MESA – Giải pháp cho nam giới vô tinh bế tắc

Vô tinh là tình trạng không có tinh trùng trong tinh dịch khi thực hiện xét nghiệm. MESA là kỹ thuật vi phẫu hút tinh trùng từ mào tinh, thường được chỉ định cho nam giới bị vô tinh do tắc nghẽn. Phương pháp này cho phép thu nhận tinh trùng chất lượng cao để sử dụng trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) kết hợp tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI).

1. MESA là gì?

MESA (Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration) là một thủ thuật vi phẫu nhằm thu tinh trùng từ mào tinh hoàn – nơi tinh trùng được lưu trữ và hoàn thiện sau khi được sinh ra từ ống sinh tinh. Thủ thuật được thực hiện bằng kính hiển vi phẫu thuật để đảm bảo độ chính xác cao, giảm thiểu tổn thương mô và tối đa hóa số lượng tinh trùng thu được.

MESA thường được chỉ định cho những người vô tinh do bế tắc nhưng vẫn có quá trình sinh tinh bình thường ở tinh hoàn. Những trường hợp này có thể do dị tật bẩm sinh như không có ống dẫn tinh, biến chứng sau triệt sản, hoặc tắc nghẽn đường dẫn tinh do viêm nhiễm hoặc chấn thương.

2. Chỉ định của phương pháp MESA

Phương pháp MESA phù hợp với các đối tượng sau:

• Nam giới được chẩn đoán vô tinh bế tắc với chức năng sinh tinh bình thường.
• Người có bất sản ống dẫn tinh bẩm sinh (CBAVD – congenital bilateral absence of vas deferens).
• Trường hợp vô tinh sau thắt ống dẫn tinh hoặc sau các can thiệp phẫu thuật vùng bẹn bìu.
• Nam giới có tắc nghẽn do viêm mào tinh mạn tính không đáp ứng với điều trị nội khoa.
• MESA không được khuyến cáo cho người bị vô tinh không bế tắc (NOA), vì trong những trường hợp này, số lượng tinh trùng thường rất thấp hoặc không có, dù có can thiệp ở mào tinh.

3. Quy trình thực hiện kỹ thuật MESA

3.1 Chuẩn bị trước phẫu thuật

Trước khi tiến hành thủ thuật MESA, người bệnh sẽ được khám nam khoa tổng quát, xét nghiệm hormone sinh dục (FSH, LH, Testosterone), siêu âm tinh hoàn và mào tinh để đánh giá khả năng sinh tinh và tình trạng tắc nghẽn.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh thực hiện xét nghiệm di truyền, đặc biệt là với các trường hợp vô tinh không rõ nguyên nhân hoặc có dấu hiệu bất thường tinh hoàn. Việc chuẩn bị kỹ càng giúp tăng khả năng thành công và giảm thiểu rủi ro trong quá trình phẫu thuật.

3.2 Tiến hành phẫu thuật

Thủ thuật MESA được thực hiện trong môi trường phòng mổ vô trùng, dưới gây mê toàn thân hoặc gây tê vùng. Bác sĩ nam khoa sử dụng kính hiển vi vi phẫu để rạch da bìu và bộc lộ mào tinh. Sau đó, một đường nhỏ được tạo ra để tiếp cận ống dẫn trong mào tinh.

Bằng cách quan sát trực tiếp dưới kính hiển vi với độ phóng đại cao, bác sĩ xác định vị trí chứa tinh trùng, dùng ống hút siêu nhỏ để lấy dịch mào tinh. Dịch hút ra được chuyển ngay tới phòng xét nghiệm để kiểm tra sự hiện diện và chất lượng tinh trùng.

Nếu có đủ số lượng tinh trùng đạt tiêu chuẩn, mẫu này sẽ được sử dụng ngay cho IVF/ICSI hoặc được trữ lạnh để sử dụng về sau.

3.3 Sau phẫu thuật

Người bệnh có thể nằm lại theo dõi tại bệnh viện trong vài giờ hoặc qua đêm. Việc chăm sóc sau mổ tương đối đơn giản, bao gồm nghỉ ngơi, hạn chế vận động mạnh và sử dụng thuốc giảm đau nếu cần. Hầu hết người bệnh có thể trở lại sinh hoạt bình thường sau 2–3 ngày.

4. Ưu điểm của kỹ thuật MESA

Phương pháp vi phẫu MESA mang lại nhiều lợi ích so với các kỹ thuật khác như:

4.1 Đảm bảo chất lượng, số lượng tinh trùng

Do được lấy từ mào tinh – nơi tinh trùng đã trải qua quá trình trưởng thành – nên tinh trùng thu từ MESA có khả năng di động và tỷ lệ sống sót cao hơn so với tinh trùng từ tinh hoàn (TESE, micro-TESE). Điều này cải thiện khả năng tạo phôi và nâng cao tỷ lệ thành công của IVF/ICSI.

