Chị Hoàng Thị Bảo Trâm, 40 tuổi, sau hơn 10 năm kết hôn và nhiều lần thất bại trong hành trình tìm con, đã quyết định thực hiện IUI tại Bệnh viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn với niềm hy vọng mới. Tuy nhiên, sau khi làm IUI, chị xuất hiện triệu chứng chướng bụng, căng tức và lo lắng không biết đây có phải là dấu hiệu bình thường hay là biến chứng, cũng như liệu nó có ảnh hưởng đến kết quả thụ thai hay không.

Chị chia sẻ nỗi lo lắng, tâm trạng bất ổn và những đêm mất ngủ vì khát khao làm mẹ chưa thành hiện thực. Với tinh thần kiên trì nhưng đầy hoang mang, chị mong nhận được sự tư vấn từ các bác sĩ để hiểu rõ hơn về tình trạng chướng bụng sau IUI, và biết cách chăm sóc bản thân đúng đắn nhằm tăng cơ hội có thai.

Trong hành trình tìm kiếm thiên chức làm mẹ, mỗi người phụ nữ đều mang trong mình những nỗi niềm riêng – đôi khi là hy vọng, đôi khi là lo âu, và có lúc là sự giằng xé giữa khát khao và hiện thực. Với những chị em lựa chọn phương pháp hỗ trợ sinh sản như bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), từng dấu hiệu trên cơ thể sau thủ thuật đều có thể trở thành nỗi băn khoăn lớn. Trong số đó, cảm giác chướng bụng là một triệu chứng thường gặp, khiến nhiều chị em lo lắng không biết liệu có điều gì bất thường đang diễn ra trong cơ thể mình. 

1. Tìm hiểu phương pháp IUI là gì?

IUI là một trong những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản phổ biến, đơn giản và ít xâm lấn. Trong quy trình này, tinh trùng của người chồng (hoặc người hiến tặng) được lọc rửa và bơm trực tiếp vào tử cung của người vợ đúng vào thời điểm rụng trứng, nhằm tăng cơ hội tinh trùng gặp trứng và thụ thai tự nhiên.

Trước khi tiến hành IUI, người phụ nữ thường được chỉ định dùng thuốc kích thích buồng trứng để đảm bảo trứng phát triển tốt và có thể rụng đúng thời điểm. Chính các loại thuốc này, cùng với thủ thuật IUI, là nguyên nhân dẫn đến một số phản ứng phụ ở cơ thể – trong đó có hiện tượng chướng bụng.

2. Nguyên nhân thường gặp gây chướng bụng IUI là gì?

Cảm giác chướng bụng, đầy hơi, nặng bụng sau IUI là phản ứng khá thường gặp và thường không đáng lo ngại trong những ngày đầu sau thủ thuật. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng này:

2.1 Phản ứng với thuốc kích trứng

Trong quá trình kích thích buồng trứng, các nang noãn phát triển với số lượng lớn hơn bình thường. Điều này có thể khiến buồng trứng to ra, gây cảm giác căng tức bụng, là ở vùng bụng dưới.

2.2 Thay đổi nội tiết tố

Sau IUI, cơ thể phụ nữ sẽ tiếp tục được theo dõi và có thể sử dụng thêm thuốc hỗ trợ hoàng thể (progesterone). Nội tiết tố tăng cao cũng có thể gây ra cảm giác đầy bụng, tăng nhu động ruột, chướng hơi.

2.3 Tâm lý lo lắng, căng thẳng

Tâm lý đóng vai trò rất lớn trong việc cảm nhận triệu chứng. Sự hồi hộp, kỳ vọng và sợ thất bại khiến người phụ nữ dễ nhạy cảm hơn với những thay đổi nhỏ trên cơ thể. Tình trạng căng thẳng kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa, gây chướng bụng hoặc khó chịu vùng bụng dưới.

2.4 Táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa tạm thời

Nhiều phụ nữ sau IUI có xu hướng giảm vận động, ăn uống thiếu điều độ do lo sợ ảnh hưởng đến quá trình làm tổ. Điều này vô tình khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém, gây táo bón – một nguyên nhân phổ biến gây đầy bụng, chướng bụng.

Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, cảm giác chướng bụng có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề nghiêm trọng hơn, đặc biệt là hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS) – một biến chứng nguy hiểm của việc dùng thuốc kích trứng.

3. Tình trạng chướng bụng như thế nào là nguy hiểm

Cần lưu ý, nếu cảm giác chướng bụng đi kèm với các triệu chứng sau, người bệnh nên đến bệnh viện kiểm tra ngay lập tức:

  • Bụng to nhanh bất thường, đau dữ dội, khó thở
  • Buồn nôn, nôn nhiều, không ăn uống được
  • Đi tiểu ít, nước tiểu sẫm màu
  • Tăng cân nhanh trong vài ngày (trên 2 – 3 kg)
  • Choáng váng, mệt lả người

Đây có thể là dấu hiệu của hội chứng quá kích buồng trứng nặng, cần can thiệp y tế kịp thời để tránh nguy cơ biến chứng.

Ngoài ra, nếu sau IUI mà người phụ nữ cảm thấy đau âm ỉ bụng dưới kèm theo sốt, ra máu bất thường, khí hư có mùi lạ… cũng cần được bác sĩ kiểm tra để loại trừ các nguyên nhân như nhiễm trùng hoặc rối loạn nội tiết.

4. Chướng bụng sau IUI có ảnh hưởng đến kết quả thụ thai

Trong hầu hết các trường hợp, chướng bụng không ảnh hưởng đến quá trình thụ thai hay sự làm tổ của phôi thai nếu nguyên nhân là do thuốc kích trứng hoặc thay đổi nội tiết. Đây chỉ là phản ứng sinh lý thời của cơ thể.

Tuy nhiên, nếu chướng bụng là dấu hiệu của OHSS nặng hoặc biến chứng khác, thì có thể ảnh hưởng đến môi trường nội mạc tử cung, từ đó ảnh hưởng đến khả năng thụ thai hoặc duy trì thai kỳ.

Do vậy, điều quan trọng là người phụ nữ cần theo dõi triệu chứng sát sao, kết hợp tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ để được đánh giá chính xác và có biện pháp xử lý kịp thời nếu có bất thường.

5. Chướng bụng sau IUI cần làm gì để thuyên giảm?

Nếu tình trạng chướng bụng không kèm theo triệu chứng nghiêm trọng, người phụ nữ có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản tại nhà để giảm cảm giác khó chịu:

  • Ăn uống hợp lý: Ăn các bữa nhỏ, dễ tiêu, tránh thực phẩm gây đầy hơi như đậu, cải bắp, nước có gas. Tăng cường rau xanh, uống đủ nước (trừ trường hợp được yêu cầu hạn chế do OHSS).
  • Vận động nhẹ nhàng: Dù cần nghỉ ngơi sau IUI, nhưng không nên nằm một chỗ quá lâu. Vận động nhẹ như đi bộ chậm, tập thở sâu giúp hỗ trợ tiêu hóa và giảm đầy hơi.
  • Chườm ấm vùng bụng dưới có thể giúp giảm cảm giác căng tức, thư giãn cơ bụng.
  • Giữ tinh thần thoải mái: Lo âu, căng thẳng sẽ chỉ khiến tình trạng thêm tồi tệ. Người phụ nữ cần tạo cho mình môi trường thư giãn, có thể thiền nhẹ, nghe nhạc, tâm sự cùng chồng hoặc người thân.
  • Tái khám đúng hẹn: Điều quan trọng là cần đi khám theo đúng lịch hẹn để bác sĩ theo dõi tình trạng buồng trứng, nội mạc tử cung và đánh giá kết quả sau IUI.

Chướng bụng sau IUI là triệu chứng phổ biến và phần lớn không nguy hiểm. Tuy nhiên, người phụ nữ cần phân biệt dấu hiệu sinh lý bình thường với những triệu chứng cảnh báo bất thường để có hướng xử lý đúng. Hành trình làm mẹ có thể không dễ dàng, nhưng tại Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn với sự hỗ trợ y khoa và một trái tim kiên cường, ba mẹ hoàn toàn có thể vững tin bước tiếp – từng bước một – trên con đường chạm tới tiếng cười trẻ thơ trong mái ấm của mình.

BỆNH VIỆN HỖ TRỢ SINH SẢN & NAM HỌC SÀI GÒN