Làm IUI có phải tiêm kích trứng không? Hành trình tìm con đối với các cặp vợ chồng bị hiếm muộn mà nói quả thực không mấy dễ dàng. Người mẹ bắt buộc phải trải qua một quá trình cực kỳ quan trọng đó là tiêm kích trứng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

1. Phương pháp bơm tinh trùng IUI là gì

Phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung, tên tiếng Anh IUI (Intrauterine Insemination), được thực hiện bằng cách đưa tinh trùng vào buồng tử cung thông qua một ống nhỏ. Những bé tinh binh này đã được lọc rửa qua một quy trình vô trùng, và đây là những tinh trùng khỏe mạnh nhất. Mục đích của phương pháp này là làm tăng khả năng thụ thai ở các cặp vợ chồng mắc bệnh lý vô sinh hiếm muộn. Tỷ lệ thụ thai thành công của phương pháp bơm tinh trùng vào tử cung IUI rơi vào khoảng 15 – 20%.

2. Khi nào nên thực hiện IUI

IUI là phương pháp làm tăng cơ hội có con cho những cặp đôi bị vô sinh, do những nguyên nhân sau:

Nguyên nhân ở nam giới:

  • Xuất tinh ngược, rối loạn cương dương, rối loạn khả năng xuất tinh.
  • Tinh trùng không đạt tiêu chuẩn về số lượng, kích thước.
  • Tinh trùng kém di chuyển.
  • Trong tinh dịch có chứa các kháng thể kháng tinh trùng.
Triệu chứng gây vô sinh ở nam giới
Hình dạng tinh trùng bất thường gây vô sinh

Nguyên nhân từ nữ giới:

  • Chất nhầy ở cổ tử cung quá 
  • Tử cung có chứa kháng thể kháng tinh trùng.
  • Rối loạn chức năng phóng noãn ở buồng trứng.
  • Lạc nội mạc tử cung ở mức độ nhẹ.
  • Số lượng trứng ít, kinh nguyệt không đều.

Lưu ý, phương pháp bơm tinh trùng vào tử cung không phải bất kỳ ai cũng thực hiện được, dưới đây là một số trường hợp không nên áp dụng IUI trong quá trình điều trị vô sinh:

Nữ giới có các bệnh lý liên quan đến buồng trứng, như bị tắc hoặc nghẽn ống dẫn trứng, lạc nội mạc tử cung mức độ nặng.

Nam giới có số lượng tinh trùng ít, tinh trùng bị dị dạng, khả năng di động kém hoặc không di chuyển.

3. Tiêm kích trứng là như thế nào

Đối với phụ nữ có chức năng buồng trứng bình thường, thì trong quá trình rụng trứng, buồng trứng sẽ giải phóng đều một quả trứng mỗi tháng. Trường hợp, nếu quả trứng đó gặp được tinh trùng thích hợp sẽ xảy ra quá trình thụ tinh và hình thành phôi thai. Tùy vào một số yếu tố, ví dụ như độ tuổi của người mẹ, độ dày của tử cung có phù hợp để phôi thai làm tổ và phát triển hay không. Đối với các trứng trưởng thành, thì sẽ được giải phóng vào vòi trứng, còn các nang trứng chưa trưởng thành còn lại sẽ bị thoái hóa. Vì thế, trong quá trình điều trị vô sinh, mục đích chính của việc này là làm sao để thu được nhiều trứng đạt chuẩn nhất có thể. Và đây chính là nhiệm vụ chính của việc tiêm kích trứng.

Tiêm kích trứng trong IUI
Tiêm kích trứng là bước quan trọng trong IUI

4. Làm IUI có phải tiêm kích trứng không

Mục đích cuối cùng của việc kích trứng là sẽ thu hoạch những trứng trưởng thành với số lượng nhiều nhất có thể từ buồng trứng của người mẹ. Trứng càng chất lượng thì cơ hội trứng được thụ tinh là cao nhất. Qúa trình kích thích buồng trứng có thể mất 10 đến 14 ngày để nang trứng phát triển và đạt trạng thái hoàn hảo nhất.

Không phải bệnh nhân nào phải thực hiện kích trứng trong quá trình bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Trong nhiều trường hợp, khó thụ thai lại đến từ nguyên nhân của người chồng. Cho nên, việc chỉ định kích trứng khi thực hiện IUI là chỉ đối với những phụ nữ mắc các hội chứng rối loạn rụng trứng.