Trong phần lớn các ca MESA, có thể thu được số lượng tinh trùng đủ để trữ đông và sử dụng cho nhiều chu kỳ hỗ trợ sinh sản, giúp người bệnh không cần phải trải qua thêm các can thiệp xâm lấn khác trong tương lai.

4.2 Ít tổn thương mô

MESA là phương pháp vi phẫu nên gây tổn thương rất nhỏ, giảm nguy cơ sẹo hóa và biến chứng sau thủ thuật. Điều này đặc biệt quan trọng với những người có nguyện vọng sinh thêm con hoặc cần bảo tồn mô tinh hoàn tối đa.

4.3 Phù hợp với các ca triệt sản

Đối với các trường hợp đã triệt sản nhưng vẫn mong muốn có thêm con, MESA là lựa chọn tối ưu mà không cần phải phẫu thuật nối lại ống dẫn tinh, vốn có tỷ lệ thất bại cao.

5. Nhược điểm và hạn chế của MESA

Mặc dù có nhiều ưu điểm, MESA vẫn tồn tại một số hạn chế:

• Chi phí cao: Do yêu cầu thiết bị vi phẫu và bác sĩ có chuyên môn sâu, chi phí cho một ca MESA thường cao hơn các phương pháp đơn giản như PESA.
• Cần phẫu thuật chuyên sâu: Không phải cơ sở y tế nào cũng có đủ điều kiện kỹ thuật và nhân lực để thực hiện MESA một cách hiệu quả và an toàn.
• Chỉ áp dụng cho vô tinh bế tắc: Với các trường hợp vô tinh không bế tắc, phương pháp này hoàn toàn không có giá trị.

6. MESA khác gì với các phương pháp lấy tinh trùng khác?

6.1 So với PESA

• PESA (Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration) là phương pháp chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da bằng kim tiêm nhỏ, đơn giản, ít xâm lấn.
• Tuy nhiên, PESA không cho phép kiểm soát trực quan, dễ dẫn đến thất bại hoặc thu tinh trùng chất lượng kém.
• Trong khi đó, MESA cho phép quan sát trực tiếp, tối ưu hóa vị trí lấy tinh trùng và giảm tổn thương mô.

6.2 So với TESE/micro-TESE

• TESE và micro-TESE được sử dụng trong các trường hợp vô tinh không bế tắc, khi tinh trùng không thể thu từ mào tinh.
• Các phương pháp này lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn, đòi hỏi xẻ mô tinh hoàn, tiềm ẩn nguy cơ tổn thương mô sinh tinh.
• MESA ít xâm lấn hơn, không cần cắt mô tinh hoàn và thường cho tinh trùng trưởng thành hơn.

7. Tinh trùng thu từ MESA được sử dụng như thế nào?

Tinh trùng được lấy bằng MESA không thể sử dụng cho thụ thai tự nhiên mà phải kết hợp với phương pháp hỗ trợ sinh sản – cụ thể là ICSI (Intracytoplasmic Sperm Injection). Trong ICSI, một tinh trùng được tiêm trực tiếp vào bào tương noãn, tạo điều kiện tối đa cho quá trình thụ tinh.

Tinh trùng thu được cũng có thể được trữ đông để sử dụng cho các chu kỳ IVF sau này. Quá trình trữ đông cần thực hiện tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản đạt chuẩn, sử dụng nitơ lỏng và môi trường bảo quản phù hợp để duy trì chất lượng tinh trùng.

MESA là phương pháp vi phẫu tiên tiến, hiệu quả và an toàn trong điều trị vô tinh bế tắc ở nam giới. Kỹ thuật này không chỉ giúp thu tinh trùng trưởng thành chất lượng cao mà còn tối ưu hóa quá trình hỗ trợ sinh sản thông qua ICSI hoặc lưu trữ tinh trùng phục vụ tương lai.

Đối với những người có nhu cầu sinh con nhưng gặp rào cản do vô tinh bế tắc, MESA chính là cầu nối hy vọng. Tuy nhiên, để đảm bảo kết quả , người bệnh nên tìm đến các bệnh viện chuyên sâu về hỗ trợ sinh sản, nơi có đầy đủ trang thiết bị và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm để thực hiện thủ thuật một cách an toàn và . 

Nếu cánh mày râu đang gặp vấn đề về vô sinh và cần tư vấn điều trị? Liên hệ ngay với Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam Học Sài Gòn để được các bác sĩ nam học thăm khám, chẩn đoán và đưa ra phương pháp hỗ trợ sinh sản phù hợp .