Thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam với 3 ca thành công năm 1998 đã mở ra cánh cửa hy vọng cho hàng nghìn gia đình hiếm muộn. Từ dấu mốc lịch sử ấy, kỹ thuật IVF không ngừng phát triển, trong đó Bệnh Viện Nam Học Sài Gòn đang tiếp nối hành trình, đồng hành cùng ba mẹ trên con đường tìm tiếng cười trẻ thơ. Trong bài viết này, Bệnh Viện sẽ cùng ba mẹ tìm hiểu hành trình và ý nghĩa của phương pháp này.
Lịch sử của thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam
Hành trình thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong y học, mở ra hy vọng cho các cặp vợ chồng hiếm muộn và đặt nền móng cho sự phát triển của ngành hỗ trợ sinh sản trong nước. Dưới đây là các mốc thời gian quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển IVF tại Việt Nam:
Giai đoạn 1997: Mang kỹ thuật IVF về Việt Nam

GS.BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng, Anh hùng Lao động, Thầy thuốc Nhân dân, là người tiên phong đưa IVF về Việt Nam sau thời gian học tập và làm việc tại Pháp. Bà cùng đoàn chuyên gia Pháp gồm bốn thành viên đã mang kỹ thuật IVF về nước, chuẩn bị cơ sở vật chất và phác đồ điều trị.
Giai đoạn 1998: Thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam
Vào năm 1998, các phôi thai đầu tiên được tạo thành công tại Việt Nam, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong điều trị hiếm muộn. Đây là mốc khởi đầu cho hành trình ứng dụng kỹ thuật hiện đại trong sản phụ khoa trong nước.
Những khó khăn ban đầu

Thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam gặp nhiều thách thức cả về vật chất lẫn tinh thần. Nhiều người nghi ngại về tính khả thi của kỹ thuật, trong khi chi phí điều trị lúc bấy giờ rất cao.
Phát triển và mở rộng thụ tinh trong ống nghiệm tại Việt Nam
Trong những năm gần đây, IVF tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, trở thành giải pháp quan trọng cho các cặp đôi hiếm muộn. Thị trường ghi nhận tốc độ tăng trưởng ổn định (6,42% giai đoạn 2025 – 2033) nhờ nhu cầu ngày càng cao và sự chấp nhận rộng rãi các công nghệ hỗ trợ sinh sản.
Sự mở rộng này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố:
- Tỷ lệ vô sinh gia tăng do lối sống hiện đại và các yếu tố sức khỏe.
- Nhận thức và niềm tin vào IVF ngày càng cao nhờ tiến bộ công nghệ và kết quả thành công rõ rệt.
- Cơ sở hạ tầng y tế được cải thiện, cùng đội ngũ bác sĩ có chuyên môn
- Chính sách hỗ trợ từ chính phủ và sự gia tăng thu nhập khả dụng của tầng lớp trung lưu.
- Xu hướng trì hoãn sinh con ở nhiều gia đình trẻ.

Ngoài ra, thị trường còn ghi nhận sự phát triển đồng đều tại cả ba miền Bắc – Trung – Nam, với mức độ tăng trưởng khác nhau tùy theo điều kiện kinh tế và hạ tầng y tế địa phương.
Sự cạnh tranh giữa các bệnh viện, trung tâm hỗ trợ sinh sản, cùng các đổi mới công nghệ liên tục, IVF tại Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục mở rộng và mang lại cơ hội làm cha mẹ cho ngày càng nhiều gia đình.
3 ca thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam
Ngày 30/4/1998, tại Bệnh viện Từ Dũ, TP. Hồ Chí Minh, ba em bé đầu tiên chào đời bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Đây là một sự kiện mang tính bước ngoặt, đánh dấu việc Việt Nam chính thức làm chủ kỹ thuật IVF.
Ba em bé thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam gồm:
- Mai Quốc Bảo
- Lưu Tuyết Trân
- Phạm Tường Lan Thy
Mỗi em bé đều gắn liền với một hành trình gian nan, xúc động của gia đình:
Mai Quốc Bảo

Em bé thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ra đời lúc 2h45 sáng ngày 30/4/1998. Cha mẹ của Bảo đã chờ đợi suốt 15 năm, kiên trì chạy chữa khắp nơi. Thời điểm ấy, mẹ Bảo đã 43 tuổi, với tỷ lệ thành công cực kỳ thấp, chỉ khoảng 0,05 phần nghìn. Thế nhưng, mẹ Bảo đã may mắn đậu thai ngay từ lần chuyển phôi đầu tiên.
Hành trình mang thai vô cùng vất vả, người mẹ phải nằm viện gần như suốt thai kỳ, và ca mổ sinh diễn ra trong tình thế cấp cứu vì bà suy tim, em bé lại bị dây rốn quấn cổ hai vòng. Nhưng vượt qua tất cả, Bảo đã cất tiếng khóc chào đời.
Lưu Tuyết Trân

Cũng ra đời trong ngày lịch sử ấy, Trân là con của bà Trần Thị Bạch Tuyết, kết hôn 5 năm chưa có con. Nhờ IVF, bà mang thai ngay từ lần đầu thực hiện. Khi còn nhỏ, Trân từng ngại ngùng khi mọi người gọi mình là “em bé ống nghiệm”, nhưng lớn lên cô tự hào vì được gắn với cột mốc y học quan trọng của Việt Nam.
Phạm Tường Lan Thy
Đây là “mảnh ghép” thứ ba trong bộ ba em bé IVF đầu tiên. Lan Thy cùng Mai Quốc Bảo và Tuyết Trân trở thành minh chứng sống động cho thành công của kỹ thuật IVF, mang đến hy vọng cho hàng triệu gia đình hiếm muộn tại Việt Nam.
Tại sao nên đi khám hiếm muộn sớm?
Đi khám hiếm muộn sớm không chỉ giúp phát hiện vấn đề sinh sản kịp thời mà còn tối ưu hóa cơ hội thụ thai, giảm chi phí và bảo vệ sức khỏe tổng quát. Dưới đây là các lý do chi tiết:
Tuổi tác

Tuổi tác là một trong những yếu tố quyết định khả năng thụ thai ở cả nam và nữ:
- Phụ nữ dưới 35 tuổi: Nếu không thể thụ thai sau một năm cố gắng, họ được coi là hiếm muộn.
- Phụ nữ từ 35 – 40 tuổi: Nên bắt đầu khám sau 6 tháng cố gắng không thành công.
- Phụ nữ trên 40 tuổi: Cần tham khảo các bác sĩ ngay khi quyết định lập gia đình.
Nguyên nhân là do số lượng và chất lượng trứng giảm theo tuổi tác, làm giảm khả năng thụ thai tự nhiên. Nam giới cũng không ngoại lệ: chất lượng tinh trùng bắt đầu suy giảm từ khoảng 40 tuổi, làm tăng thời gian đạt thai và nguy cơ sảy thai.
Khám hiếm muộn sớm giúp xác định các vấn đề liên quan tuổi tác và lựa chọn phương pháp hỗ trợ phù hợp, từ đó tối ưu hóa cơ hội thụ thai.
Giảm chi phí và tối ưu phương pháp điều trị
Khám sớm giúp các cặp đôi lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, hạn chế rủi ro về chi phí:
- Phụ nữ trẻ hơn thường có tỷ lệ thành công cao hơn
- Nếu trì hoãn, các cặp đôi có thể phải sử dụng thủ thuật như IVF để tăng cơ hội mang thai, chi phí cao hơn và quá trình điều trị phức tạp hơn.
Phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn

Khám hiếm muộn không chỉ kiểm tra khả năng sinh sản mà còn giúp phát hiện các vấn đề sức khỏe tổng quát như Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hay rối loạn tuyến giáp có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thụ thai, đồng thời gây ra các vấn đề sức khỏe khác như huyết áp cao, trầm cảm.
Phát hiện sớm các vấn đề này cho phép can thiệp kịp thời, giúp kiểm soát tốt sức khỏe sinh sản và tăng khả năng thành công khi thực hiện IVF.
Bảo tồn khả năng sinh sản
Với những phụ nữ muốn trì hoãn việc làm mẹ, khám hiếm muộn sớm còn giúp cân nhắc bảo tồn khả năng sinh sản. Đông lạnh trứng là một lựa chọn hiệu quả, nhưng chất lượng và số lượng trứng tốt chỉ đạt mức cao nhất khi thực hiện sớm.
Các phương pháp chẩn đoán hiếm muộn hiện nay
Trong bối cảnh thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ở Việt Nam đã mở ra cơ hội cho nhiều gia đình, việc khám và chẩn đoán đúng nguyên nhân vô sinh giúp tăng tỷ lệ thành công khi sử dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Các phương pháp chẩn đoán được chia thành chẩn đoán cho nữ giới và chẩn đoán cho nam giới, tập trung vào việc xác định nguyên nhân gây hiếm muộn:
Chẩn đoán hiếm muộn ở nữ giới

Khám sức khỏe tổng quát và phụ khoa
Kiểm tra tổng thể sức khỏe và khám vô sinh nữ để phát hiện các vấn đề ảnh hưởng đến khả năng mang thai. Bao gồm: đánh giá tử cung, buồng trứng và các dấu hiệu bất thường khác.
Xét nghiệm nội tiết
Các xét nghiệm nội tiết giúp kiểm tra hoạt động của hormone rụng trứng, tuyến giáp và tuyến yên. Song song đó, việc xác định dự trữ buồng trứng còn cho biết số lượng trứng hiện có, từ đó dự đoán khả năng đáp ứng với các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IVF hay ICSI.
Chẩn đoán hình ảnh và chụp chiếu
Để có cái nhìn toàn diện hơn, bác sĩ thường chỉ định các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh. Chẳng hạn, HSG (Hysterosalpingography) giúp kiểm tra tình trạng ống dẫn trứng và tử cung, phát hiện tắc nghẽn. Siêu âm vùng chậu hoặc siêu âm bơm nước muối cung cấp hình ảnh chi tiết về buồng trứng, tử cung và nội mạc.
Nội soi
Nội soi là phương pháp hiện đại, cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp cơ quan sinh sản:
- Nội soi tử cung: Kiểm tra và phát hiện bất thường trong buồng tử cung.
- Nội soi ổ bụng: Phát hiện lạc nội mạc tử cung, sẹo, tắc nghẽn ống dẫn trứng hoặc các vấn đề khác.
Chẩn đoán hiếm muộn ở nam giới

Khám sức khỏe tổng quát
Khám tổng quát là bước đầu tiên để đánh giá thể trạng nam giới, đồng thời kiểm tra bộ phận sinh dục nhằm phát hiện những bất thường có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Phân tích tinh dịch
Đây là xét nghiệm cơ bản nhưng có ý nghĩa quyết định trong chẩn đoán hiếm muộn nam. Phân tích tinh dịch giúp kiểm tra số lượng, hình thái và độ di động của tinh trùng, từ đó đánh giá chất lượng tinh trùng và khả năng thụ tinh tự nhiên.
Xét nghiệm hormone và di truyền
Một số trường hợp cần xét nghiệm thêm nồng độ testosterone và các hormone khác liên quan đến quá trình sinh tinh. Ngoài ra, xét nghiệm di truyền cũng đóng vai trò quan trọng, giúp phát hiện các bất thường về nhiễm sắc thể hay gen có thể gây vô sinh hoặc ảnh hưởng đến thế hệ sau.
Siêu âm sinh thiết
Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như siêu âm bìu giúp kiểm tra cấu trúc tinh hoàn và đường sinh sản. Đối với những trường hợp đặc biệt, sinh thiết tinh hoàn vừa hỗ trợ chẩn đoán tắc nghẽn, vừa có thể thu thập tinh trùng phục vụ các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Quy trình thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm
Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là một hành trình được chuẩn bị kỹ lưỡng, trải qua nhiều giai đoạn từ thăm khám, tạo phôi đến khi em bé hình thành trong bụng mẹ. Dưới đây là 6 bước quy trình thụ tinh trong ống nghiệm cơ bản:

Thăm khám và đánh giá ban đầu
Trước khi bắt đầu chu kỳ IVF, cả vợ và chồng sẽ được thăm khám sức khỏe sinh sản tổng quát. Người vợ được kiểm tra tử cung, buồng trứng, dự trữ noãn và xét nghiệm nội tiết tố. Người chồng thường được phân tích tinh dịch đồ và kiểm tra hormone sinh dục.
Kích thích buồng trứng
Người vợ được chỉ định dùng thuốc kích thích buồng trứng, mục đích giúp nhiều nang noãn phát triển đồng thời, thay vì mỗi tháng chỉ rụng một trứng tự nhiên.
Trong thời gian này, bác sĩ sẽ siêu âm theo dõi sự phát triển nang noãn và xét nghiệm hormone để điều chỉnh thuốc kịp thời.
Chọc hút trứng

Khi nang noãn đạt kích thước phù hợp, bác sĩ tiến hành chọc hút trứng. Đây là một thủ thuật nhẹ nhàng, thực hiện dưới gây mê ngắn, thường chỉ mất 15 – 20 phút.
Trứng sau khi lấy ra sẽ được chuyển ngay vào phòng labo để chuẩn bị cho bước thụ tinh.
Thụ tinh và tạo phôi trong ống nghiệm
Tại phòng lab, trứng sẽ được kết hợp với tinh trùng theo 2 cách:
- IVF cổ điển: Trứng và tinh trùng được cho “gặp nhau” trong môi trường nuôi cấy.
- ICSI: Bác sĩ chọn một tinh trùng khỏe mạnh và tiêm trực tiếp vào bào tương trứng. Kỹ thuật này thường áp dụng khi tinh trùng yếu, số lượng ít hoặc các lần IVF trước chưa thành công.
Sau 3 – 5 ngày nuôi cấy, các phôi khỏe mạnh sẽ được chọn để chuyển vào tử cung.
Chuyển phôi
Một hoặc vài phôi chất lượng tốt sẽ được chuyển vào buồng tử cung bằng ống catheter mềm, hoàn toàn không gây đau đớn.
Các phôi còn lại (nếu có) có thể được trữ đông để sử dụng cho những lần chuyển sau.
Thử thai

Sau khi chuyển phôi, người mẹ cần nghỉ ngơi và tuân thủ đúng chỉ định dùng thuốc nội tiết để hỗ trợ phôi làm tổ. Khoảng 10 – 14 ngày sau, xét nghiệm máu (beta-hCG) sẽ cho biết quá trình thụ thai có thành công hay không.
Nếu có thai, bác sĩ tiếp tục theo dõi sát sao để đảm bảo mẹ và bé phát triển khỏe mạnh.
Địa chỉ điều trị thụ tinh trong ống nghiệm uy tín hiện nay
Hành trình tìm con không chỉ phụ thuộc vào sức khỏe của hai vợ chồng mà còn bị ảnh hưởng lớn bởi chất lượng cơ sở y tế. Việc chọn đúng bệnh viện uy tín giúp:
- Được chẩn đoán chính xác nguyên nhân hiếm muộn.
- Áp dụng kỹ thuật IVF tiên tiến, tăng tỷ lệ thành công.
- Được theo dõi thai kỳ an toàn sau khi chuyển phôi.
Khi đến điều trị tại Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn, ba mẹ hiếm muộn sẽ được đồng hành trong hành trình tìm con với sứ mệnh “Hạnh phúc ngập tràn – Đón con trọn vẹn”.
Đội ngũ bác sĩ

Bệnh Viện là nơi hội tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm trong điều trị IVF:
- BSCKII Hồ Cao Cường: Giám đốc Chuyên môn, gần 30 năm kinh nghiệm hiếm muộn, IVF, phẫu thuật nội soi, thẩm mỹ phụ khoa.
- BSCKII Lý Thái Lộc: Cố vấn chuyên môn Cấp cao, 40 năm trong sản phụ khoa.
- Tiến Sĩ, BS Vũ Minh Ngọc: Cố vấn chuyên môn Cấp cao, Nguyên Phó trưởng khoa Hiếm muộn Bệnh Viện Từ Dũ, 30 năm kinh nghiệm.
- BSCKII Lê Huy Bình: Trưởng khoa Sản phụ, với hơn 15 năm kinh nghiệm Sản Phụ khoa.
Công nghệ IVF hiện đại
Để nâng cao tỷ lệ thành công, Bệnh Viện áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến:
- Phòng Lab chuẩn ISO 6 với hệ thống lọc khí HEPA, môi trường nuôi cấy phôi tối ưu.
- Công nghệ Time-Lapse AI theo dõi phôi 24/7, đánh giá chính xác chất lượng phôi.
- PIEZO ICSI giúp tiêm tinh trùng nhẹ nhàng, giảm tổn thương trứng.
- Kỹ thuật ROS chọn lọc tinh trùng khỏe mạnh.
- Trang thiết bị IVF đồng bộ: tủ nuôi cấy CO₂, kính hiển vi đảo ngược Nikon, IVF Chamber Unica,…

Dịch vụ toàn diện
- Khám, điều trị hiếm muộn, hỗ trợ sinh sản, nam khoa, phụ khoa, theo dõi thai kỳ.
- Mô hình điều trị 1:1: mỗi cặp vợ chồng được một bác sĩ theo dõi xuyên suốt.
- Dịch vụ tư vấn hiếm muộn trực tuyến tiện lợi cho người bệnh ở xa.
- Phòng khám VIP riêng tư, phòng lưu bệnh hiện đại, đầy đủ tiện nghi.
Hãy để đội ngũ bác sĩ tại Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn đồng hành, mang đến cơ hội làm cha mẹ trọn vẹn cho ba mẹ!
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: 87 Lý Chiêu Hoàng, Phường Bình Phú, TP Hồ Chí Minh
- Giờ làm việc: Thứ Hai đến Thứ Bảy: 7:00 – 16:30 và Chủ Nhật: 7:00 – 11:30
- Liên hệ: 033.758.6226 – 1800.0095
- Email: lienhe@benhvienhiemmuonsaigon.vn
- Facebook: facebook.com/benhvienhotrosinhsanvanamhocsaigon
Thụ tinh ống nghiệm nhiều lần từng là nỗi lo của nhiều gia đình hiếm muộn, nhưng tại Việt Nam, hành trình đã khởi đầu đầy tự hào với 3 ca IVF thành công năm 1998. Từ đó đến nay, kỹ thuật này không ngừng phát triển, mang lại hàng chục nghìn em bé khỏe mạnh. Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ khám và điều trị IVF, hãy liên hệ Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn để được đồng hành tận tâm nhé!
Nguồn tham khảo:
- IMARC Group. (2024). Vietnam In Vitro Fertilization Market Forecast Report 2033. Imarcgroup.com. https://www.imarcgroup.com/vietnam-in-vitro-fertilization-market
- World Health Organization. (2024, May 22). Infertility. World Health Organization. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/infertility
- IVF Florida. (2023, August 21). Top Reasons to Seek Fertility Treatment Early. IVF Florida. https://ivfflorida.com/news-resources/blog-fertility-journey/posts/2023/august/top-reasons-to-seek-fertility-treatment-early/
- Mayo Clinic. (2023, September 13). Infertility – Diagnosis and Treatment. Mayoclinic.org. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/infertility/diagnosis-treatment/drc-20354322