Điều kiện để thực hiện IUI, là bệnh nhân cần phải có ít nhất một nang trứng trưởng thành có sự phóng noãn, như thế mới có cơ hội tiến hành bơm tinh trùng. Trường hợp người phụ nữ thường xuyên gặp rối loạn phóng noãn, thì buộc phải sử dụng thuốc kích thích buồng trứng để trứng có thể rụng đúng chu kỳ.

5. Tiêm thuốc kích trứng trong bao lâu

Sau khi trải qua quá trình kích trứng để tiến hành quá trình bơm tinh trùng vào tử cung, ngay thời điểm trứng đã đạt tiêu chuẩn nhất định về mặt kích thước, cũng như mặt nội tiết, thì bác sĩ sẽ thực hiện mũi tiêm cuối cùng hay còn gọi mũi tiêm kích rụng trứng.

Mũi tiêm này có vai trò rất quan trọng trong việc làm vỡ nang trứng làm nang noãn sẵn sàng rụng. Sau khoảng 36 giờ khi tiến hành mũi tiêm rụng trứng, bác sĩ sẽ thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung của người phụ nữ.

IUI là phương pháp hỗ trợ sinh sản phổ biến
IUI là phương pháp hỗ trợ sinh sản phổ biến

Các loại thuốc thường được dùng trong quá trình kích trứng

  • Thuốc dạng uống:

Clomiphene Citrate (CC): được xem là một chất kháng Estrogen, thường được sử dụng ở những trường hợp rối loạn phóng noãn do HC buồng trứng đa nang.

Aromatase Inhibitor (AI): chất tham gia vào bước quá trình sinh tổng hợp Estrogen. Loại thuốc này thường được sử dụng trong việc điều trị ung thư vú ở người mãn kinh. Ngoài ra còn được sử dụng cho phụ nữ vô sinh do rối loạn phóng noãn hoặc nội mạc mỏng.

  • Thuốc dạng tiêm:

Human Menopausal Gonadotropin (hMG): Đây là chất có khả năng cung cấp FSH ngoại sinh và giúp bổ sung LH. Hai hoạt chất tác động trực tiếp tại buồng trứng, làm kích thích nang noãn phát triển.

Recombinant FSH (FSH tái tổ hợp): Cung cấp FSH ngoại sinh, tác động trực tiếp tại buồng trứng, kích thích các nang noãn phát triển.

6. Quy trình kích trứng trong kỹ thuật IUI

6.1 Sử dụng Clomiphene Citrate hay Aromatase Inhibitor:

Trong điều trị, bác sĩ sẽ sử dụng Clomiphene Citrate liều lượng 50 – 100 mg trong ngày thứ 2 đến ngày thứ 6 của chu kỳ kinh nguyệt.

Tiến hành siêu âm để theo dõi nang noãn vào các ngày thứ 6 hoặc thứ 7 của chu kỳ kinh. Cứ mỗi 2 đến 3 ngày, bệnh nhân sẽ siêu âm lại để kiểm tra tốc độ phát triển của nang noãn.

Khi có ít nhất một nang noãn trưởng thành và có kích thước từ 18mm trở lên thì bác sĩ sẽ cho bệnh nhân tiêm hCG (tiêm bắp) với liều 5000 IU để kích thích sự rụng trứng.

Sau khi tiêm khoảng 36 – 40 giờ, thì sẽ bắt đầu tiến hành bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Sau đó, sẽ hỗ trợ giai đoạn hoàng thể bằng cách dùng Progesterone đặt âm đạo với liều dùng là 200 mg mỗi ngày.

Tiếp đến, bệnh nhân sẽ thử thai bằng cách xét nghiệm Beta-hCG sau khoảng 2 tuần.

6.2 Quy trình sử dụng Gonadotropins đơn thuần (hMG hoặc FSH):

Ở ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của chu kỳ kinh nguyệt, bệnh nhân sẽ tiến hành tiêm bắp hoặc tiêm dưới da FSH hoặc hMG với liều 50 – 75 IU.

Liều lượng này có thể được tùy chỉnh dựa theo kết quả siêu âm vào ngày thứ 7 của chu kỳ kinh nguyệt hoặc những ngày tiếp sau đó.

Khi có ít nhất một nang noãn trưởng thành, có kích thước đạt chuẩn thì bác sĩ sẽ cho bệnh nhân tiêm bắp hCG với liều lượng là 5000 IU để kích thích sự rụng trứng.

Sau khi tiêm 36 – 48 giờ sẽ bắt đầu tiến hành bơm tinh trùng.

