được gây ra bởi lạc nội mạc tử cung, bệnh viêm vùng chậu hoặc các cuộc phẫu thuật trước đó. Nếu bạn mắc bất kỳ tình trạng nào trong số này, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ mô sẹo.

Trong quá trình soi tử cung, bác sĩ sẽ đưa một camera nhỏ vào tử cung qua âm đạo. Máy ảnh này sẽ cho phép bác sĩ nhìn thấy bất kỳ mô sẹo nào hiện có hoặc bất kỳ chất dính nào được xác định, sau đó có thể loại bỏ chúng bằng các dụng cụ đặc biệt.

Sau thủ thuật, bạn có thể sẽ bị chuột rút và chảy máu nhẹ. Tuy nhiên điều này là hoàn toàn bình thường, không đáng lo ngại.

Loại bỏ mô sẹo là phương pháp giúp giảm thiểu một số bệnh ở niêm mạc tử cung
Loại bỏ mô sẹo là phương pháp giúp giảm thiểu một số bệnh ở niêm mạc tử cung

6. Lời khuyên để có một niêm mạc tử cung đẹp

Dưới đây là một số cách giúp niêm mạc tử cung của nữ giới đẹp hơn và tránh được một số bệnh lý ảnh hưởng đến chức năng sinh sản, đó là:

  • Tập thể dục hoặc yoga để tăng cường lưu thông máu.
  • Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng và đảm bảo cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ. Căng thẳng có thể làm mỏng nội mạc tử cung bằng cách ảnh hưởng đến nồng độ hormone.
  • Tăng cường tiêu thụ rau xanh, hoa quả sạch và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa.
  • Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất. Các chất bổ sung như axit béo omega-3, vitamin E và coenzyme Q10 có thể giúp cải thiện sức khỏe nội mạc tử cung.
Yoga là phương pháp giúp niêm mạc tử cung của nữ giới đẹp hơn
Yoga là phương pháp giúp niêm mạc tử cung của nữ giới đẹp hơn

Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn là bệnh viện chuyên khoa điều trị vô sinh hiếm muộn, nam khoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh những dịch vụ thăm khám và xét nghiệm tìm ra nguyên nhân hiếm muộn, bệnh viện còn cung cấp các gói khám đánh giá sức khỏe tổng quát, các xét nghiệm liên quan đến sinh sản.

Hơn thế nữa, bệnh viện còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế đều là những người có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên môn bài bản, điều này sẽ nâng cao tỷ lệ điều trị thành công hơn.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN

Nguồn tài liệu tham khảo:

  1. https://www.cloudninecare.com/blog/endometrium-thickness-in-pregnancy-symptoms-treatment
  2. https://radiopaedia.org/articles/endometrium