Tiếp theo sẽ dùng Progesterone đặt âm đạo với liều 200 mg mỗi ngày để hỗ trợ giai đoạn hoàng thể.

Cuối cùng, sau khoảng 2 tuần bệnh nhận sẽ được tiến hành cho đi thử thai bằng cách xét nghiệm Beta-hCG.

Tiêm kích trứng trong IUI
Tiêm kích trứng trong IUI nhằm kích thích nang noãn phát triển

6.3 Quy trình sử dụng FSH tái tổ hợp liều lượng  tăng dần:

Tiêm bắp với liều thấp khoảng 25 IU, từ ngày thứ 2 của chu kỳ kinh nguyệt.

Tiến hành siêu âm theo dõi vào ngày thứ 7, nếu kích thước trứng bé hơn hoặc bằng 12 mm, thì giữ nguyên liều cho đến ngày thứ 14.

Vào ngày thứ 15, tiến hành siêu âm để kiểm tra, nếu kích thước trứng nhỏ hơn hoặc bằng 12 mm, sẽ tiến hành tăng thêm 25 IU là 50 IU và tiêm trong 5 ngày.

Siêu âm vào ngày các thứ 20, 25, 30 và 35, nếu kích thước trứng vẫn nhỏ hơn hoặc bằng 12 mm, tiếp tục tăng liều FSH mỗi lần 25 IU (thì sẽ là 75, 100, 125, 150 IU).

Nếu có lần nào siêu âm thấy có ít nhất một nang lớn hơn 12 mm thì giữ nguyên liều và siêu âm 2 – 3 ngày.

Cho đến khi có ít nhất một nang noãn trưởng thành đạt kích thước từ 18mm trở lên, thì bác sĩ sẽ cho bệnh nhân tiêm bắp hCG liều 5000 IU để kích rụng trứng.

Tiêm hCG sau khoảng 36 – 48 giờ, sẽ bắt đầu tiến hành bơm tinh trùng vào buồng tử cung.

Tiếp theo sẽ hỗ trợ giai đoạn hoàng thể bằng việc dùng Progesterone đặt âm đạo với liều 200 mg mỗi ngày.

Thử thai bằng cách xét nghiệm Beta-hCG sau 2 tuần.

7. Một số lưu ý để quá trình kích trứng thuận lợi

7.1 Trong sinh hoạt

Sau tiêm kích trứng bệnh nhân vẫn có thể sinh hoạt, đi lại bình thường. Nên đi đứng nhẹ nhàng, tránh làm các việc nặng, không tập thể dục thể thao quá sức.

Hạn chế quan hệ vợ chồng với, chú ý tránh hoạt động tình dục quá mạnh, nhằm tránh nguy cơ bị xoắn buồng trứng và vỡ nang buồng trứng.

Kiêng quan hệ
Kiêng quan hệ vợ chồng tần suất cao

7.2 Chế độ dinh dưỡng

Uống nhiều nước, ít nhất 1.5l nước mỗi ngày để đảm bảo có một sức khỏe tốt.

Ăn cá, trứng, thịt bò, quả mọng, rau màu xanh đậm, uống sữa và đặc biệt những món ắn được làm từ đậu nành, để tốt cho buồng trứng.

Lựa chọn thực phẩm sạch, không chất bảo quản, không thuốc trừ sâu, để giúp cho cơ thể tránh những rủi ro và bị tác động xấu bởi các hóa chất có trong thực phẩm.

Hạn chế tối đa việc sử dụng đồ uống chứa caffein, các loại đồ uống có cồn như rượu, bia, các loại nước ngọt có ga vì chúng gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng trứng.

7.3 Tái khám định kỳ

Bệnh nhân nên tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ. Nhanh chóng nhập viện kiểm tra ngay khi có những dấu hiệu bất thường. Việc thăm khám vừa để theo dõi tình trạng đáp ứng thuốc sau kích trứng, đồng thời có thể thay đổi phác đồ điều trị khi cần.

Tiêm kích trứng là một trong những bước quan trọng trong quy trình thụ tinh ống nghiệm (IVF) hay bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI). Nên việc chọn lựa các cở sơ y tế uy tín nên được các cặp đôi đặt lên hàng đầu. Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn được đầu tư các trang thiết bị y học hiện đại, và có đội ngũ y bác sĩ có rất nhiều năm kinh nghiệm trong việc điều trị vô sinh và hiếm muộn. Đến với chúng tôi, các bạn sẽ được thăm khám và tư vấn liệu trình điều trị, để giúp cho việc tìm con được trọn vẹn hơn.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN